Қаяз (лат. Luciobarbus) – балық, тұқы тұқымдасының бір туысы. Қазақстанда 2 түрі: Арал қаязы (Luciobarbus brachycephalus) жөне (шырман) (Luciobarbus capito) бар. Болат-май қаязы екі түр тармағына бөлінеді: біреуі оңтүстік Каспийде (Қазақстан бөлігінде кездеспейді); екіншісі түркістан қаязы. Арал қаязынан ерекшелігі - ұзаққа өрістемейді, жергілікті (тұрғын) балық. Қабыршағы ірілеу, арқа қанаты кейін орналасқан және аумақтылау. Қазақстанда Сырдария су алабында, Шардара су қоймасынан өзеннің сағасына дейін, Қаратаудың оңтүстік-батысындағы өзендер мен Шу өзенінің жазық бөліктерінде кездеседі. Шуда, Кордай маңында, Қаяздың қара балықпен буданы бары белгілі. Оның түсі сарғышқа жақын – алтын сияқты. Әдетте Қаяздың арқасы бауырына қарағанда қоңырлау.Шабақтарында қоңыр дақ болады. Ұзындығы 70 см-ге, салм. 5,3 кг-ға дейін. Жыныстық жетілуі мекен ететін су айдынына байланысты 2-7 жас, көбіне 4-6. Уылдырығын (11.3-195 мың) судың температурасы 23°С болғанда өзендерде және су қоймаларындағы құмды, майда тасты жерлерге ша шады. Қорегі әр түрлі; барлық су өсімдіктері, көпшілік омыртқасыздардың дернәсілдері, ауада ұшатын ұсақ жәндіктер, моллюскілер, т.б. Яғни, олардың қорегі судағы қоректік қордың түрлік құрамына байланысты.
Қаяз | ||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Luciobarbus bocagei | ||||||||||||||||
|
Тағы қараңыз
- Балық
- Килька, шабақ балық
- Көлталма балық
Дереккөздер
- Қазақ тілі терминдер сөздігі I том
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Қayaz lat Luciobarbus balyk tuky tukymdasynyn bir tuysy Қazakstanda 2 tүri Aral kayazy Luciobarbus brachycephalus zhone shyrman Luciobarbus capito bar Bolat maj kayazy eki tүr tarmagyna bolinedi bireui ontүstik Kaspijde Қazakstan boliginde kezdespejdi ekinshisi tүrkistan kayazy Aral kayazynan ereksheligi uzakka oristemejdi zhergilikti turgyn balyk Қabyrshagy irileu arka kanaty kejin ornalaskan zhәne aumaktylau Қazakstanda Syrdariya su alabynda Shardara su kojmasynan ozennin sagasyna dejin Қarataudyn ontүstik batysyndagy ozender men Shu ozeninin zhazyk bolikterinde kezdesedi Shuda Kordaj manynda Қayazdyn kara balykpen budany bary belgili Onyn tүsi sargyshka zhakyn altyn siyakty Әdette Қayazdyn arkasy bauyryna karaganda konyrlau Shabaktarynda konyr dak bolady Ұzyndygy 70 sm ge salm 5 3 kg ga dejin Zhynystyk zhetilui meken etetin su ajdynyna bajlanysty 2 7 zhas kobine 4 6 Uyldyrygyn 11 3 195 myn sudyn temperaturasy 23 S bolganda ozenderde zhәne su kojmalaryndagy kumdy majda tasty zherlerge sha shady Қoregi әr tүrli barlyk su osimdikteri kopshilik omyrtkasyzdardyn dernәsilderi auada ushatyn usak zhәndikter mollyuskiler t b Yagni olardyn koregi sudagy korektik kordyn tүrlik kuramyna bajlanysty ҚayazLuciobarbus bocageiDүniesi ZhanuarlarZhamagaty HordalylarҰly taby Sүjekti balyktarTaby Saby Tukymdasy Kishi tukymdasy Tegi Luciobarbus 1843Tagy karanyzBalyk Kilka shabak balyk Koltalma balykDerekkozderҚazak tili terminder sozdigi I tomBul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet