Канар аралдары (ис. Islas Canarias) — Атлант мұхитындағы аралдар тобы. Испанияның 17 автономдық облыстарының бірі. Африканың солтүстік-батыс жағалауынан 100 – 120 км жерде. Канар аралдарын мәңгі жасыл орман мен бұталар көмкерген. Эндемик өсімдіктер көп. Олардың қатарына дракон (айдаһар) ағашы, Канар құрма пальмасы мен қарағайы жатады. Жергілікті тұрғындар банан, картоп, цитрустар, жүзім, темекі, астық және бұршақ тұқымдастарын өсіреді, сиыр, ешкі, қой ұстайды. Аралда ұлттық саябақтар орналасқан. Аралдарда теңіздік климаттық курорт дамыған. Ірі қалалары: Лас-Пальмас және Санта-Крус-де-Тенерифе. Олар Еуропалық экономикалық қоғамдастыққа елдің бір бөлігі ретінде біріктірілген. Дегенмен, бұл мүшеліктің аралдардың ара-қашықтығына, экономикалық және тарихи-дәстүрлік ерекшеліктеріне байланысты өзіндік өзгешеліктері де бар.
Автономды облыс, аудан | |||||
Канар аралдары | |||||
Canarias | |||||
| |||||
Әкімшілігі | |||||
---|---|---|---|---|---|
Енеді | Санта-Крус-де-Тенерифе және Лас-Пальмас провинциялары | ||||
Әкімшілік орталығы | және (4 жылда бір астана көшіп тұрады) | ||||
Президент | Паулино Риберо Бауте | ||||
Тарихы мен географиясы | |||||
Координаттары | 28°32′11″ с. е. 15°43′17″ б. б. / 28.53639° с. е. 15.72139° б. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 28°32′11″ с. е. 15°43′17″ б. б. / 28.53639° с. е. 15.72139° б. б. (G) (O) (Я) | ||||
Жер аумағы | 7.447 км² (13 орын) | ||||
Ірі қаласы |
| ||||
Басқа ірі қалалары |
| ||||
Тұрғындары | |||||
Тұрғыны | 2.103.992 адам (2009)(8 орын) | ||||
Тығыздығы | 282,5 адам/км² | ||||
Ресми тілі | испан тілі | ||||
Сандық идентификаторлары | |||||
ISO 3166-2 коды | ES-CN | ||||
gobcan.es | |||||
| |||||
Канар аралдары Ортаққорда Координаттар: 28°32′11″ с. е. 15°43′17″ б. б. / 28.53639° с. е. 15.72139° б. б. (G) (O) (Я) |
Астанасы
Канар астанасы және аралдарының ірі қаларының қақ ортасында орналасқан. Автономиялық үкіметтің Президенті әр астанада 4 жыл сайын сайланады. Құрамында 60 депутаты бар Парламент Санта-Круста – қала орталығында орналасқан. Әр аралдың Сabildo insular – мәңгілік көктем аралдары деп аталатын өзіндік жергілікті үкіметі бар.
Тарихы
Гректер бұл жерлерге ғасырлар бойы деп аталып келген Гесперидтер бағын тұрғызды.Қанар аралдарының даңқы саяхат мақсатында XVIII – XIXғғ. Ғылыми экспедициялар дәуірінен басталады. Бұл кездері европалық натуралистер ерекше сарқырамалық ландшафтар мен бай өсімдіктер дүниесін зерттеу үшін аралдарға қатынаған.XIX ғасырдың соңында аралдардың даңқы одан әрі күшейе түсті, олар демалыс және көптеген ауруларды емдеу орны болды.Қазіргі уақытта Қанар аралдары европалық туризмнің ең маңызды орталықтарының бірі болып табылады. Олардың жағалауында әржыл сайын 8 млн-нан артық адам тынығып, ғажайып әсереге бөленеді. Қанар жерлеріндегі тамаша сарқырамалық табиғат кез келген адамға таңқаларлық күй кештіреді. Бұл сарқырамалық көрініс әр европалық саяхатшының ең керемет демалыс орны болып саналады. Сарқырама көшкіні, құм, базальт құздары мен жартастары, көшкін даласы, сонымен қатар, сарқыраманың жарқылы, жердің ұсақ бөліктерге бөлінуі кез келген адамды қуанышқа бөледі. Қанар аралдарының негізгі байлығы, маңызды ерекшелігі табиғат екендігіне күмән жоқ. Бұл туризм бизнесінде маңызды рөл атқарады.Қанар аралдарының мұндай тартымдылығы туристер үшін өте мәнді. Мұндағы климат, 1500км-лік жағалау сызығы, салтанатты жағажай спортпен және су спортымен айналысуға мүмкіндік береді. Бұл жерлердің халқы, Еуропа, Африка, Америка мәдениетімен қосылған дәстүрлі асханасы, барлығы да ғажайыпқа толы. Бұған олардың ыңғайлылығын (ескі әлемнің ірі қалаларынан бірнеше сағат ұшу) және көптеген елдерге үлгі болатын туризмнің жақсы дамыған инфрақұрылымын да қосамыз.
Экономикасы
Соңғы онжылдықта туризм қанар аралдарының тұрғындары үшін негізгі мәселе болып келеді.Өндірістің пайыздық қатынасын талдау арқылы бұған көз жеткіземіз. ІҰӨ (ішкі ұлттық өнім): ауыл шаруашылығы – 4,13%, өндіріс – 11,28%, құрылыс – 11,56%, қызмет көрсету – 73,03%. Соңғы бөлімді (қызмет көрсету) туристік бизнес қызметтері: өзгерту жұмыстары, туристік агенттіктер, транспорттық қызмет көрсету, жатын орындары, т.б. мысалы, туристерден түсетін пайзаның есебінен дамып, өркендейтін коммерциялық орталықтарды қамтиді.1995 жылы Қанар аралдарына 4,5 миллион саяхатшы келді.
География
Географиялық ерекшеліктері
Қанар аралдарының алаңы – 7,447 шаршы км, халқы – 1,700 000 адамды құрайды. Осылайша, халықтың тығыздығы 1 шаршы км-ге 230 тұрғынды құрады. Тұрғындардың көптеген бөлігі Қанар аралдырының екі астанасына шоғырланған. , , және аралдары халық ең қоныстанған аралдар болып есептеледі.Канара архепилагын құрайтын жеті арал Переней жартылай аралынан оңтүстікте шамамен 1000км-дей және африкалық жағалаудың ең жақын нүктесінен 115км қашықтықта орналасқан. Олардың сарқырамалық тегі және Атлант мұхитындағы ерекше жағдайы европалық, сонымен қатар африкалық аралдарға қарағанда геологиялық, өсімдік әлемі, сондай-ақ, табиғат көрінісі айқындалады. Мұндай табиғат ерекшеліктері әр мерзімде, тәулікте көп өзгермейтін төменгі температуралық (жағалаудағы жылдық орташа температура 220С құрайды) жағымды климатты белгілейді.Аралдардағы көктемгі климат шамадан тыс аптаптан запа шекпей-ақ жыл бойы кез келген уақытта жағажайды пайдалануға мүмкіндік береді. Мұндай климат Қанар тұрғындарының жағымды мінезін көрсетеді. Канара аралдарының жұмсақ климаты ежелден бері адамдарды өзіне тартып келеді.
Тарихы
Аралға еуропалықтар келмей тұрғанда, Гуанчи тайпалары мекендеген. Олардың дамуы деңгейі тас дәуіріндегімен тең болды, олар мал шаруашылығымен және егіншілікпен айналысты. Киім ретінде аң терісің пайдаланды. Өдерінінің артынан Гуимар пирамидасын жасады. Бұл мегалиттік архитектураның таңқаларлық ескерткіші.
Тұрғындар
Арал тұрғындары:
10 мыңнан астам тұрғындары бар қалалар 1 қаңтар 500 жылдың мәліметтері бойынша | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Дереккөздер
- «Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, IV том
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Тағы қараңыз
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Kanar araldary is Islas Canarias Atlant muhityndagy araldar toby Ispaniyanyn 17 avtonomdyk oblystarynyn biri Afrikanyn soltүstik batys zhagalauynan 100 120 km zherde Kanar araldaryn mәngi zhasyl orman men butalar komkergen Endemik osimdikter kop Olardyn kataryna drakon ajdaһar agashy Kanar kurma palmasy men karagajy zhatady Zhergilikti turgyndar banan kartop citrustar zhүzim temeki astyk zhәne burshak tukymdastaryn osiredi siyr eshki koj ustajdy Aralda ulttyk sayabaktar ornalaskan Araldarda tenizdik klimattyk kurort damygan Iri kalalary Las Palmas zhәne Santa Krus de Tenerife Olar Europalyk ekonomikalyk kogamdastykka eldin bir boligi retinde biriktirilgen Degenmen bul mүsheliktin araldardyn ara kashyktygyna ekonomikalyk zhәne tarihi dәstүrlik erekshelikterine bajlanysty ozindik ozgeshelikteri de bar Avtonomdy oblys audanKanar araldaryCanariasӘkimshiligiEnediSanta Krus de Tenerife zhәne Las Palmas provinciyalaryӘkimshilik ortalygyzhәne 4 zhylda bir astana koship turady PrezidentPaulino Ribero BauteTarihy men geografiyasyKoordinattary28 32 11 s e 15 43 17 b b 28 53639 s e 15 72139 b b 28 53639 15 72139 G O Ya Koordinattar 28 32 11 s e 15 43 17 b b 28 53639 s e 15 72139 b b 28 53639 15 72139 G O Ya Zher aumagy7 447 km 13 oryn Iri kalasyBaska iri kalalaryTurgyndaryTurgyny2 103 992 adam 2009 8 oryn Tygyzdygy282 5 adam km Resmi tiliispan tiliSandyk identifikatorlaryISO 3166 2 kodyES CNgobcan esKanar araldary Ortakkorda Koordinattar 28 32 11 s e 15 43 17 b b 28 53639 s e 15 72139 b b 28 53639 15 72139 G O Ya AstanasyKanar astanasy zhәne araldarynyn iri kalarynyn kak ortasynda ornalaskan Avtonomiyalyk үkimettin Prezidenti әr astanada 4 zhyl sajyn sajlanady Қuramynda 60 deputaty bar Parlament Santa Krusta kala ortalygynda ornalaskan Әr araldyn Sabildo insular mәngilik koktem araldary dep atalatyn ozindik zhergilikti үkimeti bar TarihyGrekter bul zherlerge gasyrlar bojy dep atalyp kelgen Gesperidter bagyn turgyzdy Қanar araldarynyn danky sayahat maksatynda XVIII XIXgg Ғylymi ekspediciyalar dәuirinen bastalady Bul kezderi evropalyk naturalister erekshe sarkyramalyk landshaftar men baj osimdikter dүniesin zertteu үshin araldarga katynagan XIX gasyrdyn sonynda araldardyn danky odan әri kүsheje tүsti olar demalys zhәne koptegen aurulardy emdeu orny boldy Қazirgi uakytta Қanar araldary evropalyk turizmnin en manyzdy ortalyktarynyn biri bolyp tabylady Olardyn zhagalauynda әrzhyl sajyn 8 mln nan artyk adam tynygyp gazhajyp әserege bolenedi Қanar zherlerindegi tamasha sarkyramalyk tabigat kez kelgen adamga tankalarlyk kүj keshtiredi Bul sarkyramalyk korinis әr evropalyk sayahatshynyn en keremet demalys orny bolyp sanalady Sarkyrama koshkini kum bazalt kuzdary men zhartastary koshkin dalasy sonymen katar sarkyramanyn zharkyly zherdin usak bolikterge bolinui kez kelgen adamdy kuanyshka boledi Қanar araldarynyn negizgi bajlygy manyzdy ereksheligi tabigat ekendigine kүmәn zhok Bul turizm biznesinde manyzdy rol atkarady Қanar araldarynyn mundaj tartymdylygy turister үshin ote mәndi Mundagy klimat 1500km lik zhagalau syzygy saltanatty zhagazhaj sportpen zhәne su sportymen ajnalysuga mүmkindik beredi Bul zherlerdin halky Europa Afrika Amerika mәdenietimen kosylgan dәstүrli ashanasy barlygy da gazhajypka toly Bugan olardyn yngajlylygyn eski әlemnin iri kalalarynan birneshe sagat ushu zhәne koptegen elderge үlgi bolatyn turizmnin zhaksy damygan infrakurylymyn da kosamyz EkonomikasySongy onzhyldykta turizm kanar araldarynyn turgyndary үshin negizgi mәsele bolyp keledi Өndiristin pajyzdyk katynasyn taldau arkyly bugan koz zhetkizemiz IҰӨ ishki ulttyk onim auyl sharuashylygy 4 13 ondiris 11 28 kurylys 11 56 kyzmet korsetu 73 03 Songy bolimdi kyzmet korsetu turistik biznes kyzmetteri ozgertu zhumystary turistik agenttikter transporttyk kyzmet korsetu zhatyn oryndary t b mysaly turisterden tүsetin pajzanyn esebinen damyp orkendejtin kommerciyalyk ortalyktardy kamtidi 1995 zhyly Қanar araldaryna 4 5 million sayahatshy keldi GeografiyaKanar araldary kartasyGeografiyalyk erekshelikteriҚanar araldarynyn alany 7 447 sharshy km halky 1 700 000 adamdy kurajdy Osylajsha halyktyn tygyzdygy 1 sharshy km ge 230 turgyndy kurady Turgyndardyn koptegen boligi Қanar araldyrynyn eki astanasyna shogyrlangan zhәne araldary halyk en konystangan araldar bolyp esepteledi Kanara arhepilagyn kurajtyn zheti aral Perenej zhartylaj aralynan ontүstikte shamamen 1000km dej zhәne afrikalyk zhagalaudyn en zhakyn nүktesinen 115km kashyktykta ornalaskan Olardyn sarkyramalyk tegi zhәne Atlant muhityndagy erekshe zhagdajy evropalyk sonymen katar afrikalyk araldarga karaganda geologiyalyk osimdik әlemi sondaj ak tabigat korinisi ajkyndalady Mundaj tabigat erekshelikteri әr merzimde tәulikte kop ozgermejtin tomengi temperaturalyk zhagalaudagy zhyldyk ortasha temperatura 220S kurajdy zhagymdy klimatty belgilejdi Araldardagy koktemgi klimat shamadan tys aptaptan zapa shekpej ak zhyl bojy kez kelgen uakytta zhagazhajdy pajdalanuga mүmkindik beredi Mundaj klimat Қanar turgyndarynyn zhagymdy minezin korsetedi Kanara araldarynyn zhumsak klimaty ezhelden beri adamdardy ozine tartyp keledi TarihyGuimar piramidasy Tenerife Aralga europalyktar kelmej turganda Guanchi tajpalary mekendegen Olardyn damuy dengeji tas dәuirindegimen ten boldy olar mal sharuashylygymen zhәne eginshilikpen ajnalysty Kiim retinde an terisin pajdalandy Өderininin artynan Guimar piramidasyn zhasady Bul megalittik arhitekturanyn tankalarlyk eskertkishi Tenerifedegi ispan shabkynshylygyTurgyndarAral turgyndary Tenerife 906 854 838 397 141 938 103 167 Palma 86 996 22 769 10 89210 mynnan astam turgyndary bar kalalar 1 kantar 500 zhyldyn mәlimetteri bojynsha378 6 20 6221 6 19 9141 6 18 896 5 18 765 6 18 256 3 17 853 9 17 546 4 17 340 4 16 936 2 16 534 2 16 033 7 16 033 2 15 830 6 14 130 4 12 627 3 12 525 5 12 224 3 11 723 2 11 222 3 10 3Derekkozder Қazakstan Ұlttyk enciklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9 IV tom Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Tagy karanyzTenerife Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet