Қазақ КСР халық әртістерінің тізімі

1923 жылы Қазақ АКСР халық әртісі атағы енгізілді. Қазақ КСР халық әртісі атағы 1940 жылы 2 маусымда бекітілді. Төменде Қазақ КСР халық әртістерінің атақ берілген жылдары бойынша тізімі берілген.

1920-жылдары

1923

1. Александр Викторович Затаевич (1869—1936), музыкант-этнограф, сазгер

1924

1. Нина Павловна Анненкова-Бернар (1864—1933), театр актрисасы

1930-жылдары

1931

1. Елубай Өмірзақов (1899—1974), театр мен кино актеры, режиссер
2. Жұмат Тұрғынбайұлы Шанин (1892—1938), театр режиссеры, драматург

1936

1. Қанабек Байсейітов (1905—1979), театр мен кино актеры, режиссер
2. Илья Григорьевич Боров (1899—1961), театральный режиссер
3. Евгений Григорьевич Брусиловский (1905—1981), сазгер
4. Құрманбек Жандарбеков (1905—1973), опера әншісі (баритон), режиссер, театр мен кино актеры
5. Серәлі Қожамқұлов (1896—1979), театр мен кино актеры
6. Қалыбек Қуанышбаев (1893—1968), театр мен кино актеры (содан соң КСРО халық әртісі — 1959)

1938

1. Манарбек Ержанов (1901—1966), опера әншісі (тенор), театр актеры, сазгер
2. Шара Баймолдақызы Жиенқұлова (1912—1991), балет әртісі, балетмейстер
3. Евгений Васильевич Иванов (1901—1982), опера әншісі (бас)
4. Анатолий Иванович Овчинников (1899—1970), опера әншісі (тенор)
5. (1890—1963), дирижер, опера әншісі (тенор)

1939

1. Үрия Әлтікқызы Тұрдықұлова (1911—1991), әнші

1940-жылдары

1940

1. Зинаида Игнатьевна Морская (1885—1966), театр мен кино актеры

1942

1. Қапан Оралұлы Бадыров (1904—2000), театр актеры
2. Жүсіпбек Елебеков (1904—1977), опера әншісі (тенор)

1943

1. Моисей Исаакович Гольдблат (1896—1974), театр режиссеры, актер
2. Юрий Александрович Завадский (1894—1977), театр режиссеры, актер (содан соң КСРО халық әртісі — 1948)
3. Елизавета Болеславовна Кручинина-Рутковская (1895—1961), театр актеры
4. (1900—?), театр режиссеры, актер
5. Жамал Омарова (1912—1976), әнші (контральто)
6. (1892—1954), дирижер
7. Александр Иванович Соломарский, (1897—1980), театр режиссеры, актер
8. Галина Сергеевна Уланова (1910—1998), балет әртісі (содан соң КСРО халық әртісі — 1951)

1944

1. Анна Александровна Демидова (1884—1946), театр актрисасы
2. Ахмет Қуанұлы Жұбанов (1906—1968), сазгер, дирижер
3. Кузьмин-Караваев В. В.
4. Соломон Исаакович Колтон (1908—1979), опера әншісі (баритон)
5. Дина Кенжеқызы Нұрпейісова (1861—1955), сазгер, домбырашы
6. Борис Александрович Орлов (1905—1960), әнші, хормейстер

1945

1. Қали Байжанов (1877—1966), әнші (бас)
2. Зәбира Қыдырәліқызы Жұбатова (1914—1999), әнші

1947

1. Мүсілім Мүкімұлы Абдуллин (1916—1996), опера әншісі (лирикалық тенор)
2. Ришат Мүкімұлы Абдуллин (1916—1988), опера әншісі (баритон) (содан соң КСРО халық әртісі — 1967)
3. Шәкен Кенжетайұлы Айманов (1914—1970), театр мен кино актеры, режиссер (содан соң КСРО халық әртісі — 1959)
4. Рахия Рысбайқызы Қойшыбаева (1916—1963), театр мен кино актеры
5. Нина Константиновна Куклина-Врана (1915—2000), опера әншісі (лирикалы-колоратуралық сопрано)
6. Надежда Николаевна Самышина (1903—1994), опера әншісі (лирикалы-колоратуралық сопрано)
7. Әнуарбек Бейсембайұлы Үмбетбаев (1914—1973), опера әншісі (драматикалық тенор)

1950-жылдары

1951

1. Валентина Борисовна Харламова (1911—1999), театр мен кино актрисасы (содан соң КСРО халық әртісі — 1959)

1954

1. Серғали Әбжанов (1912—1976), опера әншісі (баритон)
2. Байғали Досымжанұлы (1920—1998), опера әншісі (лирикалық тенор)
3. Қали Жантілеуов (1902—1993), әнші, домбырашы
4. Александр Пахомович Казакевич (1889—1959), опера әншісі (бас)
5. Антонина Исидоровна Круглихина (1912—1984), опера әншісі (сопрано)
6. Ғарифолла Құрманғалиев (1909—1993), опера әншісі (тенор), сазгер, киноактер
7. Сіләмбек Қыдыралин (1908—1983), театр актеры
8. Лұқпан Мұхамеджанұлы Мұхитов (1894—1957), домбырашы
9. Мариям Тохтаханқызы Семятова (1916—1967), театр актрисасы

1955

1. Серафим Павлович Ассуиров (1906—1964), театр актеры
2. Роза Тәжібайқызы Бағланова (1922—2011), опера және эстрада әншісі (сопрано) (содан соң КСРО халық әртісі — 1967)
3. Павел Осипович Кайров (1904—1962), театр актеры
4. Любовь Яковлевна Майзель (1908—1978), театр актрисасы
5. Александр Владимирович Селезнев (1906—1961), балет әртісі
6. Мүлік Сүртібаев (1917—1997), театр мен кино актеры

1956

1. Николай Константинович Ангаров (1914—1990), театр актеры

1957

1. Хадиша Бөкейқызы (1917—2011), театр мен кино актрисасы (содан соң КСРО халық әртісі — 1964)
2. Ғазиз Ниязұлы Доғашев (1917—2008), дирижер
3. Камал Қармысұлы (1912—1991), театр мен кино актеры
4. Яков Яковлевич Муратов (1890—1979), театр мен кино актеры, режиссер
5. Павел Петрович Рогальский (1904—1987), театр актеры
6. Лидия Демьяновна Чернышева (1912—1975), балет әртісі, балетмейстер (содан соң КСРО халық әртісі — 1967)

1958

1. Айша Төкебайқызы Абдуллина (1916—2019), театр актрисасы
2. Нуритдин Мұхамбетқалиұлы Атаханов (1905—1974), театр актеры
3. Евгений Яковлевич Диордиев (1912—1985), театр мен кино актеры, режиссер (содан соң КСРО халық әртісі — 1970)
4. Күләш Сырымбетқызы Сәкиева (1920—2019), театр актрисасы, әнші
5. Сәлима Ескендірқызы Саттарова (1920—1985), театр актрисасы
6. Ермек Бекмұхамедұлы Серкебаев (1926—2013), камералық және опера әншісі (баритон), киноактер (содан соң КСРО халық әртісі — 1959)
7. Сейфолла Пірімұлы Телғараев (1910—1975), театр мен кино актеры
8. (1914—1967), театр режиссеры, актриса

1959

1. Гүлнәфис Баязитова (1917—1987), қобызшы
2. Шабал Бейсекова (1919—1997), опера әншісі (сопрано)
3. Шолпан Исабекқызы Жандарбекова (1922—2005), театр мен кино актрисасы (содан соң КСРО халық әртісі — 1982)
4. Ростислав Владимирович Захаров (1907—1984), балет әртісі, балетмейстер, опера режиссеры (содан соң КСРО халық әртісі — 1969)
5. Кәукен Кенжетайұлы (1916—2008), театр мен кино актеры, опера әншісі (баритон), режиссер
6. Сәбира Майқанова (1914—1994), театр мен кино актрисасы (содан соң КСРО халық әртісі — 1970)
7. Бибігүл Ахметқызы Төлегенова (1929 туғ.), опера әншісі (лирикалы-колоратуралық сопрано), киноактриса (содан соң КСРО халық әртісі — 1967)

1960-жылдары

1961

1. Айсұлу Байқадамова (1927—1992), опера әншісі (сопрано)
2. (1910—1977), дирижер
3. Юрий Борисович Померанцев (1923—2022), театр мен кино актеры

1962

1. Ким Дин (1902—1966), театр актеры
2. Ли Хам Дек (1914—2001), театр актрисасы
3. Жәмила Нұрмағамбетқызы Шашкина (1914—2009), театр актрисасы

1963

1. Зарипа Ізтілеуқызы Сүлейменова (1920—1994), театр актрисасы, әнші (сопрано)
2. Қуат Төлеков (1914—1998), театр актеры

1964

1. Гүлсім Әбдірахманова (1917—1970), театр актрисасы
2. Иустина Ивановна Загвоздкина (1908—1985), театр актрисасы
3. Евгений Ефимович Орел (1904—1983), театр актеры

1965

1. Ксения Александровна Струнина (1915—1980), театр актрисасы
2. Әмина Ерғожақызы Өмірзақова (1919—2006), театр мен кино актрисасы

1966

1. Ораз Әбішев (1916—2013), кинорежиссер
2. Эра Ивановна Епонешникова (1927—1977), опера әншісі
3. Нұрмұхан Сейітахметұлы Жантөрин (1928—1990), театр мен кино актеры
4. Раушангүл Сәйітқызы Илахунова (1922—2000), театр актрисасы, әнші
5. Сара Ыдырысқызы Көшербаева (1933—1999), балет әртісі
6. Людмила Петровна Кюн (1915—1982), театр актрисасы
7. Шахан Әлімханұлы Мусин (1913—1999), театр мен кино актеры
8. Ыдырыс Ноғайбайұлы (1931—1989), театр мен кино актеры (содан соң КСРО халық әртісі — 1982)
9. Ольга Алексеевна Решетниченко (1914—2003), театр актрисасы
10. Бикен Ырымқызы Римова (1923—2000), театр мен кино актрисасы
11. Шәріпбай Қашқынбайұлы Сәкиев (1913—1989), театр актеры
12. Латиф Абдулхайұлы Хамиди (1906—1983), сазгер
13. Зәмзәгүл Нүсіпбайқызы Шәріпова (1931—2018), театр мен кино актрисасы

1967

1. Рәбиға Есімжанова (1914—1986), опера әншісі (меццо-сопрано)
2. Шамғон Сағаддинұлы Қажығалиев (1927—2015), дирижер, домбырашы (содан соң КСРО халық әртісі — 1985)
3. (1918—1979), пианист, концертмейстер
4. Фуат Шәкірұлы Мансұров (1928—2010), дирижер
5. Сыдық Мұхамеджанов (1924—1991), сазгер (содан соң КСРО халық әртісі — 1990)
6. Рүстембек Бейсенұлы Омаров (1910—1988), домбырашы

1968

1. Нұғыман Әбішев (1906—1988), опера әншісі (тенор)
2. Гүлжиһан Қалиқызы Ордабаева (1917—1982), театр актрисасы

1969

1. Бәйділда Қалтаев (1911—1979), театр актеры

1970-жылдары

1970

1. Әбілқасым Жаңбырбаев (1927—2012), театр мен кино актеры
2. Әзірбайжан Мәдиұлы Мәмбетов (1932—2009), театр режиссеры (содан соң КСРО халық әртісі — 1976)
3. Анатолий Васильевич Молодов (1929—2017), дирижер (содан соң КСРО халық әртісі — 1988)
4. Ахмет Шәмиев (1908—1983), театр мен кино актеры, әнші

1971

1. Мақпир Құрбанұлы Бақиев (1915—1986), театр актеры
2. Әтейбек Жолымбетов (1912—1994), театр мен кино актеры
3. Николай Петрович Ли (1915—1977), театр актеры, әнші (тенор)

1972

1. Кененбай Молданұлы Қожабеков (1928—1988), театр мен кино актеры

1973

1. Болат Ғазизұлы Аюханов (1938—2022), балет әртісі, балетмейстер
2. Әнуарбек Нығметжанұлы Байжанбаев (1923—1989), теледидар дикторы
3. Ғазиза Ахметқызы Жұбанова (1927—1993), сазгер (содан соң КСРО халық әртісі — 1981)
4. Бақыт Тоқсанбайқызы Қарабалина (1939—1990), домбырашы
5. Құддыс Қожамиярұлы Қожамияров (1918—1994), сазгер (содан соң КСРО халық әртісі — 1987)
6. Мар Владимирович Сулимов (1913—1994), театр режиссеры, актер

1974

1. Шолпан Бәкірова (1924—2002), театр актрисасы
2. Жұмабике Серікбаева (1917—1996), театр актрисасы
3. Асқар Тоқпанов (1915—1994), театр режиссеры

1975

1. Алма Ахметова (1920 туғ.), театр актрисасы
2. Тамара Ивановна Кучина (1919—2005), театр актрисасы
3. Еркеғали Рахмадиұлы Рахмадиев (1932—2013), сазгер (содан соң КСРО халық әртісі — 1981)
4. Нұрғиса Атабайұлы Тілендиев (1925—1998), сазгер, дирижер, домбырашы (содан соң КСРО халық әртісі — 1984)

1976

1. Асанәлі Әшімұлы (1937 туғ.), театр мен кино актеры, режиссер (содан соң КСРО халық әртісі — 1980)
2. Рамазан Салықұлы Бапов (1947—2014), балет әртісі (содан соң КСРО халық әртісі — 1979)
3. Нариман Нұрмұхамедұлы Қаражігітов (1934—2021), опера әншісі (лирикалы-драмалық тенор)
4. Әнуар Абыханұлы Молдабеков (1938—1985), театр мен кино актеры
5. Сәбит Қоңырбайұлы Оразбаев (1936 туғ.), театр актеры
6. Алтын Ибрагимқызы Ружева (1928—1990), театр актрисасы
7. Фарида Шәріпова (1936—2010), театр мен кино актрисасы (содан соң КСРО халық әртісі — 1980)
8. Василий Никифорович Яковенко (1930—2010), опера әншісі (лирикалы-драмалық тенор)

1977

1. Бекен Бәкенұлы Жылысбаев (1923—2015), опера әншісі (тенор)

1978

1. Иван Петрович Арчибасов (1936—2001), театр актеры
2. Раушан Хатиятқызы Байсейітова (1947 туғ.), балет әртісі
3. Мұрат Хасенұлы Мұсабаев (1937—1993), опера әншісі (баритон)
4. Тұрғыт Сәдуақасұлы Османов (1927—1982), дирижер

1979

1. Әлібек Мұсаұлы Дінішев (1951 туғ.), опера әншісі (тенор) (содан соң КСРО халық әртісі — 1986)
2. Василий Федорович Корниенко (1925—1994), театр актеры
3. Сара Өрдембайқызы Тыныштығұлова (1942 туғ.), эстрада әншісі (контральто)
4. Мағауия Хамзин (1927—2000), домбырашы, сазгер

1980-жылдары

1980

1. Жібек Есекеқызы Бағысова (1940 туғ.), театр актрисасы
2. Жұпар Манапова (1925 туғ.), театр актрисасы

1981

1. Суат Әуезбекұлы Әбусейітов (1929—1992), әнші (тенор)
2. Фатима Жұмағұлқызы Балғаева (1926—2005), қобызшы
3. Нина Ивановна Войнаровская (1925—2013), оперетта әртісі (сопрано)
4. Бекен Имаханов (1936—2023), театр актеры
5. Зарема Ахметқызы Қастеева (1947 туғ.), балет әртісі
6. Гүлвира Тұрсынқызы Рузиева (1936 туғ.), эстрада әншісі (сопрано)
7. Гүлжан Ізімқызы Талпақова (1948 туғ.), биші

1982

1. Рахима Төлегенқызы Жұбатырова (1943 туғ.), опера әншісі (лирикалы-драмалық сопрано)
2. Хорлан Ықсанқызы Қалиламбекова (1945 туғ.), опера әншісі (лирикалы-колоратуралық сопрано)
3. Зәуірбек Молдағалиұлы Райбаев (1932—2011), балет әртісі, балетмейстер
4. Қарғамбай Рахымжанұлы Сатаев (1938—2013), театр мен кино актеры

1983

1. Владимир Егорович Ким (1936—1997), театр режиссеры, актер
2. Вячеслав Борисович Колпаков (1937—2018), театр актеры

1984

1. Дәурен Тастанбайұлы Әбіров (1923—2001), балет әртісі, балетмейстер
2. Бақыт Әшімова (1937—2012), опера әншісі (меццо-сопрано)
3. Евгений Иванович Исаков (1937—2021), опера әншісі (бас)
4. Юрий Степанович Клушкин (1937 туғ.), кернейші
5. Кенжебек Күмісбеков (1927—1997), сазгер
6. Нұрбибі Дәулетқызы Мәметова (1936 туғ.), театр актрисасы, әнші
7. Инесса Ивановна Манская (1928—2017), балет әртісі
8. Алдаберген Қайырбекұлы Мырзабеков (1930—2018), дирижер
9. Лия Владимировна Нэльская (1932—2013), театр актрисасы
10. Леонтий Александрович Полохов (1920—1993), театр мен кино актеры
11. Әнуарбек Бейсембайұлы Үмбетбаев (1941—2007), опера әншісі (бас)
12. Ескендір Өтегенұлы Хасанғалиев (1940—2021), сазгер, әнші (лирикалық баритон)

1985

1. Ольга Давыдовна Андреева (1915—2007), опера әншісі (сопрано)
2. (1918—2003), театр актрисасы
3. Әйкен Мұсабекова (1912—1992), кино мен театр актрисасы, әнші (колоратуралық сопрано)

1986

1. Анатолий Владимирович Бычков (1929—1997), сазгер
2. Сара Окапқызы Қабиғожина (1944—2019), сиқыршы
3. Айман Қожабекқызы Мұсақожаева (1958 туғ.), скрипкашы
4. Дәнеш Рақышев (1926—1992), әнші, сазгер
5. Роза Қуанышқызы Рымбаева (1957 туғ.), эстрада әншісі (лирикалық сопрано)
6. Сұлтанғали Шүкіров (1946—2012), сиқыршы

1987

1. Құрбан Әбдірасілов (1932 туғ.), театр актеры
2. Гавриил Моисеевич Бойченко (1927—2013), театр актеры
3. Ғафиз Қыдырұлы Есімов (1947 туғ.), опера әншісі (лирикалық баритон)
4. Мәдениет Сейітжанұлы Ешекеев (1936—1997), әнші
5. Бәйтен Уәлиханұлы Омаров (1927—2008), театр режиссеры, киноактер
6. Райымбек Ноғайбайұлы Сейтметов (1938—2007), театр мен кино актеры
7. (1940—1993), театр режиссеры, актер
8. Геннадий Михайлович Шарнин (1927—1998), театр актеры

1988

1. Есмұхан Несіпбайұлы Обаев (1941 туғ.), театр режиссеры

1989

1. Виктор Кириллович Борисов (1931—1997), театр актеры
2. Тұраш Ыбыраев (1929—1991), кинорежиссер
3. Лаки Константинович Кесоглу (1939 туғ.), эстрада әншісі (баритон)
4. Зейнеп Төлембеққызы Қойшыбаева (1937—2002), әнші
5. (1933—2008), эстрада әншісі (тенор)

1990-жылдары

1990

1. Әсия Абылаева (1938 туғ.), театр актрисасы
2. Қайрат Әукенұлы Байбосынов (1950 туғ.), әнші
3. Бәкір Яхиянұлы Баяхунов (1933 туғ.), сазгер
4. Әзидолла Есқалиев (1934—2017), сазгер, домбырашы
5. Базарғали Әжиұлы Жаманбаев (1942 туғ.), дирижер
6. Нұржұман Байжұманұлы Ықтымбаев (1941 туғ.), киноактер
7. Сайрагүл Ербосынқызы Нұрсұлтанова (1952 туғ.), балет әртісі
8. Мансұр Сағатов (1939—2002), сазгер
9. (1937—2012), актёр театра

1991

1. Жания Жақияқызы Әубәкірова (1957 туғ.), пианиношы
2. Қаршыға Ахмедьяров (1946—2010), дирижер, сазгер, домбырашы
3. Роза Әшірбекова (1938—2022), театр актрисасы
4. Мұхтар Бақтыгереев (1933—1999), театр мен кино актеры
5. Тұратай Иісова (1931—1994), театр актрисасы
6. Гүлжәмилә Ихсанқызы Қадырбекова (1949 туғ.), пианиношы
7. Нүкетай Мышбаева (1936 туғ.), театр актрисасы
8. Мұрат Бекмұхамедұлы Серкебаев (1940 туғ.), скрипашы, дирижер, сазгер
9. Торғын Жылқышықызы Тасыбекова (1938 туғ.), театр актрисасы

Тағы қараңыз

• Қазақстан халық әртісі

Дереккөздер

1. Құрманбек Жандарбеков
2. Серәлі Қожамқұлов
3. Шара Жиенқұлова
4. Театральная энциклопедия. Гл. ред. П. А. Марков. Т. 4 — М.: Советская энциклопедия, Нежин — Сярев, 1965, 1152 стб. с илл., 6 л. илл.
5. Могила А. И. Овчинникова на Серафимовском кладбище.(қолжетпейтін сілтеме)
6. Қапан Бадыров
7. Театральная энциклопедия. Гл. ред. С. С. Мокульский. Т. 1 — М.: Советская энциклопедия, 1961, 1214 стб. с илл., 12 л. илл.
8. Валентина Харламова
9. Газета «Город» — Бердянское явление в искусстве страны(қолжетпейтін сілтеме)
10. Евгений Диордиев
11. Театральная энциклопедия. Гл. ред. П. А. Марков. Т. 2 — М.: Советская энциклопедия, Гловацкий — Кетуракис, 1963, 1216 стб. с илл., 14 л. илл.
12. Сәбира Майқанова
13. Нұрмұхан Жантөрин
14. Ыдырыс Ноғайбайұлы
15. Сыдық Мұхамеджанов
16. Почетные граждане города Семей — Жанбырбаев Абылкасым.(қолжетпейтін сілтеме)
17. Семей простился с народным артистом(қолжетпейтін сілтеме)
18. Әзірбайжан Мәмбетов
19. МОЛОДОВ в энциклопедии музыки.(қолжетпейтін сілтеме)
20. ЖУБАНОВА в энциклопедии музыки.(қолжетпейтін сілтеме)
21. Карабалина, Бахыт Токсанбайкызы // Казахстан. Национальная энциклопедия. — Алматы: Қазақ энциклопедиясы, 2005. — Т. III. — ISBN 9965-9746-4-0.
22. КУЖАМЬЯРОВ в энциклопедии музыки.(қолжетпейтін сілтеме)
23. Ректоры консерватории.(қолжетпейтін сілтеме)
24. Нұрғиса Тілендиев
25. Асанәлі Әшімұлы
26. Рамазан и Людмила " Новое поколение Мұрағатталған 15 мамырдың 2013 жылы.
27. Умерла казахская актриса Фарида Шарипова.(қолжетпейтін сілтеме)
28. История Корейского театра часть 2 (русский).(қолжетпейтін сілтеме)
29. Роза Рымбаева
30. УГОЛОК ИМЕНИТЫМ АРТИСТАМ — Сайт телеканала «Saryarqa».(қолжетпейтін сілтеме)
31. Корифей сцены.(қолжетпейтін сілтеме)