'Ісік, тін өсіндісі, бластома (ағлш. - tumor) – өзінің қалыпты пішіні мен қызметін жойған, организмнің түрі өзгерген клеткаларынан құралған тіндердің патологиялық жайылып өсуі.
Ісік жасушалары ісікке шалдықтырған себептер тоқтаса да өсе береді. Көпшілік жағдайда ісік кәрі адамдарда пайда болатыны белгілі. Себебі адамның жасы ұлғайған сайын, оның иммундық жүйесінің жұмысы төмендеп, қауіпті ауруларға қарсы тұра алмайды. Көптеген ғалымдар ісік аурулары өзінің өсу жолында екі сатыдан өтетінін дәлелдейді. Біріншісінде, канцерогендік заттардың әсерінен таза жасуша ісік жасушасына ауыса бастайды, бірақ ол белсенділік көрсетпей тыныш жатады. Екіншісінде, нағыз ісік түйіні пайда болып, ол өніп-өсе бастайды. Бұл екі сатының әрқайсысы организммен екі жақты қарым-қатынаста болады. Организмнің күш қабілеті, ісікке деген төзімділігі өте жоғары болса, онда бірінші саты ұзаққа созылып, екіншісінің болмауы да мүмкін. Кейде екінші саты біріншіге көшіп, кері процесс жүруі, сондай-ақ канцерогендер тікелей иммунитетке зиянды әсерін тигізіп, ісік ауруына әкелуі мүмкін.
Қатерлі және қатерсіз ісіктердің айырмашылығы
Қатерлі және айырмашылығы:
Көрсеткіштер | Қатерсіз ісік | Қатерлі ісік |
---|---|---|
Өсу жылдамдығы | баяу | жылдам |
Өсу түрі | экспансиялық | инвазиялық |
Митоздық белсенділігі | төмен | жоғары |
Қалыпты тінге құрылымдық ұқсастығы | жақсы | көбінесе ұқсамайды |
Ядросының құрылымы | көбінесе қалыпты күйінде | гиперхромды, кедір-бұдырлы, ядрошығы өзгерген |
Инвазия | байқалмайды | міндетті түрде байқалады |
Метастаз | өте сирек | жиі |
Шекарасы | анық | жай көзге көрінбейді |
Кахексия дамуы | болмайды | болады |
Некроздың дамуы | сирек | жиі |
Жараға айналуы | сирек | жиі |
Қайталануы | сирек | жиі |
Строма мен пульпа арақатынасы | строма басым | пульпа басым |
Тағы қараңыз
Дереккөздер
- Қазақ Энциклопедиясы, 9 том
- Патологиялық анотомия терминдерінің орысша – латынша – қазақша түсініктеме сөздігі.- Ақтөбе. ISBN 9965-437-40-8
Бұл — медицина бойынша мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Isik tin osindisi blastoma aglsh tumor ozinin kalypty pishini men kyzmetin zhojgan organizmnin tүri ozgergen kletkalarynan kuralgan tinderdin patologiyalyk zhajylyp osui Teri bezderinin gidroadenomasy Isik zhasushalary isikke shaldyktyrgan sebepter toktasa da ose beredi Kopshilik zhagdajda isik kәri adamdarda pajda bolatyny belgili Sebebi adamnyn zhasy ulgajgan sajyn onyn immundyk zhүjesinin zhumysy tomendep kauipti aurularga karsy tura almajdy Koptegen galymdar isik aurulary ozinin osu zholynda eki satydan otetinin dәleldejdi Birinshisinde kancerogendik zattardyn әserinen taza zhasusha isik zhasushasyna auysa bastajdy birak ol belsendilik korsetpej tynysh zhatady Ekinshisinde nagyz isik tүjini pajda bolyp ol onip ose bastajdy Bul eki satynyn әrkajsysy organizmmen eki zhakty karym katynasta bolady Organizmnin kүsh kabileti isikke degen tozimdiligi ote zhogary bolsa onda birinshi saty uzakka sozylyp ekinshisinin bolmauy da mүmkin Kejde ekinshi saty birinshige koship keri process zhүrui sondaj ak kancerogender tikelej immunitetke ziyandy әserin tigizip isik auruyna әkelui mүmkin Қaterli zhәne katersiz isikterdin ajyrmashylygyҚaterli zhәne ajyrmashylygy Korsetkishter Қatersiz isik Қaterli isikӨsu zhyldamdygy bayau zhyldamӨsu tүri ekspansiyalyk invaziyalykMitozdyk belsendiligi tomen zhogaryҚalypty tinge kurylymdyk uksastygy zhaksy kobinese uksamajdyYadrosynyn kurylymy kobinese kalypty kүjinde giperhromdy kedir budyrly yadroshygy ozgergenInvaziya bajkalmajdy mindetti tүrde bajkaladyMetastaz ote sirek zhiiShekarasy anyk zhaj kozge korinbejdiKaheksiya damuy bolmajdy boladyNekrozdyn damuy sirek zhiiZharaga ajnaluy sirek zhiiҚajtalanuy sirek zhiiStroma men pulpa arakatynasy stroma basym pulpa basymTagy karanyzҚaterli isikDerekkozderҚazak Enciklopediyasy 9 tom Patologiyalyk anotomiya terminderinin oryssha latynsha kazaksha tүsinikteme sozdigi Aktobe ISBN 9965 437 40 8 Bul medicina bojynsha makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet