Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Зеравшан аршасы (Junіperus seravschanіca) – кипарис тұқымдасы арша туысына жататын мәңгі жасыл қылқан жапырақты ағаш. Батыс Тянь-Шаньның мәңгі жасыл,ланшафт ағашы.Қазақстанда Қаратаудың оңтүстігінде, Талас Алатауында ғана кездеседі. Табиғи жағдайда ол таудың тасты, жартасты беткейлерінде әрі төмен белдеулерінде өседі. Биіктігі 5 – 10 м, жуандығы 0,5 м-ге дейін жетеді. Зеравшан аршасы – сыртқы пішіні шарға ұқсас биік әдемі ағаш. Қабығы қызғылт, қоңыр қызыл. Жас және шөптесін бұтақтары жіңішке әрі қысқа болады. Жапырақтары ромб пішінді, бас жағы үшкірлеу келеді. Жақсы жетілген жеміс бүрі шарға ұқсайды, ені 10 – 12 мм. Зеравшан аршасы өте баяу өседі, 1000 жылдай тіршілік етеді. 50 жылдан кейін жеміс бере бастайды. Тұқымынан көбейеді. Жемісі маусым – шілде айларында піседі. Алматы ботаника бағында көп жылдар бойы өсіріліп келеді. Ақсу-Жабағылы қорығында Зеравшан аршасының бірнеше түбі сақталған, ол табиғат ескерткіші ретінде қорғалады. Зеравшан аршасы өте сирек кездеседі, таралу аймағы жылдан-жылға азайып бара жатқандықтан қорғауға алынып, Қазақстанның «Қызыл кітабына» енгізілген.
Дереккөздер
- “Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9
| Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
Сыртқы сілтеме
Елки Мұрағатталған 5 маусымның 2011 жылы.
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
 | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Zeravshan arshasy Juniperus seravschanica kiparis tukymdasy arsha tuysyna zhatatyn mәngi zhasyl kylkan zhapyrakty agash Batys Tyan Shannyn mәngi zhasyl lanshaft agashy Қazakstanda Қarataudyn ontүstiginde Talas Alatauynda gana kezdesedi Tabigi zhagdajda ol taudyn tasty zhartasty betkejlerinde әri tomen beldeulerinde osedi Biiktigi 5 10 m zhuandygy 0 5 m ge dejin zhetedi Zeravshan arshasy syrtky pishini sharga uksas biik әdemi agash Қabygy kyzgylt konyr kyzyl Zhas zhәne shoptesin butaktary zhinishke әri kyska bolady Zhapyraktary romb pishindi bas zhagy үshkirleu keledi Zhaksy zhetilgen zhemis bүri sharga uksajdy eni 10 12 mm Zeravshan arshasy ote bayau osedi 1000 zhyldaj tirshilik etedi 50 zhyldan kejin zhemis bere bastajdy Tukymynan kobejedi Zhemisi mausym shilde ajlarynda pisedi Almaty botanika bagynda kop zhyldar bojy osirilip keledi Aksu Zhabagyly korygynda Zeravshan arshasynyn birneshe tүbi saktalgan ol tabigat eskertkishi retinde korgalady Zeravshan arshasy ote sirek kezdesedi taralu ajmagy zhyldan zhylga azajyp bara zhatkandyktan korgauga alynyp Қazakstannyn Қyzyl kitabyna engizilgen Derekkozder Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Syrtky siltemeElki Muragattalgan 5 mausymnyn 2011 zhyly Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet