Ангиология (angiologia; гр. angeion — тамыр, гр. logos — ілім) — адам мен жануарлар организмдеріндегі жасушалық және ұлпалық деңгейдегі зат алмасуды, көптеген мүшелер мен мүшелер жүйелері қызметтерінің сұйықтық (гуморальдық) реттелуін, организмнің иммундық және фагоцитоздык қорғанысын қамтамасыз ететін тамырлар жүйесі мүшелерін зерттейтін ілім. Ангиология — адам мен жануарлар организмдерінің қанайналым, лимфа айналым жүйелері және қантүзу мүшелерін зерттейтін морфология ғылымының үлкен саласы. Қан айналым жүйесі бір-бірімен түйық жалғасқан жүректен, қан тамырларынан: артериялардан (қызылтамырлардан), веналардан (көкгамырлардан), артериолалардан (қызылтамьфшалардан), гемокапиллярлардан (қан қылтамырларынан), венулалардан (көктамыршалардан) және осы түйықталған жүйеде үздіксіз ағып жататын сұйық ұлпа — қаннан . Лимфа айналым жүйесін лимфа қылтамырлары (лимфа капиллярлары), әкелгіш лимфа тамырлары, лимфа түйіндері, әкеткіш лимфа тамырлары, лимфа өзектері және сұйық ұлпа — лимфа (сөл) құрайды. Қантүзу мүшелеріне сүйектің қызыл кемігі майы, көкбауыр (талақ), лимфа түйіндері және лимфаэпителиальды құрылымдар (тандай, тіл, жүтқыншақ бадамшалары, ащы ішек қабырғасының кілегейлі қабық тары лимфа түйіншелері мен түймешелері) жатады. Организмдегі зат алмасу процесі (қоректік заттар мен ыдырау өнімдерін тасымалдау, газ алмасу) үздіксіз қозғалыста болатын сұйық ұлпалардың (қан, лимфа, ұлпа сүйығы) қатысуымен жүреді. Лимфа түйіндерінде, көкбауырда, лимфаэпителиальды құрылымдарда бактериялар мен бөгде заттар зиянсыздандырылады, улы заттар залалсыздандырылып бейтараптандырылады, қантүзу ағзаларында қан жасушалары (эритроциттер, лейкоциттер, тромбоциттер — қан табақшалары) түзіледі.
Дереккөздер
- Биоморфология терминдерінің түсіндірме сөздігі/ - Алматы: "Сөздік-Словарь", 2009. ISBN 9965-822-54-9
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Angiologiya angiologia gr angeion tamyr gr logos ilim adam men zhanuarlar organizmderindegi zhasushalyk zhәne ulpalyk dengejdegi zat almasudy koptegen mүsheler men mүsheler zhүjeleri kyzmetterinin sujyktyk gumoraldyk retteluin organizmnin immundyk zhәne fagocitozdyk korganysyn kamtamasyz etetin tamyrlar zhүjesi mүshelerin zerttejtin ilim Angiologiya adam men zhanuarlar organizmderinin kanajnalym limfa ajnalym zhүjeleri zhәne kantүzu mүshelerin zerttejtin morfologiya gylymynyn үlken salasy Қan ajnalym zhүjesi bir birimen tүjyk zhalgaskan zhүrekten kan tamyrlarynan arteriyalardan kyzyltamyrlardan venalardan kokgamyrlardan arteriolalardan kyzyltamfshalardan gemokapillyarlardan kan kyltamyrlarynan venulalardan koktamyrshalardan zhәne osy tүjyktalgan zhүjede үzdiksiz agyp zhatatyn sujyk ulpa kannan Limfa ajnalym zhүjesin limfa kyltamyrlary limfa kapillyarlary әkelgish limfa tamyrlary limfa tүjinderi әketkish limfa tamyrlary limfa ozekteri zhәne sujyk ulpa limfa sol kurajdy Қantүzu mүshelerine sүjektin kyzyl kemigi majy kokbauyr talak limfa tүjinderi zhәne limfaepitelialdy kurylymdar tandaj til zhүtkynshak badamshalary ashy ishek kabyrgasynyn kilegejli kabyk tary limfa tүjinsheleri men tүjmesheleri zhatady Organizmdegi zat almasu procesi korektik zattar men ydyrau onimderin tasymaldau gaz almasu үzdiksiz kozgalysta bolatyn sujyk ulpalardyn kan limfa ulpa sүjygy katysuymen zhүredi Limfa tүjinderinde kokbauyrda limfaepitelialdy kurylymdarda bakteriyalar men bogde zattar ziyansyzdandyrylady uly zattar zalalsyzdandyrylyp bejtaraptandyrylady kantүzu agzalarynda kan zhasushalary eritrocitter lejkocitter trombocitter kan tabakshalary tүziledi DerekkozderBiomorfologiya terminderinin tүsindirme sozdigi Almaty Sozdik Slovar 2009 ISBN 9965 822 54 9Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet