Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Абразивтер, түрпілі материалдар (лат. abrasіo — қыру), абразивтік материалдар — темірден, ағаштан, шыныдан, пластмассадан және басқа да материалдардан жасалған бұйымдарды механикалық өңдеу (тегістеу, үйкеу, қайрау және т.с.с.) үшін кесек түрінде немесе ұнтақталған қалпында пайдаланылатын қатты тау жыныстары және минералдар (табиғи және жасанды). Табиғи түрпілік материалдар – алмас, корунд, зімпара, анартас, кварц, көбіктас; жасандылары – электрокорунд, карборунд, синтетикалық алмас және т.б.
Ертеден-ақ материал өндеуге табиғи Абразивтер (шақпақ тас, зімпара, гранат, пемза, корунд, алмас) қолданылды. Ал 19 ғасырдың аяқ шенінен бастап бұл мақсатқа жасанды Абразивтер (, кремний карбиді, бор карбиді, , т.б.) жұмсала бастады. Абразивтердің қаттылығы алмас пирамиданы сыналатын материалға батыру арқылы анықталады (мысалы, кварцтың қаттылығы 11. 000—11. 300, электркорундтың қаттылығы 18. 000—24. 000, алмастың қаттылығы 84. 250 — 100. 000 мН/м2).
Абразивтердің қырғыштық қабілеті зат ажарлау үстінде абразив түйіршіктердің мұқалғанға дейінгі түсетін массасымен анықталады. Осы қабілетіне қарай Абразивтер мына ретпен орналасады: алмас, бор нитриді, кремний карбиді, монокорунд, электркорунд, зімпара, . Абразивті материалдардан а б р а з и в т і а с п а п т а р жасалады. Олар негізінен берік және солқылдақ болып негізгі екі типке бөлінеді. Берік абразивті аспаптарға ажарлауыш дөңгелек, қалпақша, сегмент пен қайрақ, ал солқылдақ абразивті аспаптарға ажарлауыш қабықша және одан жасалған бұйымдар жатады. Абразивті аспап жасау технологиясы байластырғыш материал дайындау, абразив массасын араластыру, қалыпқа түсіру, термиялық және механикалық өңдеу, беріктігі мен қаттылығын сынау жұмыстарынан тұрады.
Тиісті пішінге келтіру үшін абразивті аспаптар механикалық өңдеуден өтеді. Абразивті аспаптардың 12. 000 түрі бар, олар 750 типке бөлінеді. Бүгінде түрімен, пішінімен, құрылымымен және қаттылығымен ерекшеленетін 250. 000-нан астам абразивті жасалып шығарылды. Абразивті аспаптар машина жасаудың әр саласында, әсіресе, жасауға, жаңа техникаларды, күрделі пішінді, қуыс бөлшектер мен түтіктерді, өзектерді механикалық жолмен ажарлауда кеңінен қолданылады.
Дереккөздер
- Қазақ ұлттық энциклопедиясы
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
 | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Abrazivter tүrpili materialdar lat abrasio kyru abrazivtik materialdar temirden agashtan shynydan plastmassadan zhәne baska da materialdardan zhasalgan bujymdardy mehanikalyk ondeu tegisteu үjkeu kajrau zhәne t s s үshin kesek tүrinde nemese untaktalgan kalpynda pajdalanylatyn katty tau zhynystary zhәne mineraldar tabigi zhәne zhasandy Tabigi tүrpilik materialdar almas korund zimpara anartas kvarc kobiktas zhasandylary elektrokorund karborund sintetikalyk almas zhәne t b Erteden ak material ondeuge tabigi Abrazivter shakpak tas zimpara granat pemza korund almas koldanyldy Al 19 gasyrdyn ayak sheninen bastap bul maksatka zhasandy Abrazivter kremnij karbidi bor karbidi t b zhumsala bastady Abrazivterdin kattylygy almas piramidany synalatyn materialga batyru arkyly anyktalady mysaly kvarctyn kattylygy 11 000 11 300 elektrkorundtyn kattylygy 18 000 24 000 almastyn kattylygy 84 250 100 000 mN m2 Abrazivterdin kyrgyshtyk kabileti zat azharlau үstinde abraziv tүjirshikterdin mukalganga dejingi tүsetin massasymen anyktalady Osy kabiletine karaj Abrazivter myna retpen ornalasady almas bor nitridi kremnij karbidi monokorund elektrkorund zimpara Abrazivti materialdardan a b r a z i v t i a s p a p t a r zhasalady Olar negizinen berik zhәne solkyldak bolyp negizgi eki tipke bolinedi Berik abrazivti aspaptarga azharlauysh dongelek kalpaksha segment pen kajrak al solkyldak abrazivti aspaptarga azharlauysh kabyksha zhәne odan zhasalgan bujymdar zhatady Abrazivti aspap zhasau tehnologiyasy bajlastyrgysh material dajyndau abraziv massasyn aralastyru kalypka tүsiru termiyalyk zhәne mehanikalyk ondeu beriktigi men kattylygyn synau zhumystarynan turady Tiisti pishinge keltiru үshin abrazivti aspaptar mehanikalyk ondeuden otedi Abrazivti aspaptardyn 12 000 tүri bar olar 750 tipke bolinedi Bүginde tүrimen pishinimen kurylymymen zhәne kattylygymen erekshelenetin 250 000 nan astam abrazivti zhasalyp shygaryldy Abrazivti aspaptar mashina zhasaudyn әr salasynda әsirese zhasauga zhana tehnikalardy kүrdeli pishindi kuys bolshekter men tүtikterdi ozekterdi mehanikalyk zholmen azharlauda keninen koldanylady DerekkozderҚazak ulttyk enciklopediyasyBul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet