Тәжікстан туы (тәж. Парчами Тоҷикистон) — Тәжікстан Республикасының мемлекеттік рәмізі. Ол 1992 жылы қараша айында қабылданды, және орталығында алтын тәж салынған үш түсті болып келеді.
Тәжікстан Республикасының туы (тәж. Парчами Тоҷикистон/Parçami Tojikiston/پَرچَمِ تاجِیکِستان) | |
Қабылданған | 24 қараша 1992 |
---|---|
Қолдануы | құрлықтағы барлық қолданылулар; кемелерде қолданылады |
Пропорция | 1:2 |
Авторлығы | |
Ту авторы | Зуһур Һабибуллоев |
Дизайны | Ортасында үстінде 8 жұлдыз салынған тәж салынған, көлденең орналасқан жасыл, ақ және қызыл түсті триколор. |
| |
Қолдануы | Президенттік штандарт |
Пропорция | 1:2 |
Тәжік туының түстері мен 1:2 пропорциясы Тәжік КСР бірдей. Байрақ күні оның қабылданған күнінде, 24 қараша күні тойланады.
Дизайны
Тәжікстан туы қызыл, ақ және жасыл түстерінің болып келеді. Түстердің мағынасы жайлы көптеген түрлі теориялар бар, көбісі тарихи мағыналарға сүйеніп жазылған. Тәжікстан туының түстері оның ізашары, Тәжік КСР туының түстеріне ұқсас.
Бір теория бойынша, қызыл түсі бостандық пен тәуелсіздікті білдіреді; ақ түсі бейбітшілік пен тыныштықты және жасыл түсі молшылықты және дамуды білдіреді. Оған қоса Тәжікстанда жасыл түсімен табиғатты, Ислам дінін және Наурыз мейрамын байланыстырады. Түстердің халықтың иерархиясын білдіреді деген тұжырымдама да бар; бұл теория бойынша қызыл еңбек істейтін халықты, ақ түсі интеллектуалды жұмысшыларды және жасыл түсі ауыл шаруашылығымен айналысатындарды білдіреді.
Жасыл мен қызыл жолақшалары аумағы бойынша тең болғанымен, ортадағы ақ жолақ олардан бір-жарым рет үлкенірек.
Тудың үш түсін тағы Иран да табуға болады; бұл екі халықтың тарихи, лингвистикалық және этностық жақындығын көрсетеді.
Триколордың ортасында алтын тәж бейнеленген. Тәж және тәжік халқын білдіреді, өйткені "тәжік" этнонимы парсы тілінің "тадж" ("тәж") сөзінен шыққан. Тәждің үстінде 7 жұлдыз орналасқан, өйткені бұл санның тәжік мифологиясында рөлі үлкен, ол бақыт пен мінсіздікті білдіреді.
(1992–қазір) | Ақ | Қызыл | Сары | Жасыл |
---|---|---|---|---|
Pantone | Safe | 3546c | 7406c | 2273c |
CMYK | 0-0-0-0 | 0-100-100-20 | 0-21-100-3 | 100-0-100-60 |
RGB | 255-255-255 | 205-0-0 | 248-196-0 | 0-102-0 |
Hexadecimal | #FFFFFF | #CD0000 | #F8C400 | #006600 |
Президенттік штандарт
Тәжікстан президентінің өзінің ресми штандарты тұңғыш рет 2006 жылы, Эмомали Раһмонның 3-ші қайта сайлану рәсімінде қолданылды. Ол тәжік триколорын қолданғанымен, ортасында , сасанидтердің патшалық оюы бейнеленген. Оюдың ішінде көк аспандағы алтын арыстан салынған. Оюдың төрт бұрышында төрт регионды белгілейтін төрт жұлдыз орналастырылған.
Штандарттың ортасында Тәжікстан елтаңбасында бұрын қолданылған символиканы байқауға болады.
Тарихи тулары
Кеңес одағының билігінен бұрын Тәжікстанның және тәжік халқының тулары болмаған.
1929 жылы тәжіктердің тұңғыш туы қабылданды. Бұдан бұрын Тәжік КСР Бұхара Халық Кеңес Республикасының бөлшегі еді; Қазан төңкерісінен бұрын ол Бұхара әмірлігінің құрамында еді.
23 ақпан 1929 – сәуір 1929 | Тәжік АКСР тұңғыш туы | 23 ақпан 1929 күні қабылданды. Үстіңгі сол жақтағы бұрышында елтаңбасы орналасқан | |
сәуір 1929 – 24 ақпан 1931 | Тәжік АКСР туы | ||
24 ақпан 1931 – 04 шілде 1935 | Тәжік КСР туы | Латын әліпбиінде «ç.i.ş.toç» жазылған | |
04 шілде 1935 – 26 мамыр 1936 | Тәжік КСР туы | Латын әліпбиінде «ÇSS Tocikiston» жазылған | |
26 қыркүйек 1936 – 1938 | Тәжік КСР туы | Латын және Кирил әліпбилері | |
1938 – 28 қыркүйек 1940 | Тәжік КСР туы | Латын (RSS Tocikiston) және Кирил әліпбилері | |
28 қыркүйек 1940 – 1953 | Тәжік КСР туы | Кириллица ғана, тәжік (РСС Тоҷикистон) және орыс тілінде (Таджикская ССР). | |
20 сәуір 1953 – 9 қыркүйек 1991 | Тәжік КСР туы | Жазусыз дизайн | |
20 сәуір 1953 – 24 қараша 1992 (артқы жағы) 10 қыркүйек 1991 – 24 қараша 1992 | Тәжік КСР соңғы туы | Соңғы қолданылған нұсқасы |
Гиннесс рекордтар кітабында
2011 жылы қыркүйек айында Тәжікстан туы Гиннесс рекордтар кітабына енді. Тәуелсіздіктің 20-жылдық мерейтойында Тәжікстан туы Душанбедегі биіктігі 165 м ілінді. Алдыңғы рекорд Әзірбайжанның 162 метр флагштогында еді. Душанбе флагштогы рекордты 2014 жылға дейін иеленді, қазіргі рекорд иеленушісі — Сауд Арабиясының Жидда қаласының 171 м флагштогы.
Дереккөздер
- Тәжікстан туы (орысша) Advantour
- Тәжікстанда Мемлекеттік ту күні тойланып жатыр (орысша) Үлвия Амуева. 24.11.2021
- «Вексиллография» сайты: Тәжікстан Республикасы мемлекеттік туы
- «Тәжікстан Республикасының Президентінің символдары» Тәжікстан заңы. 28 шілде 2006. №192. Мұрағатталған нұсқасы 25 қазан 2007
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Tәzhikstan tuy tәzh Parchami Toҷikiston Tәzhikstan Respublikasynyn memlekettik rәmizi Ol 1992 zhyly karasha ajynda kabyldandy zhәne ortalygynda altyn tәzh salyngan үsh tүsti bolyp keledi Tәzhikstan Respublikasynyn tuy tәzh Parchami Toҷikiston Parcami Tojikiston پ رچ م تاج یک ستان Қabyldangan24 karasha 1992Қoldanuykurlyktagy barlyk koldanylular kemelerde koldanyladyProporciya1 2AvtorlygyTu avtoryZuһur ҺabibulloevDizajnyOrtasynda үstinde 8 zhuldyz salyngan tәzh salyngan koldenen ornalaskan zhasyl ak zhәne kyzyl tүsti trikolor ҚoldanuyPrezidenttik shtandartProporciya1 2 Tәzhik tuynyn tүsteri men 1 2 proporciyasy Tәzhik KSR birdej Bajrak kүni onyn kabyldangan kүninde 24 karasha kүni tojlanady DizajnyTәzhikstan tuy kyzyl ak zhәne zhasyl tүsterinin bolyp keledi Tүsterdin magynasy zhajly koptegen tүrli teoriyalar bar kobisi tarihi magynalarga sүjenip zhazylgan Tәzhikstan tuynyn tүsteri onyn izashary Tәzhik KSR tuynyn tүsterine uksas Bir teoriya bojynsha kyzyl tүsi bostandyk pen tәuelsizdikti bildiredi ak tүsi bejbitshilik pen tynyshtykty zhәne zhasyl tүsi molshylykty zhәne damudy bildiredi Ogan kosa Tәzhikstanda zhasyl tүsimen tabigatty Islam dinin zhәne Nauryz mejramyn bajlanystyrady Tүsterdin halyktyn ierarhiyasyn bildiredi degen tuzhyrymdama da bar bul teoriya bojynsha kyzyl enbek istejtin halykty ak tүsi intellektualdy zhumysshylardy zhәne zhasyl tүsi auyl sharuashylygymen ajnalysatyndardy bildiredi Zhasyl men kyzyl zholakshalary aumagy bojynsha ten bolganymen ortadagy ak zholak olardan bir zharym ret үlkenirek Tudyn үsh tүsin tagy Iran da tabuga bolady bul eki halyktyn tarihi lingvistikalyk zhәne etnostyk zhakyndygyn korsetedi Tәzhik tuynda bejnelengen tәzh ben 7 zhuldyz Trikolordyn ortasynda altyn tәzh bejnelengen Tәzh zhәne tәzhik halkyn bildiredi ojtkeni tәzhik etnonimy parsy tilinin tadzh tәzh sozinen shykkan Tәzhdin үstinde 7 zhuldyz ornalaskan ojtkeni bul sannyn tәzhik mifologiyasynda roli үlken ol bakyt pen minsizdikti bildiredi 1992 kazir Ak Қyzyl Sary ZhasylPantone Safe 3546c 7406c 2273cCMYK 0 0 0 0 0 100 100 20 0 21 100 3 100 0 100 60RGB 255 255 255 205 0 0 248 196 0 0 102 0Hexadecimal FFFFFF CD0000 F8C400 006600Prezidenttik shtandartTәzhikstan prezidentinin ozinin resmi shtandarty tungysh ret 2006 zhyly Emomali Raһmonnyn 3 shi kajta sajlanu rәsiminde koldanyldy Ol tәzhik trikoloryn koldanganymen ortasynda sasanidterdin patshalyk oyuy bejnelengen Oyudyn ishinde kok aspandagy altyn arystan salyngan Oyudyn tort buryshynda tort regiondy belgilejtin tort zhuldyz ornalastyrylgan Shtandarttyn ortasynda Tәzhikstan eltanbasynda buryn koldanylgan simvolikany bajkauga bolady Tarihi tularyKenes odagynyn biliginen buryn Tәzhikstannyn zhәne tәzhik halkynyn tulary bolmagan 1929 zhyly tәzhikterdin tungysh tuy kabyldandy Budan buryn Tәzhik KSR Buhara Halyk Kenes Respublikasynyn bolshegi edi Қazan tonkerisinen buryn ol Buhara әmirliginin kuramynda edi 23 akpan 1929 sәuir 1929 Tәzhik AKSR tungysh tuy 23 akpan 1929 kүni kabyldandy Үstingi sol zhaktagy buryshynda eltanbasy ornalaskansәuir 1929 24 akpan 1931 Tәzhik AKSR tuy24 akpan 1931 04 shilde 1935 Tәzhik KSR tuy Latyn әlipbiinde c i s toc zhazylgan04 shilde 1935 26 mamyr 1936 Tәzhik KSR tuy Latyn әlipbiinde CSS Tocikiston zhazylgan26 kyrkүjek 1936 1938 Tәzhik KSR tuy Latyn zhәne Kiril әlipbileri1938 28 kyrkүjek 1940 Tәzhik KSR tuy Latyn RSS Tocikiston zhәne Kiril әlipbileri28 kyrkүjek 1940 1953 Tәzhik KSR tuy Kirillica gana tәzhik RSS Toҷikiston zhәne orys tilinde Tadzhikskaya SSR 20 sәuir 1953 9 kyrkүjek 1991 Tәzhik KSR tuy Zhazusyz dizajn20 sәuir 1953 24 karasha 1992 artky zhagy 10 kyrkүjek 1991 24 karasha 1992 Tәzhik KSR songy tuy Songy koldanylgan nuskasyGinness rekordtar kitabyndaDushanbe flagshtogy 2011 zhyly kyrkүjek ajynda Tәzhikstan tuy Ginness rekordtar kitabyna endi Tәuelsizdiktin 20 zhyldyk merejtojynda Tәzhikstan tuy Dushanbedegi biiktigi 165 m ilindi Aldyngy rekord Әzirbajzhannyn 162 metr flagshtogynda edi Dushanbe flagshtogy rekordty 2014 zhylga dejin ielendi kazirgi rekord ielenushisi Saud Arabiyasynyn Zhidda kalasynyn 171 m flagshtogy DerekkozderTәzhikstan tuy oryssha Advantour Tәzhikstanda Memlekettik tu kүni tojlanyp zhatyr oryssha Үlviya Amueva 24 11 2021 Veksillografiya sajty Tәzhikstan Respublikasy memlekettik tuy Tәzhikstan Respublikasynyn Prezidentinin simvoldary Tәzhikstan zany 28 shilde 2006 192 Muragattalgan nuskasy 25 kazan 2007