Антон Павлович Чехов (29 қаңтар 1860 жыл, Таганрог, Екатеринослав губерниясы – 15 шілде 1904 жыл, Баденвайлер, Герман империясы) — орыс жазушысы, әңгімелер, повестер, пьесалар авторы, драматург, әлемдегі ең ұлы жазушылардың бірі деп танылған. Әлем драматургиясының классикасы болған төрт шығарма жазған.
Антон Чехов | |
Антон Павлович Чехов | |
Антон Чехов 1900 жылда | |
Лақап аты | Антоша Чехонте, ағамның ағасы, көкбауыры жоқ адам және т. б. |
---|---|
Туған күні | |
Туған жері | Таганрог, Екатеринослав губерниясы, Ресей империясы |
Қайтыс болған күні | |
Қайтыс болған жері | |
Азаматтығы | |
Ұлты | Орыс |
Мансабы | Жазушы, Публицист, Прозашы, драматург, дәрігер |
Бағыты | Реализм |
Жанры | Повесть, Әңгіме, Пьеса |
Шығармалардың тілі | |
Сыйлықтары | Ғылым Академиясының Пушкин сыйлығы (1888), |
Қолтаңбасы |
|
Ортаққордағы санаты: Антон Чехов |
Ол қысқа мысалдар жазушысы ретінде әдебиетте танымалы. Чехов драматург ретінде де көптеген пьесалар жазған.
Шығармалары
Қысқа мысқыл әңгімелері мен повестері:
- "Дала"
- "Көңілсіз оқиға"
- "Дуэль"
- "№6 палата"
- "Бейтаныс адамның әңгімесі"
- "Еркектер"
- "Мұқабадағы адам"
- "Шұңқырда"
- "Балалар"
- "Аңшылықтағы драма"
- "Жылқы аты-тегі"
- "Семіз бен арық"
- "Крыжовник"
пьесалар:
- "Иванов"
- "Шұғыла"
- "Ваня аға"
- "Үш апалы-сіңлі"
- "Шие саябақ"
Қызықты деректер
- Чеховтың балалық шағы өзгеше өткен. Басқа балалардай көшеде ойын қуып, қыдырудың орнына ол таңғы бестен түнгі он бірге дейін бауырларымен бірге әкесінің дүңгіршегінде жұмыс істеген. Жұмыс істеп жүріп, гимназияда білім алып және цирк хорында ән салып та үлгерген. Әкесі отбасы мүшелеріне қатал болғандықтан, Чеховқа тігіншілік өнерін меңгеруге тура келеді. Осылайша жазушының балалық шағы да, жастық шағы да өте ауыр өтеді.
- Антон Чеховтың атасы қарапайым крепостық жұмысшы болады. Алайда асқан даналығымен өзінің жанұясын зорлап, күштеп ұстағандардан азат етіп алады.
- Кейбір деректерде Чеховтың бойы кішкентай болған деп қате айтылған. Шын мәнінде оның бойы демалыс билетінде 180 см деп көрсетілген.
- 1890 жылы жазушы Оңтүстік Сахалин аралдарында болып, барлық ауылдарды аралайды. Ал сол жылдары аралда жаңа қоныс аударушылар мен қылмыскерлер көп болатын. Сондай ауылдардың бірінде ол Сонька деген лақап атпен жақсы таныс әйгілі ұрлықшы Софья Блюфштейнді кездестіреді. Ол зергерлік бұйымдарды ұрлағаны үшін Сахалин аралдарында қылмыстық жазасын өтеген.
- Сахалин аралдарынан кейін ол Батыс Еуропаға саяхаттаған.
- Антон Чеховтың әулеті өздерінің тектерін ата-бабалары чехтердің арқасында алып жүрміз деп есептеген.
- Чехов өзінің шығармаларын бүркеншек ат арқылы жариялағанды жақсы көрген. Оның 50-ге жуық бүркеншек аты болған. Соның ішінде ең танымалы Антоше Чехонте болған.
- Жазушы Тагонрог қаласында дүниеге келген. Бірде Чехов Парижде жүріп, Антокольскийдің мүсіндерін көреді. Кейінірек жазушы одан туған қаласына I Петрдің ескерткішін салып беруді өтінеді. Сөйтіп 1893 жылы Тагонрогта ескерткіш салынады.
- Ол пошта маркаларынан коллекция жинауды ұнатқан.
- Чеховтың өміріндегі қызықты оқиғалар иттермен байланысты. Ол өзінің иттерімен сырлас, мұңдас, жолдас болған. Қайда барса да қасынан тастамай алып жүрген
Дереккөздер
- Ілияс Жансүгіров: Энциклопедия. Алматы . «Кітап» баспасы 2019. 76-бет.
- [1] Мұрағатталған 2 ақпанның 2015 жылы.А.П.Чеховтың өмірдерегі
- [2]
Сілтемелер
- Антон Чехов Әдебиет порталы сайтында
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Baska magynalar үshin Chehov ajryk degen betti karanyz Anton Pavlovich Chehov 29 kantar 1860 zhyl Taganrog Ekaterinoslav guberniyasy 15 shilde 1904 zhyl Badenvajler German imperiyasy orys zhazushysy әngimeler povester pesalar avtory dramaturg әlemdegi en uly zhazushylardyn biri dep tanylgan Әlem dramaturgiyasynyn klassikasy bolgan tort shygarma zhazgan Anton ChehovAnton Pavlovich ChehovAnton Chehov 1900 zhyldaLakap atyAntosha Chehonte agamnyn agasy kokbauyry zhok adam zhәne t b Tugan kүni29 kantar 1860 1860 01 29 Tugan zheriTaganrog Ekaterinoslav guberniyasy Resej imperiyasyҚajtys bolgan kүni15 shilde 1904 1904 07 15 44 zhas Қajtys bolgan zheriBadenvajler German imperiyasyAzamattygyResej imperiyasy German imperiyasyҰltyOrysMansabyZhazushy Publicist Prozashy dramaturg dәrigerBagytyRealizmZhanryPovest Әngime PesaShygarmalardyn tiliOrys tiliSyjlyktaryҒylym Akademiyasynyn Pushkin syjlygy 1888 Griboedov syjlygy 1901 ҚoltanbasyOrtakkordagy sanaty Anton Chehov Ol kyska mysaldar zhazushysy retinde әdebiette tanymaly Chehov dramaturg retinde de koptegen pesalar zhazgan ShygarmalaryҚyska myskyl әngimeleri men povesteri Dala Konilsiz okiga Duel 6 palata Bejtanys adamnyn әngimesi Erkekter Mukabadagy adam Shunkyrda Balalar Anshylyktagy drama Zhylky aty tegi Semiz ben aryk Kryzhovnik pesalar Ivanov Shugyla Vanya aga Үsh apaly sinli Shie sayabak Қyzykty derekterChehovtyn balalyk shagy ozgeshe otken Baska balalardaj koshede ojyn kuyp kydyrudyn ornyna ol tangy besten tүngi on birge dejin bauyrlarymen birge әkesinin dүngirsheginde zhumys istegen Zhumys istep zhүrip gimnaziyada bilim alyp zhәne cirk horynda әn salyp ta үlgergen Әkesi otbasy mүshelerine katal bolgandyktan Chehovka tiginshilik onerin mengeruge tura keledi Osylajsha zhazushynyn balalyk shagy da zhastyk shagy da ote auyr otedi Anton Chehovtyn atasy karapajym krepostyk zhumysshy bolady Alajda askan danalygymen ozinin zhanuyasyn zorlap kүshtep ustagandardan azat etip alady Kejbir derekterde Chehovtyn bojy kishkentaj bolgan dep kate ajtylgan Shyn mәninde onyn bojy demalys biletinde 180 sm dep korsetilgen 1890 zhyly zhazushy Ontүstik Sahalin araldarynda bolyp barlyk auyldardy aralajdy Al sol zhyldary aralda zhana konys audarushylar men kylmyskerler kop bolatyn Sondaj auyldardyn birinde ol Sonka degen lakap atpen zhaksy tanys әjgili urlykshy Sofya Blyufshtejndi kezdestiredi Ol zergerlik bujymdardy urlagany үshin Sahalin araldarynda kylmystyk zhazasyn otegen Sahalin araldarynan kejin ol Batys Europaga sayahattagan Anton Chehovtyn әuleti ozderinin tekterin ata babalary chehterdin arkasynda alyp zhүrmiz dep eseptegen Chehov ozinin shygarmalaryn bүrkenshek at arkyly zhariyalagandy zhaksy korgen Onyn 50 ge zhuyk bүrkenshek aty bolgan Sonyn ishinde en tanymaly Antoshe Chehonte bolgan Zhazushy Tagonrog kalasynda dүniege kelgen Birde Chehov Parizhde zhүrip Antokolskijdin mүsinderin koredi Kejinirek zhazushy odan tugan kalasyna I Petrdin eskertkishin salyp berudi otinedi Sojtip 1893 zhyly Tagonrogta eskertkish salynady Ol poshta markalarynan kollekciya zhinaudy unatkan Chehovtyn omirindegi kyzykty okigalar ittermen bajlanysty Ol ozinin itterimen syrlas mundas zholdas bolgan Қajda barsa da kasynan tastamaj alyp zhүrgenDerekkozderIliyas Zhansүgirov Enciklopediya Almaty Kitap baspasy 2019 76 bet 1 Muragattalgan 2 akpannyn 2015 zhyly A P Chehovtyn omirderegi 2 SiltemelerAnton Chehov Әdebiet portaly sajtynda