Сирек металдар

Сирек металдар — табиғатта аз, шашыранды әрі өндірілуі қиын металдар тобы.

• Физика-химиялық қасиеттерінің, өндіру технологиясының ұқсастығына, тағы басқа ерекшеліктеріне қарай сирек металдар жеңіл, баяу балқитын, шашыранды, жерде сирек кездесетін және радиоактивті түрлерге бөлінеді.
• Жеңіл сирек металдарға литий, рубидий, цезий және бериллий жатады.
  • Бұлардың тығыздығы 0,54 — 1,87 г/см³ аралығында, химиялық активтілігі жоғары.
  • Сипаттамалары мен өндіру тәсілдері бойынша жеңіл түсті металдарға ұқсас.
• Баяу балқитын сирек металдарға кейбір ауыспалы металдар (титан, цирконий, гафний) жатады.
  • Бұлардың балқу t жоғары (мысалы, титан 1670С-та, вольфрам 3410С-та балқиды).
• Шашыранды сирек металдар (галий, индий, таллий, германий, селен, теллур, рений) көбінесе басқа элементтер минералдарының құрамындағы қоспалар ретінде кездеседі.
• Жерде сирек кездесетін сирек металдар (скандий, натрий, лантан және лантаноидтар) химиялық қасиеттерінің ұқсастығымен сипатталады.
• Радиоактивті сирек металдарға франций, радий, актиний, торий, уран, плутоний және басқа да трансурандық элементтер мен полоний, технеций жатады.
• Сирек металдар кентас концентратынан тікелей қорытылмай, таза химиялық қосындыларды тотықсыздандыру арқылы кешенді түрде өндіріледі.

Дереккөздер

1. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Геология— Алматы: "Мектеп" баспасы", 2003.ӀSВN 5-7667-8188-1 ӀSВN 9965-16-512-2