Елтану– белгілі бір елдердің, сондай-ақ ірі аумақтар мен құрлықтардың табиғаты, халқы, шаруашылығы, мәдениеті, әлеуметтік құрылымы, т.б. туралы мәліметтерді жинақтап, бір жүйеге келтіріп, кешенді түрде зерттейтін географиялық .
«Елтану» елдерді кешенді түрде зерттейтің, олардың табиғаты, халқы, шаруашылығы, мәдениеті мен әлеуметтік ұйымдасуы туралы әртүрлі мәліметтерді жүйелейтін географиялық пән болып табылады. Елтануда жекелеген аймақтар, елдер және олардың бөліктері табиғаты, біртұтас аумақтық күрделі жүйе ретінде қарастырылады. Елтанудың басты мақсаты – әртүрлі аумақтарды біртұтас және кешенді сипаттамаларын беру. Елтану зерттеу әдістері, елдер мен аймақтарды оқып – үйренудің теориялық – қолданбалы мәселелері, дүние бөліктеріндегі жеке аймақтардың табиғаты мен шаруашылығы, халықтардың қоныстануының басты ерекшеліктері беріледі.
Ғылым ретінде 20 ғ-дың басында қалыптасты. Оның негізін Н.Н. Баранский қалаған. Ол Елтануды жеке географиялық пән ретінде қарастырды және географиялық ғылымдар арасындағы орнын, интеграциялық мүмкіншіліктерін тұжырымдады. Ауқымы жағынан жан-жақты саналатын дәстүрлі елтанушылық жұмыстармен бірге, зерттелетін елдің маңызды проблемаларына географиялық талдау жасау кеңінен дами түсті. Осындай проблемалық зерттеу географияның құрылымдық бағытымен, аумақтық жоспарымен және табиғатты болжаумен тығыз байланыста болады. Проблемалық бағдарлау Елтанудың әдістемелік маңыздылығы мен дамуына кең мүмкіндік береді, сонымен қатар оның әдістемелік базасының дамуына жағдай жасайды. База географияға жүйелік әдіс енгізумен тығыз байланыста болады және зерттелетін проблеманы ғаламдық деңгейде қарауын қадағалайды. Елтанудың өзара байланысын дүниежүзілік шаруашылық географиясымен тығыз байланыстырып, оған болжамдық бағыт береді. Қазіргі кезде Елтану 2 салаға бөлінеді: 1) ақпараттық Елтанудың міндеті – елдер мен аудандарға байланысты мәліметтерді жүйелеу; 2) ғылыми Елтану – географиялык синтезге сүйене отырып, әлемнің географиялык бейнесін қалыптастырады.
Дереккөздер
- Қазақ энцклопедиясы
- Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: География және геодезия. — Алматы: "Мекгеп" баспасы, 2007 жыл. — 264 бет. ISBN 9965-36-367-6
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Eltanu belgili bir elderdin sondaj ak iri aumaktar men kurlyktardyn tabigaty halky sharuashylygy mәdenieti әleumettik kurylymy t b turaly mәlimetterdi zhinaktap bir zhүjege keltirip keshendi tүrde zerttejtin geografiyalyk Eltanu elderdi keshendi tүrde zerttejtin olardyn tabigaty halky sharuashylygy mәdenieti men әleumettik ujymdasuy turaly әrtүrli mәlimetterdi zhүjelejtin geografiyalyk pәn bolyp tabylady Eltanuda zhekelegen ajmaktar elder zhәne olardyn bolikteri tabigaty birtutas aumaktyk kүrdeli zhүje retinde karastyrylady Eltanudyn basty maksaty әrtүrli aumaktardy birtutas zhәne keshendi sipattamalaryn beru Eltanu zertteu әdisteri elder men ajmaktardy okyp үjrenudin teoriyalyk koldanbaly mәseleleri dүnie bolikterindegi zheke ajmaktardyn tabigaty men sharuashylygy halyktardyn konystanuynyn basty erekshelikteri beriledi Ғylym retinde 20 g dyn basynda kalyptasty Onyn negizin N N Baranskij kalagan Ol Eltanudy zheke geografiyalyk pәn retinde karastyrdy zhәne geografiyalyk gylymdar arasyndagy ornyn integraciyalyk mүmkinshilikterin tuzhyrymdady Aukymy zhagynan zhan zhakty sanalatyn dәstүrli eltanushylyk zhumystarmen birge zertteletin eldin manyzdy problemalaryna geografiyalyk taldau zhasau keninen dami tүsti Osyndaj problemalyk zertteu geografiyanyn kurylymdyk bagytymen aumaktyk zhosparymen zhәne tabigatty bolzhaumen tygyz bajlanysta bolady Problemalyk bagdarlau Eltanudyn әdistemelik manyzdylygy men damuyna ken mүmkindik beredi sonymen katar onyn әdistemelik bazasynyn damuyna zhagdaj zhasajdy Baza geografiyaga zhүjelik әdis engizumen tygyz bajlanysta bolady zhәne zertteletin problemany galamdyk dengejde karauyn kadagalajdy Eltanudyn ozara bajlanysyn dүniezhүzilik sharuashylyk geografiyasymen tygyz bajlanystyryp ogan bolzhamdyk bagyt beredi Қazirgi kezde Eltanu 2 salaga bolinedi 1 akparattyk Eltanudyn mindeti elder men audandarga bajlanysty mәlimetterdi zhүjeleu 2 gylymi Eltanu geografiyalyk sintezge sүjene otyryp әlemnin geografiyalyk bejnesin kalyptastyrady DerekkozderҚazak encklopediyasy Қazak tili terminderinin salalyk gylymi tүsindirme sozdigi Geografiya zhәne geodeziya Almaty Mekgep baspasy 2007 zhyl 264 bet ISBN 9965 36 367 6Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet