Алтай арқары (лат. Ovis ammon ammon) – жұптұяқтылар отряды, қуысмүйізділер тұқымдасының бір түрі. 19 ғ-дың басында батыс және оңт. Алтай тауларында кең таралған. 19 ғ-дың 70-жылдарында бұл тауларда ол жойылып кетті. Қазақстанда қазіргі кезде А. а. Күршім жотасында, жоғарғы ағынындағы биік тау беткейлерінде және солт.-шығыс жағындағы тауларда тіршілік етеді. Негізінен теңіз деңгейінен 800 – 3000 м биіктіктегі тау шалғындарында мекендейді. Жазда таудың альпі және субальпі белдеулерін мекендесе, күз түсе тау етектеріне қарай қоныс аударады. Қошқарының шоқтығының биікт. 125 см-ге, мүйізінің ұзындығы 129 см-ге дейін жетеді. Алтай арқары дәнді дақылдармен, шөптесін өсімдіктермен қоректенеді. 3 жаста жыныстық жағынан жетіледі. Қазан – қарашада күйлеп, сәуір – мамыр айларында төлдейді. Әдетте жалқы қозықа туады. Алтай арқары – өте бағалы аң. Саны азайып, таралу аймағы қысқарып бара жатқандықтан қорғауға алынып, Қазақстанның «Қызыл кітабына» еңгізілген.
Алтай арқары | ||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
() | ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
Ovis ammon ammon (Linnaeus, 1758) |
Дереккөздер
- Entry in the list of endangered species
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Altaj arkary lat Ovis ammon ammon zhuptuyaktylar otryady kuysmүjizdiler tukymdasynyn bir tүri 19 g dyn basynda batys zhәne ont Altaj taularynda ken taralgan 19 g dyn 70 zhyldarynda bul taularda ol zhojylyp ketti Қazakstanda kazirgi kezde A a Kүrshim zhotasynda zhogargy agynyndagy biik tau betkejlerinde zhәne solt shygys zhagyndagy taularda tirshilik etedi Negizinen teniz dengejinen 800 3000 m biiktiktegi tau shalgyndarynda mekendejdi Zhazda taudyn alpi zhәne subalpi beldeulerin mekendese kүz tүse tau etekterine karaj konys audarady Қoshkarynyn shoktygynyn biikt 125 sm ge mүjizinin uzyndygy 129 sm ge dejin zhetedi Altaj arkary dәndi dakyldarmen shoptesin osimdiktermen korektenedi 3 zhasta zhynystyk zhagynan zhetiledi Қazan karashada kүjlep sәuir mamyr ajlarynda toldejdi Әdette zhalky kozyka tuady Altaj arkary ote bagaly an Sany azajyp taralu ajmagy kyskaryp bara zhatkandyktan korgauga alynyp Қazakstannyn Қyzyl kitabyna engizilgen Altaj arkary Dүniesi ZhanuarlarZhamagaty HordalylarTaby SүtkorektilerSaby ZhuptuyaktylarTukymdasy ҚuysmүjizdilerKishi tukymdasy Tegi Tүri O ammonKishi tүri O a ammonOvis ammon ammon Linnaeus 1758 DerekkozderEntry in the list of endangered speciesBul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet