Сызғанов Александр Николаевич (17.8.1896, Татарстан, қаласы – 8.10.1980, Алматы) – хирург, медицина ғылымдарының докторы (1936), профессор (1934), Қазақстан Ғылым Академиясының академигі (1955), Қазақстанның еңбек сіңірген ғылым қайраткері (1941).
Жыл | Оқиға |
---|---|
1922 жылы | Қазан университетін бітірген |
1934 – 1963 жылы | қазіргі Қазақ ұлттық медицина университетінде операциялық және топографиялық анатомия кафедрасының, жалпы хирургия кафедрасының меңгерушісі |
1945 – 1975 жылы | өзі ұйымдастырған Қазақ клиникасы және эксперименттік хирургия институтының (қазіргі Хирургия ғылыми орталығы, Сызғановтың атымен аталады) директоры |
1975 жылдан өмірінің соңына дейін | Қазақ клиникасы және эксперименттік хирургия институтының ғылыми кеңесшісі болды |
Жетістіктер
Негізгі ғылыми-зерттеулері жалпы, жеке және операциялық хирургия мәселелеріне арналған. Сызғанов лимфа жүйесі туберкулезін, жүрек-қан тамыр, тыныс алу, ас қорыту жүйелері ауруларын, эндеметрия бұғақ ауруын хирургиялық жолмен емдеу әдістерін тауып, оларды күнделікті дәрігерлік тәжірибеге енгізді; онкологиялық, бұғақ ауруының ісінуін емдейтін арнайы хирургиялық орталықтар құрды. Оның басшылығымен Қазақстанда хирург-клиниктер ғылыми мектебінің іргесі қаланды, Екінші дүниежүзілік соғыс кезінде респуликалық қан құю станциясы ұйымдастырылып, қан орнына қолдананылатын – КЗК сұйықтығы алынды.
Сызғановтың редакциясымен Хирургия орталығының 16 томдық ғылыми еңбегі жарық көрді. 10 монография, 900-ден астам ғылыми еңбек жазған. Оның жетекшілігімен 17 доктор және 73 кандидаттық диссертация қорғалды. 3 Ленин, 2 Еңбек , 2 “Құрмет белгісі” ордендерімен марапатталған. Алматы қаласында бір көше Сызғанов атымен аталады. Қазақ ұлттық медицина университетінде Сызғанов атындағы стипендия тағайындалған.
Шығармалар
- О некоторых условиях развития злокачественных опухолей, А.-А., 1970;
- О лечении гнойных хирургических заболеваний салициловой кислотой, 2 изд., А.-А., 1980;
- Проблемы хирургии, А.-А., 1984.
Дереккөздер
- «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VIII том
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Syzganov Aleksandr Nikolaevich 17 8 1896 Tatarstan kalasy 8 10 1980 Almaty hirurg medicina gylymdarynyn doktory 1936 professor 1934 Қazakstan Ғylym Akademiyasynyn akademigi 1955 Қazakstannyn enbek sinirgen gylym kajratkeri 1941 Zhyl Okiga1922 zhyly Қazan universitetin bitirgen1934 1963 zhyly kazirgi Қazak ulttyk medicina universitetinde operaciyalyk zhәne topografiyalyk anatomiya kafedrasynyn zhalpy hirurgiya kafedrasynyn mengerushisi1945 1975 zhyly ozi ujymdastyrgan Қazak klinikasy zhәne eksperimenttik hirurgiya institutynyn kazirgi Hirurgiya gylymi ortalygy Syzganovtyn atymen atalady direktory1975 zhyldan omirinin sonyna dejin Қazak klinikasy zhәne eksperimenttik hirurgiya institutynyn gylymi kenesshisi boldyZhetistikterNegizgi gylymi zertteuleri zhalpy zheke zhәne operaciyalyk hirurgiya mәselelerine arnalgan Syzganov limfa zhүjesi tuberkulezin zhүrek kan tamyr tynys alu as korytu zhүjeleri aurularyn endemetriya bugak auruyn hirurgiyalyk zholmen emdeu әdisterin tauyp olardy kүndelikti dәrigerlik tәzhiribege engizdi onkologiyalyk bugak auruynyn isinuin emdejtin arnajy hirurgiyalyk ortalyktar kurdy Onyn basshylygymen Қazakstanda hirurg klinikter gylymi mektebinin irgesi kalandy Ekinshi dүniezhүzilik sogys kezinde respulikalyk kan kuyu stanciyasy ujymdastyrylyp kan ornyna koldananylatyn KZK sujyktygy alyndy Syzganovtyn redakciyasymen Hirurgiya ortalygynyn 16 tomdyk gylymi enbegi zharyk kordi 10 monografiya 900 den astam gylymi enbek zhazgan Onyn zhetekshiligimen 17 doktor zhәne 73 kandidattyk dissertaciya korgaldy 3 Lenin 2 Enbek 2 Қurmet belgisi ordenderimen marapattalgan Almaty kalasynda bir koshe Syzganov atymen atalady Қazak ulttyk medicina universitetinde Syzganov atyndagy stipendiya tagajyndalgan ShygarmalarO nekotoryh usloviyah razvitiya zlokachestvennyh opuholej A A 1970 O lechenii gnojnyh hirurgicheskih zabolevanij salicilovoj kislotoj 2 izd A A 1980 Problemy hirurgii A A 1984 Derekkozder Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9 VIII tom