Артемида - мәңгілік қыз. Үйлену тойының алдында құдайға кешірім үшін құрбандық шалады. Аңыздардың көбісінде Артемида кекшіл және қатал көрінеді: Актеонды, Ниобаның балаларын өлтіріп, өз қызын Ифгенияны құрбандыққа шалсын деп бұйрық береді.
Мифологоия мен табынушылық
Артемиданың жоятын қыры оның ескі өткенімен байланысты - Криттаға жануарлардың билеушісі. Ең көне тұрғыда аңшы.
Бұндай Артемида, құрбандық шалуда, ежелгі құдай-аналарға жақын. Мысалы, Кибеле мен Иштар; құдайдың шұрайлығын танытатын, оригиалық табынушылық элементтерін осыдан көруге болады. Онымен Илифия, босанған әйелдердің көмекшісі, Геката - түнектің құдайы, сиқыршылардың қорғаушысы, Селена - айдың шын түрі; Артемида, әйелдер мен балаларды қорғап, өліп жатқандардың азабын жеңілдетеді, ол туылу мен өлумен бірге ұқсастырады. Артемиданың аюмен байланысы қызық, бірақ түсініксіз. Брауронда, шығыс жағажайда қазылған Артемида Брауронии деген ғибадатхана бар. Бір жағынан, бұл ғибадатханаға туып жатқан кезде өлген әйелдерді киімі арналған: бұл Артемиданың босанатын әйелдердің жәрдемімен байланысты және өзінде ешқандай күтпегендік ұстамайды. Бірақ, бұл ғибадатханамен әдеттен тыс дәстүрлер байланысты: афиналық қыздар 5 жастан 10 жасқа дейін осы ғибадатханада тұрып, "аюлар" деп аталған және төрт жылда бір тойланатын Браурони мерекесінің уақытында, бәйшешекпен боялған киімдерді киген адамдар Артемидаға арналған мерекелерді іске асыратын. Бұл дәстүрмен, Артемиданың серігі туралы мифті теңестіреді. Бұл мифте Артемида Каллистоны аюға айналдырады.
Котте бойынша, үш Артемида болған: Зевс пен Перфесоның қызы, Герместен қанатты Эротты туды; үшінші Зевстің қызы; Упис деп атайтын, Упис пен Главканың қызы.
Египеттің аңызы бойынша, Артемида - Деметраның қызы. Құдайлар Египетке қашқанда, ол мысыққа айналып кетті.
Артемида табынушылары барлық жерге тарады және оның Кіші Азиядағы ерекше танымал болды.
Артемида ашуының құрбан боғандар:
Агаменон. Артемида, Агамемнонға қызын Ифигенияны құрабандыққа шалдырсын деп талап етеді.
Адонис. Адонисқа жабайы шошқаны жіберді.
Актеон. Бұғыға айналдырып жіберді.
Алоады. Артемида бұғыға айналып, екеуі бір-бірін өлтірді.
Алфей. Артемиданы жақсы көріп қалды.
Амфион және оның қыздыры. Садақпен өлтірілген
Аталанта мен Гиппомен. Арыстандарға айналдырылды
Бротей. Отқа құлады.
Аркадиядағы Буфаг. Садақпен өлтірілді.
Әдебиет пен өнерде
Артемидаға Гомердің IX пен XXVII әнұрандары арналды, Каллимаханың III әнұраны.
Дереккөз
↑ Цицерон. О природе богов III 58
↑ Геродот. История II 156; Павсаний. Описание Эллады VIII 37, 6
↑ Овидий. Метаморфозы V 330
↑ Павсаний. Описание Эллады I 19, 6
↑ Плутарх. Об Эроте 14
↑ Павсаний. Описание Эллады VIII 23, 6-7
↑ Перейти к:12 Климент. Протрептик 38, 3
↑ Перейти к:12 Павсаний. Описание Эллады I 29, 2
↑ Перейти к:12 Павсаний. Описание Эллады I 23, 7
↑ Аристофан. Лисистрата 643
↑ Орфические гимны XXXVI 2
↑ Павсаний. Описание Эллады VIII 37, 1
↑ Павсаний. Описание Эллады VIII 47, 6
↑ Орфика, фр.188 Керн
↑ Нонн. Деяния Диониса V 491
↑ Лосев А. Ф. Мифология греков и римлян. М., 1996. С.311
Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
