Жітіқара хризотил-асбест кен орны

Жітіқара хризотил-асбест кен орны - Қостанай облысындағы Жітіқара қаласының маңында орналасқан. Кен орны 1916 жылы ашылған. Барлау жұмыстары 1930-1966 жылдары жүргізіліп, 1961 жылы өндіріске берілді.

Геологиялық құрылымы

Кен протерозойдың гнейстері мен графитті кварциттері арасында орналасқан ультрамафит массивімен ұштасқан.

Жатыс сипаты

Кен алаңында 5 асбесті кен денесі оқшауланған, олардың өлшемдері 80-400х3500 м-дей болады, тереңдіктері 600-800 метрге дейін жетеді. Оның ішінде “Негізгі” деп аталатын ең үлкен асбесті қабатта (ұзындығы 3200 м, қалыңдығы 150 – 180 м ) кен қорының 85%-ке жуығы шоғырланған. Өндірістік кентастағы асбест талшықтарының мөлшері 3,54 – 5,62%-тей. Көлденең талшықты хризотил-асбестен тұратын кен қорының 93%-і қысқа талшықты, 7%-і – ұзын талшықты асбест. Өндірілген асбестің 80%-і асбоцемент бұйымдарын жасауға пайдаланылады, сондай-ақ энергетикада, химия, целлюлоза-қағаз өндірістерінде қолданылады. Кен орнын “Қостанайасбест” акционерлік қоғамының Жітіқара асбест комбинаты игеруде. Жітіқара хризотил-асбест кен орнының қоры жағынан ірі кендер қатарына жатады.

Дереккөздер

1. Қазақ энциклопедиясы, 4 том 3 бөлім