Зеренді – Есіл алабындағы тұйық көл.
Зеренді | |
Морфометрия | |
---|---|
Өлшемі | 6,1 × 3,8 км |
Ауданы | 11,9 км² |
Тереңдігі | 4,8 м |
Орналасуы | |
52°55′25″ с. е. 69°06′37″ ш. б. / 52.92361° с. е. 69.11028° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 52°55′25″ с. е. 69°06′37″ ш. б. / 52.92361° с. е. 69.11028° ш. б. (G) (O) (Я) | |
Ел | Қазақстан |
Аймақ | Ақмола облысы |
Аудан | Зеренді ауданы |
Lua error Module:Wikidata/media ішіндегі 4 жолында: attempt to concatenate local 'value' (a nil value). |
Географиялық орны
Ақмола облысының Зеренді ауданы жерінде орналасқан. Көлдің табиғаты өте әсем, оны қалың қарағайлы аласа таулар қоршаған. Оңтүстік-батыс жағасында демалыс үйлері, жазғы оқушылар дем алатын лагерьлер орналасқан.
Гидрографикасы
Аумағы 11,9 км2, ұзындығы 6,1 км, енді жері 3,8 км, тереңдігі 4-4,8 м. Оңтүстік және оңтүстік-батыс жағалауының биіктігі 10 м, батыс жағалауының биіктігі 4 м-ге жетеді. Оңтүстік жағалауы сай-жыралармен тілімденген. Суы тұщы, ауыз суға жарамды. Көлдің беті толық ашық, тек жағалауға жақын 100-150 м сызығы қамыспен өсіп кеткен. Көлдің түбі тегіс, құмды, малталы және қойтасты болып келеді. Көл құмды-малтасты жағажаймен қоршалған. Зеренді ауылының маңында, солтүстік-шығыс жағалауында, жағажай үстінде қызықты рельеф құрайтын граниттердің шығуы байқалады, ол алыстан дәу жағажайға ұқсайды. Жалпақ бұрышты қойтастардың диаметрі 1-3 м, жалпақ жағы көлге қарай 20 градус бұрышпен қаралған, бір-біріне басылған.
Көлдің жағалауы ағашсыз, биік емес (4 м дейін). Оңтүстік және оңтүстік-батыс жағалауларында биіктігі 10-30 м-ге жететін, кейде шыңды немесе құзды жерлер кездеседі. Жағалауының оңтүстігі жартылай бөлігі қарағайлы және қайыңды орманмен жамылған, негізгі бөлігі егістік жерлер.
Аңыз
Мұнда Зеренді көлінің атауы қайдан шыққаны жөнінде аңыз айтылады. «Казак отряды станица құру үшін «ащы жолақ» деп аталатын Петропавл-Павлодар бағытымен келе жатады, түнде судың жағалауына шығып, бұл көл немесе өзен екенін ешкім де білмеді. Олардың бағына қарай жақын жерде малшы-қазақтың алауы жанып тұрады. Олар көл ме, өзен бе екенін білгілері келгенде, қазақ жерді іздеп жүр деп ойлайды. «Жер ме?» деп сұрайды да, қолын «Жер анда!» деп сілтейді. Казактар не қылған «Жеранда» деп ойлады, ал таңертең олар көлді көрді, орман – станица құру үшін жақсы жер болды. Содан станицаны Зеренді деп атап кеткен. Бұл 1824 жылы болған.
Дереккөздер
- АТАМЕКЕН: Географиялық энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. – 648 бет. ISBN 9965-893-70-5
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Zerendi Esil alabyndagy tujyk kol ZerendiMorfometriyaӨlshemi6 1 3 8 kmAudany11 9 km Terendigi4 8 mOrnalasuy52 55 25 s e 69 06 37 sh b 52 92361 s e 69 11028 sh b 52 92361 69 11028 G O Ya Koordinattar 52 55 25 s e 69 06 37 sh b 52 92361 s e 69 11028 sh b 52 92361 69 11028 G O Ya T El ҚazakstanAjmakAkmola oblysyAudanZerendi audanyZerendiZerendiLua error Module Wikidata media ishindegi 4 zholynda attempt to concatenate local value a nil value Geografiyalyk ornyAkmola oblysynyn Zerendi audany zherinde ornalaskan Koldin tabigaty ote әsem ony kalyn karagajly alasa taular korshagan Ontүstik batys zhagasynda demalys үjleri zhazgy okushylar dem alatyn lagerler ornalaskan GidrografikasyAumagy 11 9 km2 uzyndygy 6 1 km endi zheri 3 8 km terendigi 4 4 8 m Ontүstik zhәne ontүstik batys zhagalauynyn biiktigi 10 m batys zhagalauynyn biiktigi 4 m ge zhetedi Ontүstik zhagalauy saj zhyralarmen tilimdengen Suy tushy auyz suga zharamdy Koldin beti tolyk ashyk tek zhagalauga zhakyn 100 150 m syzygy kamyspen osip ketken Koldin tүbi tegis kumdy maltaly zhәne kojtasty bolyp keledi Kol kumdy maltasty zhagazhajmen korshalgan Zerendi auylynyn manynda soltүstik shygys zhagalauynda zhagazhaj үstinde kyzykty relef kurajtyn granitterdin shyguy bajkalady ol alystan dәu zhagazhajga uksajdy Zhalpak buryshty kojtastardyn diametri 1 3 m zhalpak zhagy kolge karaj 20 gradus buryshpen karalgan bir birine basylgan Koldin zhagalauy agashsyz biik emes 4 m dejin Ontүstik zhәne ontүstik batys zhagalaularynda biiktigi 10 30 m ge zhetetin kejde shyndy nemese kuzdy zherler kezdesedi Zhagalauynyn ontүstigi zhartylaj boligi karagajly zhәne kajyndy ormanmen zhamylgan negizgi boligi egistik zherler AnyzMunda Zerendi kolinin atauy kajdan shykkany zhoninde anyz ajtylady Kazak otryady stanica kuru үshin ashy zholak dep atalatyn Petropavl Pavlodar bagytymen kele zhatady tүnde sudyn zhagalauyna shygyp bul kol nemese ozen ekenin eshkim de bilmedi Olardyn bagyna karaj zhakyn zherde malshy kazaktyn alauy zhanyp turady Olar kol me ozen be ekenin bilgileri kelgende kazak zherdi izdep zhүr dep ojlajdy Zher me dep surajdy da kolyn Zher anda dep siltejdi Kazaktar ne kylgan Zheranda dep ojlady al tanerten olar koldi kordi orman stanica kuru үshin zhaksy zher boldy Sodan stanicany Zerendi dep atap ketken Bul 1824 zhyly bolgan DerekkozderATAMEKEN Geografiyalyk enciklopediya Bas red B Ө Zhakyp Almaty Қazak enciklopediyasy 2011 648 bet ISBN 9965 893 70 5