Ғалымжан Ғирфанұлы Ибрагимов (тат. Галимҗан Гыйрфан улы Ибраһимов; 12 наурыз 1887, Сұлтанмұрат, Істерлітамақ уезі, Үфі губерниясы - 21 қаңтар 1938, Қазан) - татар жазушысы және тілтанушы, қоғам қайраткер. Қазіргі татар кеңес әдебиетінің негізін салушылардың бірі.
Ғалымжан Ғирфанұлы Ибрагимов | |
тат. Галимҗан Гыйрфан улы Ибраһимов | |
Туған күні | |
---|---|
Туған жері | Сұлтанмұрат, Істерлітамақ уезі, Үфі губерниясы, Ресей империясы |
Қайтыс болған күні | |
Қайтыс болған жері | |
Азаматтығы | |
Ұлты | татар |
Мансабы | жазушы, тілтанушы, редактор, қоғам қайраткер |
Жанры | әңгіме, повесть, роман |
Шығармалардың тілі | |
Дебюті | «Зәки шәкірттің медреседен қуылуы» әңгімесі (Зәки шәкертнең мәдрәсәдән куылуы) 1907 |
деген айыппен репресияға ұшыраған. 24 қыркүйек 1955 жылы ақталды.
М. Жұмабаев, Б. Майлин, Ж. Тілепбергенов т. б. Қазақ жазушыларының ұстазы. Қазақ аулында мұғалімдік қызмет атқара жүріп, қазақ тілін жетік меңгерген ол туысқан халық өмірінен «Қазақ қызы» атты роман жазды. И. Қазақтың ауыз әдебиеті, ұлы ақыны Абай жайында әр тұста аталы пікірлер айтқан. 1916 ж. «Аң» («Сана») журналының 5-санында жарияланған «Тіліміз әртүрлі, ойымыз – бір тұтас» деген мақаласында қазақ халқының бай ауыз әдебиетін ұлы мұра ретінде бағалап, сол мұраны терең зерттеп, игеруге үндейді. «Қазақтар біраз уақыт татар мәдениеті мен әдебиетінен уйреніп келді. Алайда олар кешікпей дербес те даңқты жолға тұседі. Бұл процесті ешнәрсе де тоқтата алмайды», - дейді. Сөйтіп біздің ұлттық әдебиетіміздің жаңа дәуірлеу бағытын ол Абай есімімен байланыстырады. Уфадағы Ғалия медресесінде оқып жүрген қазақ жастарының ана тілінде қолжазба «Садақ» журналын шығаруға көмектескен Ибрагимов «Ешқашан да ешбір халықтың ана тілін тартып алып, оған өзге тілді телу табысқа жеткізіп көрген емес», - деп тұжырымдай келіп, бұған дәлел ретінде Абай поэзиясын келтірген. «Қазір Абай өлеңдері кең-байтақ қазақ даласына кең жайылған. Оларды халық аузынан түсірмей айтып жүреді» деген.
Дереккөздер
- Абай. Энциклопедия. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясының» Бас редакциясы, «Атамұра» баспасы, ISBN 5-7667-2949-9
- Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. — Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010 жыл.ISBN 9965-26-096-6
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — тұлға туралы мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Ғalymzhan Ғirfanuly Ibragimov tat Galimҗan Gyjrfan uly Ibraһimov 12 nauryz 1887 Sultanmurat Isterlitamak uezi Үfi guberniyasy 21 kantar 1938 Қazan tatar zhazushysy zhәne tiltanushy kogam kajratker Қazirgi tatar kenes әdebietinin negizin salushylardyn biri Ғalymzhan Ғirfanuly Ibragimovtat Galimҗan Gyjrfan uly IbraһimovTugan kүni12 nauryz 1887 1887 03 12 Tugan zheriSultanmurat Isterlitamak uezi Үfi guberniyasy Resej imperiyasyҚajtys bolgan kүni21 kantar 1938 1938 01 21 50 zhas Қajtys bolgan zheriҚazan RKFSR KSROAzamattygyResej imperiyasy KSROҰltytatarMansabyzhazushy tiltanushy redaktor kogam kajratkerZhanryәngime povest romanShygarmalardyn tilitatarDebyuti Zәki shәkirttin medreseden kuyluy әngimesi Zәki shәkertnen mәdrәsәdәn kuyluy 1907 degen ajyppen represiyaga ushyragan 24 kyrkүjek 1955 zhyly aktaldy M Zhumabaev B Majlin Zh Tilepbergenov t b Қazak zhazushylarynyn ustazy Қazak aulynda mugalimdik kyzmet atkara zhүrip kazak tilin zhetik mengergen ol tuyskan halyk omirinen Қazak kyzy atty roman zhazdy I Қazaktyn auyz әdebieti uly akyny Abaj zhajynda әr tusta ataly pikirler ajtkan 1916 zh An Sana zhurnalynyn 5 sanynda zhariyalangan Tilimiz әrtүrli ojymyz bir tutas degen makalasynda kazak halkynyn baj auyz әdebietin uly mura retinde bagalap sol murany teren zerttep igeruge үndejdi Қazaktar biraz uakyt tatar mәdenieti men әdebietinen ujrenip keldi Alajda olar keshikpej derbes te dankty zholga tusedi Bul procesti eshnәrse de toktata almajdy dejdi Sojtip bizdin ulttyk әdebietimizdin zhana dәuirleu bagytyn ol Abaj esimimen bajlanystyrady Ufadagy Ғaliya medresesinde okyp zhүrgen kazak zhastarynyn ana tilinde kolzhazba Sadak zhurnalyn shygaruga komektesken Ibragimov Eshkashan da eshbir halyktyn ana tilin tartyp alyp ogan ozge tildi telu tabyska zhetkizip korgen emes dep tuzhyrymdaj kelip bugan dәlel retinde Abaj poeziyasyn keltirgen Қazir Abaj olenderi ken bajtak kazak dalasyna ken zhajylgan Olardy halyk auzynan tүsirmej ajtyp zhүredi degen DerekkozderAbaj Enciklopediya Almaty Қazak enciklopediyasynyn Bas redakciyasy Atamura baspasy ISBN 5 7667 2949 9 Қazak әdebieti Enciklopediyalyk anyktamalyk Almaty Aruna Ltd ZhShS 2010 zhyl ISBN 9965 26 096 6Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul tulga turaly makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi auystyru kazhet