Асшаяндар

Асшаяндар — он аяқты шаяндар отряд тармағына жатады. Ұзындығы 2—30 см. Денесі цилиндр тәріздес, карапаксы екі жанынан қысылған. Кұрсағы басы мен кеудесінен ұзын, бұлшықты. Көптеген А.ш. алдыңғы 2—3 жұп аяқтарында қысқаштары бар. Уроподтары мен тальсоннан құйрық желдеткіші құралған. Қоссабақты құрсақ аяқтары жүзуге мүмкіндік береді, сонымен қатар ұрғашылары уылдырықтарын сақтайды, ал еркектерінде олар жыныс мүшелеріне айналған, (1 және 2 жұптары). Теңіздер және тұщы сулардың планктондары, су түбіне жақын және су түбі шаяндарынын 2000 тақау түрі бар. Шаяндар кәсіпшілігінде асшаяндары бірінші орында.

Симбиозды қатынас

Көптеген асшаяндар теңіз кірпілерімен және актиниялармен симбиозды қатынаста болады. Олар теңіз кірпілерінің тікендері мен актиниялардың мұрттарына бекініп, бұл жануарларды қалдықтар мен балдырлардан таза ұстайды. Симбиозды қатынастың тағы бір мысалы – тазалағыш асшаян мен балық арасындағы қатынас. Тазалағыш асшаяндар көптеген үлкен балықтардың денесін паразиттерден тазалайды. Олар балықтың жарақаттанған жерлерін және аузын тазалайды. Осылайша балықтар тазалыққа, асшаяндар қорекке ие болады.

Дереккөздер

1. Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Биология / Жалпы редакциясын басқарған профессор Е. Арын – Павлодар: 2007 - 1028 б. ISBN 9965-08-286-3