Байер (Baeyer), Адольф фон (31 қазан 1835 ж. – 20 тамыз 1917 ж.) Неміс химигі Иоганн Фридрих Вильгельм Адольф Фон Байер 1905 жылы органикалық бояу және гидроароматты қосылыстар жайлы жұмысы негізінде органикалық химия мен химия өндірісінің өркендеуіне қосқан үлесі үшін химия бойынша Нобель сыйлығын алды. Байер индиго көк бояуының синтезін ашып, оны өнеркәсіптік жолмен алудың мүмкіндігін тапты. Гейдельберг университетінде Р.В. Бунзен мен Ф.А. Кекуленің оқушысы. 1860 жылдан бастап Берлин академиясында, Әскер академиясында оқытушы. 1872 жылдан Страсбург университетінің, 1875 жылдан Мюнхен университетінің оқытушысы. Жұмыстары органикалық химия мен стериохимияға жатады. 1864 жылы барбитур қышқылын және барбитураттарды ашты. 1866 жылы органикалық заттарды мырыш ұнтақтарымен тотықсыздану тәсілін енгізді. Меллит қышқылы, бензол гексакарбон қышқылы екенін көрсетті (1867). Неміс химигі А. Эммерлингпен бірге индол және оның туындыларын синтездеді (1869 ж.). Көптеген органикалық заттарды синтездеген, кейбір оларға тән химиялық реакцияларды ашты. 1885 жылы циклдер беріктігінің валенттік байланыстар арасындағы бұрыштық шамасына тәуелді екенін анықтайтын кернеу теориясын ұсынды. 1888 жылы Цис-транс-изомерия туралы түсінікті енгізді. Бензол солекуласының құрылысын зерттеп эксперименттік жолмен ондағы барлық көміртегі атомдары бірдей екенін дәледеді. Химик-органиктердің үлкен мектебін құрды. Неміс химиялық қоғамының президенті (1871, 1881, 1893, 1903), Петербург ғылым академиясының шетелдік мүшесі (1892 жылдан бастап), Нобель сыйлығының лауреаты (1905 ж.).
Adolf von Baeyer | |
---|---|
Johann Friedrich Wilhelm Adolf von Baeyer in 1905 | |
Туған күні, жері | 1835 ж. қазанның 31 , |
Қайтыс болған күні, жері | 1917 ж. тамыздың 20 (81 жаста) , |
Ұлты | |
Зерттеу салалары | |
Интитуттары | |
Alma mater | |
| |
Докторлық студенттері | |
Еңбегі үшін әйгілі | Synthesis of |
Негізгі марапаттары | (1905) |
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Bajer Baeyer Adolf fon 31 kazan 1835 zh 20 tamyz 1917 zh Nemis himigi Iogann Fridrih Vilgelm Adolf Fon Bajer 1905 zhyly organikalyk boyau zhәne gidroaromatty kosylystar zhajly zhumysy negizinde organikalyk himiya men himiya ondirisinin orkendeuine koskan үlesi үshin himiya bojynsha Nobel syjlygyn aldy Bajer indigo kok boyauynyn sintezin ashyp ony onerkәsiptik zholmen aludyn mүmkindigin tapty Gejdelberg universitetinde R V Bunzen men F A Kekulenin okushysy 1860 zhyldan bastap Berlin akademiyasynda Әsker akademiyasynda okytushy 1872 zhyldan Strasburg universitetinin 1875 zhyldan Myunhen universitetinin okytushysy Zhumystary organikalyk himiya men steriohimiyaga zhatady 1864 zhyly barbitur kyshkylyn zhәne barbiturattardy ashty 1866 zhyly organikalyk zattardy myrysh untaktarymen totyksyzdanu tәsilin engizdi Mellit kyshkyly benzol geksakarbon kyshkyly ekenin korsetti 1867 Nemis himigi A Emmerlingpen birge indol zhәne onyn tuyndylaryn sintezdedi 1869 zh Koptegen organikalyk zattardy sintezdegen kejbir olarga tәn himiyalyk reakciyalardy ashty 1885 zhyly ciklder beriktiginin valenttik bajlanystar arasyndagy buryshtyk shamasyna tәueldi ekenin anyktajtyn kerneu teoriyasyn usyndy 1888 zhyly Cis trans izomeriya turaly tүsinikti engizdi Benzol solekulasynyn kurylysyn zerttep eksperimenttik zholmen ondagy barlyk komirtegi atomdary birdej ekenin dәlededi Himik organikterdin үlken mektebin kurdy Nemis himiyalyk kogamynyn prezidenti 1871 1881 1893 1903 Peterburg gylym akademiyasynyn sheteldik mүshesi 1892 zhyldan bastap Nobel syjlygynyn laureaty 1905 zh Adolf von BaeyerJohann Friedrich Wilhelm Adolf von Baeyer in 1905Tugan kүni zheri 1835 zh kazannyn 31 1835 10 31 189 zhas Қajtys bolgan kүni zheri 1917 zh tamyzdyn 20 81 zhasta ҰltyZertteu salalaryIntituttaryAlma materDoktorlyk studentteriEnbegi үshin әjgili Synthesis ofNegizgi marapattary 1905 Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz