Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Аналитикалық философия （analytic philosophy, немесе analytical philosophy）- екі мағынада айтылады.
Бірі, XX ғ-дың бастапқы мезгілінде Ағылшын тілді мемлекеттерде (бастысы Ұлыбритания және АҚШ, Канада, Австралия және Жаңа Зеландия қатарлылар) пайда болған арнайы мақсат және әдістеме бойынша қалыптасқан философиялық ағым.
Енді бірі, бүгінге дейінгі философия зерттеуінің бір "үлгісі", "ерекше әдісі" ретінде кез келген бағыттағы философиялық ағым қолдануы мүмкін әдіснама. Екінші мағынадағы Аналитикалық философияда арнайы мақсат жоқ, ол қарастыратын мәселе алуан түрлі, кең ауқымды болып келеді.
Аналитикалық философия ағымы
Аналитикалық философия ағымы бойынша заманауи Формальды_логиканы басшылыққа алып, "мәселеге жінтікті талдау жасау"（анализ) — философиялық зерттеуді іске асыратын өзекті міндет саналды. Бұл ағым ХХ ғ-дың басында шарықтау шегіне жетті. Бұл кезде Аналитикалық философия өкілдері тілдегі күңгірт ұғымдар тізбегіне талдау жасап, астыртын логикалық құрылымдарды аршуды дәріптеді. Өйткені логикалық құрылымға мән бермеу тілдің беткі қабатына шектелуден туатын түрлі адасушылықтарды туғызады. Бұл түрдегі логикалық анализ әдіснамасы арқылы аналитикалық философтар философияның негізгі мәселесін шештік, егер шешілмеген мәселе болса, оның бәрін тілдің беткі қабатындағы алдамшылықтар туғызған деп есептеді. Олардың ойынша, мәселе не теріс қойылған "жалған мәселе" болуы, не белгілі бір тілдік формаларды қолдануға байланысты болуы, не философияға қатысы жоқ болуы мүмкін, немесе жеке ғылыми жолмен шешілуі мүмкін. Олардың бұл пікірінің сенімдірек болуына көбінесе Рассел және Фреге қатарлы философтардың математиканы логикаға айналдыру жұмысының табысты болуы, әсіресе Расселдің көмектесті. Бұл мезгілдегі белсенді тұлғалар Карнап, Э. Мур, алғашқы кездегі Витгенштейн қатарлылар болды.
Аналитикалық философия әдіснамасы
Кезекте, "аналитикалық философия" сөзі арнаулы көзқарас пен жүйелі бағытты емес, бір түрлі зерттеу үлгісін, әдісін көрсетеді. Аналитикалық философтар өз дәлел-дәйектерін айқын және дәл етуге тырысады, логикалық амалдардан толық пайдаланады, эмоциялық бөліктерді жақшаға ала тұрып, нақты талдау жасауға көбірек мән береді. Кәсіп және білім саласында, олар өздерін әдебиетшілерге қарағанда ғалымдарға, әсіресе математиктерге жақынырақ санайды. Мұндағы аналитикалық философия көбінесе Еуропа құрлықтық философиясына （Continental philosophy) салыстырмалы айтылады. Кейінгісі, яғни, құрлықтық философия дегеніміз үлгі-өнегесі жағынан әдебилігі басым, формал логиканы тым ескере бермейтін, қоғамдық саяси, мәдени, адамзаттық, адам болмысындағы мәселелерге көбірек назар аударатын философия айтылады.
Негізгі өкілдері
- Фреге （Friedrich Frege）
- Рассел （Bertrand Russell）
- Э. Мур （GE Moore）
- Витгенштейн （Ludwig Wittgenstein）
- Карнап （Rudolph Carnap）
- (Willard Van Orman Quine)
- （Donald Davidson)
- （Saul Aaron Kripke)
- （John Rawls
- （Michael Dummett）
- （Peter Strawson）
Қатысты ұғымдар
- （Wiener Kreis)
- Логикалық позитивизм
- Логикалық эмпиризм
Дереккөздер
- See, e.g., Avrum Stroll, Twentieth-Century Analytic Philosophy (Columbia University Press, 2000), p. 5: "[I]t is difficult to give a precise definition of 'analytic philosophy' since it is not so much a specific doctrine as a loose concatenation of approaches to problems." Also, see Stroll (2000), p. 7: "I think Sluga is right in saying 'it may be hopeless to try to determine the essence of analytic philosophy.' Nearly every proposed definition has been challenged by some scholar. [...] [W]e are dealing with a family resemblance concept."
- See , What Is Analytic Philosophy (Cambridge University Press, 2008), p. 205: "The answer to the title question, then, is that analytic philosophy is a tradition held together both by ties of mutual influence and by family resemblances."
- Биекенов К., Садырова М. Әлеуметтанудың түсіндірме сөздігі. — Алматы: Сөздік-Словарь, 2007. — 344 бет. ISBN 9965-822-10-7
- Russell, Bertrand (1905). "On Denoting". 14: 473–93. http://www.fh-augsburg.de/~harsch/anglica/Chronology/20thC/Russell/rus_deno.html.
- A History of Western Philosophy (Simon & Schuster, 1945), p. 834.
- A companion to analytic philosophy / — Malden, Mass.: Blackwell, 2001. — P. 1–5. — ISBN 0-631-21415-1.
- Hales Steven D. Analytic philosophy : classic readings — Belmont, CA: Wadsworth/Thomson Learning, 2002. — P. 1–10. — ISBN 0-534-51277-1.
Дереккөздер
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Analitikalyk filosofiya analytic philosophy nemese analytical philosophy eki magynada ajtylady Gotlob Frege Biri XX g dyn bastapky mezgilinde Agylshyn tildi memleketterde bastysy Ұlybritaniya zhәne AҚSh Kanada Avstraliya zhәne Zhana Zelandiya katarlylar pajda bolgan arnajy maksat zhәne әdisteme bojynsha kalyptaskan filosofiyalyk agym Endi biri bүginge dejingi filosofiya zertteuinin bir үlgisi erekshe әdisi retinde kez kelgen bagyttagy filosofiyalyk agym koldanuy mүmkin әdisnama Ekinshi magynadagy Analitikalyk filosofiyada arnajy maksat zhok ol karastyratyn mәsele aluan tүrli ken aukymdy bolyp keledi Analitikalyk filosofiya agymyAnalitikalyk filosofiya agymy bojynsha zamanaui Formaldy logikany basshylykka alyp mәselege zhintikti taldau zhasau analiz filosofiyalyk zertteudi iske asyratyn ozekti mindet sanaldy Bul agym HH g dyn basynda sharyktau shegine zhetti Bul kezde Analitikalyk filosofiya okilderi tildegi kүngirt ugymdar tizbegine taldau zhasap astyrtyn logikalyk kurylymdardy arshudy dәriptedi Өjtkeni logikalyk kurylymga mәn bermeu tildin betki kabatyna shekteluden tuatyn tүrli adasushylyktardy tugyzady Bul tүrdegi logikalyk analiz әdisnamasy arkyly analitikalyk filosoftar filosofiyanyn negizgi mәselesin sheshtik eger sheshilmegen mәsele bolsa onyn bәrin tildin betki kabatyndagy aldamshylyktar tugyzgan dep eseptedi Olardyn ojynsha mәsele ne teris kojylgan zhalgan mәsele boluy ne belgili bir tildik formalardy koldanuga bajlanysty boluy ne filosofiyaga katysy zhok boluy mүmkin nemese zheke gylymi zholmen sheshilui mүmkin Olardyn bul pikirinin senimdirek boluyna kobinese Rassel zhәne Frege katarly filosoftardyn matematikany logikaga ajnaldyru zhumysynyn tabysty boluy әsirese Rasseldin komektesti Bul mezgildegi belsendi tulgalar Karnap E Mur algashky kezdegi Vitgenshtejn katarlylar boldy Analitikalyk filosofiya әdisnamasyKezekte analitikalyk filosofiya sozi arnauly kozkaras pen zhүjeli bagytty emes bir tүrli zertteu үlgisin әdisin korsetedi Analitikalyk filosoftar oz dәlel dәjekterin ajkyn zhәne dәl etuge tyrysady logikalyk amaldardan tolyk pajdalanady emociyalyk bolikterdi zhakshaga ala turyp nakty taldau zhasauga kobirek mәn beredi Kәsip zhәne bilim salasynda olar ozderin әdebietshilerge karaganda galymdarga әsirese matematikterge zhakynyrak sanajdy Mundagy analitikalyk filosofiya kobinese Europa kurlyktyk filosofiyasyna Continental philosophy salystyrmaly ajtylady Kejingisi yagni kurlyktyk filosofiya degenimiz үlgi onegesi zhagynan әdebiligi basym formal logikany tym eskere bermejtin kogamdyk sayasi mәdeni adamzattyk adam bolmysyndagy mәselelerge kobirek nazar audaratyn filosofiya ajtylady Negizgi okilderiFrege Friedrich Frege Rassel Bertrand Russell E Mur GE Moore Vitgenshtejn Ludwig Wittgenstein Karnap Rudolph Carnap Willard Van Orman Quine Donald Davidson Saul Aaron Kripke John Rawls Michael Dummett Peter Strawson Қatysty ugymdar Wiener Kreis Logikalyk pozitivizm Logikalyk empirizmDerekkozderSee e g Avrum Stroll Twentieth Century Analytic Philosophy Columbia University Press 2000 p 5 I t is difficult to give a precise definition of analytic philosophy since it is not so much a specific doctrine as a loose concatenation of approaches to problems Also see Stroll 2000 p 7 I think Sluga is right in saying it may be hopeless to try to determine the essence of analytic philosophy Nearly every proposed definition has been challenged by some scholar W e are dealing with a family resemblance concept See What Is Analytic Philosophy Cambridge University Press 2008 p 205 The answer to the title question then is that analytic philosophy is a tradition held together both by ties of mutual influence and by family resemblances Biekenov K Sadyrova M Әleumettanudyn tүsindirme sozdigi Almaty Sozdik Slovar 2007 344 bet ISBN 9965 822 10 7 Russell Bertrand 1905 On Denoting 14 473 93 http www fh augsburg de harsch anglica Chronology 20thC Russell rus deno html A History of Western Philosophy Simon amp Schuster 1945 p 834 A companion to analytic philosophy Malden Mass Blackwell 2001 P 1 5 ISBN 0 631 21415 1 Hales Steven D Analytic philosophy classic readings Belmont CA Wadsworth Thomson Learning 2002 P 1 10 ISBN 0 534 51277 1 Derekkozder