Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Қызылтаспа, Құстаран (лат. Polygonum aviculare) – тарандар тұқымдасына жататын сабақтары жайылыңқы, 30 см-ге дейінгі биіктікте өсетін жапырақтары сопақтау, немесе қияқ тәрізді бір жылдық шөп тектес өсімдік. Гүлшоғыры ірілеу, ұзындау, ұшы үшкірлеу келеді. Маусым айынан бастап бүкіл жаз бойы гүлдеп тұрады. Көпшілігі тамыз айының екінші жартысында пісіп жетіледі, гүлдері жасыл түсті. Қазақстанның барлық жеріне кең тараған.
| Қызылтаспа Құстаран | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
| Polygonum aviculare L. 1753 |
Химиялық құрамы
Қызылтаспа гүлдеген шағында 8,9 пайыз күлдер, 4,4 пайыз протеин, 2,8 пайыз май, 5,3 пайыз клетчаткалар, 4,4 пайыз азотсыз заттар, илік заттар, шайырлар, балауыз қанты, авикулярин глюкозиды, флавондар, 8 мг пайыздай каротин, 120 мг пайыз С витамині, К витамині, аздаған эфир майы кездеседі. Тамырында оксиантрахинондар бар.
Қолданылуы
Дәрі жасау үшін медицинада оның жер үстіндегі бөлігін пайдаланады. Ғылыми медицинаның акушерлік-гинекологиялық тәжірибесінде қызылтаспа препараты әртүрлі жағдайларға байланысты жатырдан аққан қанды тоқтатып, оның қайталан анатомиялық жағынан бастапқы қалпына келуі үшін қызмет атқарады. Экспериментті деректерге қарағанда бұл өсімдіктің шөбінен алынған препараттар қан тамырының қабілетін арттырып қысымын төмендетеді, демалыс қозғалыстарының амплитудасы мен өкпенің желдену көлемін арттырады, жатыр бұлшық етінің тонусын көтереді. Препаратта флавонол глюкозидінің біраз мөлшерде кездесетіндігіне байланысты (диурезді) несеп бөлуді жақсартады. Халық медицинасында қызылтаспаны бүйрек, бауыр, қарын қатары, іш өту қуықтың ескілікті қатарымен жарақатына пайдаланады. Сондай-ақ оны организмде заттар алмасуы бұзылғанда, өкпе туберкулезімен, бүйрек-тас ауруларымен, нефрит, нефроз,пиэлит, циститпен сырқаттанған жағдайда да жиі қолданады. Ал артериосклероз ауруымен ауырғандар қызылтаспаға уқырықбуынды, арыстан құйрықты, гүлшетенді, ошағанды қосып пайдаланады. Қызылтаспамен қуық қатарының ескірген түрін де емдемейді. Кейбір дәрігерлер қызылтаспаның гипрохромдық анемия мен өкпе туберкулезін емдеудегі терапевтік тиімділігіне қатты ден қояды. Шығыс медицинасында қызылтаспа ыстықты төмендететін, несеп жүргізетін, қабынуларға қарсы қолданылатын, глист құрттарын шығаратын және нерві әлсірегенде, аурудан және кәріліктен әлсіздегенде тонус көтеретін дәрі ретінде қолданады. Сол сияқты терінің кейбір ауруларына жағатын май ретінде де пайдаланылады. Тропикалық безгекпен ауырғандар қызылтаспа шөбінен жасалған қайнатындыны ішеді. Қызылтаспа шөбін ыстық суға бөктіріп геморрой түйіндеріне, қабынған тік ішекке жапсырып басады. Көне заман фармакологтары бұл шөпті жараны жақсы жазатын дәрі қатарында санаған. Олар: "Қандай да болсын жараны жазып, қан ағысын баяулатады, тіпті қан ағысын әсіресе қан қақыртуды тоқтатады. Іш өткенде де нәтижелі емдейді" - деп жазады.
Дереккөздер
- Дәрілік өсімдіктер. Алматы, "Қазақстан", 1975, 172 бет.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Қyzyltaspa Қustaran lat Polygonum aviculare tarandar tukymdasyna zhatatyn sabaktary zhajylynky 30 sm ge dejingi biiktikte osetin zhapyraktary sopaktau nemese kiyak tәrizdi bir zhyldyk shop tektes osimdik Gүlshogyry irileu uzyndau ushy үshkirleu keledi Mausym ajynan bastap bүkil zhaz bojy gүldep turady Kopshiligi tamyz ajynyn ekinshi zhartysynda pisip zhetiledi gүlderi zhasyl tүsti Қazakstannyn barlyk zherine ken taragan Қyzyltaspa ҚustaranDүniesi ӨsimdikterBolimi Gүldi osimdikterTaby Қos zharnaktylarSaby Tukymdasy PolygonaceaeKishi tukymdasy Tegi PolygonumTүri P avicularePolygonum aviculare L 1753Himiyalyk kuramyҚyzyltaspa gүldegen shagynda 8 9 pajyz kүlder 4 4 pajyz protein 2 8 pajyz maj 5 3 pajyz kletchatkalar 4 4 pajyz azotsyz zattar ilik zattar shajyrlar balauyz kanty avikulyarin glyukozidy flavondar 8 mg pajyzdaj karotin 120 mg pajyz S vitamini K vitamini azdagan efir majy kezdesedi Tamyrynda oksiantrahinondar bar ҚoldanyluyDәri zhasau үshin medicinada onyn zher үstindegi boligin pajdalanady Ғylymi medicinanyn akusherlik ginekologiyalyk tәzhiribesinde kyzyltaspa preparaty әrtүrli zhagdajlarga bajlanysty zhatyrdan akkan kandy toktatyp onyn kajtalan anatomiyalyk zhagynan bastapky kalpyna kelui үshin kyzmet atkarady Eksperimentti derekterge karaganda bul osimdiktin shobinen alyngan preparattar kan tamyrynyn kabiletin arttyryp kysymyn tomendetedi demalys kozgalystarynyn amplitudasy men okpenin zheldenu kolemin arttyrady zhatyr bulshyk etinin tonusyn koteredi Preparatta flavonol glyukozidinin biraz molsherde kezdesetindigine bajlanysty diurezdi nesep boludi zhaksartady Halyk medicinasynda kyzyltaspany bүjrek bauyr karyn katary ish otu kuyktyn eskilikti katarymen zharakatyna pajdalanady Sondaj ak ony organizmde zattar almasuy buzylganda okpe tuberkulezimen bүjrek tas aurularymen nefrit nefroz pielit cistitpen syrkattangan zhagdajda da zhii koldanady Al arterioskleroz auruymen auyrgandar kyzyltaspaga ukyrykbuyndy arystan kujrykty gүlshetendi oshagandy kosyp pajdalanady Қyzyltaspamen kuyk katarynyn eskirgen tүrin de emdemejdi Kejbir dәrigerler kyzyltaspanyn giprohromdyk anemiya men okpe tuberkulezin emdeudegi terapevtik tiimdiligine katty den koyady Shygys medicinasynda kyzyltaspa ystykty tomendetetin nesep zhүrgizetin kabynularga karsy koldanylatyn glist kurttaryn shygaratyn zhәne nervi әlsiregende aurudan zhәne kәrilikten әlsizdegende tonus koteretin dәri retinde koldanady Sol siyakty terinin kejbir aurularyna zhagatyn maj retinde de pajdalanylady Tropikalyk bezgekpen auyrgandar kyzyltaspa shobinen zhasalgan kajnatyndyny ishedi Қyzyltaspa shobin ystyk suga boktirip gemorroj tүjinderine kabyngan tik ishekke zhapsyryp basady Kone zaman farmakologtary bul shopti zharany zhaksy zhazatyn dәri katarynda sanagan Olar Қandaj da bolsyn zharany zhazyp kan agysyn bayaulatady tipti kan agysyn әsirese kan kakyrtudy toktatady Ish otkende de nәtizheli emdejdi dep zhazady DerekkozderDәrilik osimdikter Almaty Қazakstan 1975 172 bet