Тромбофлебит

Тромбофлебит (thrombophlebіtіs; грек. thrombos – ұйыған қан, phleps, phlebos – көктамыр (вена) және іtіs – қабыну) – көктамыр қабынуы ауруы.

Тромбофлебит
Басқа атаулары	Thrombophlebitis Phlebitis
Үлкен теріасты көктамырының тромбозын көрсететін ультрадыбыстық сурет.
Симптомдары	Терінің қызаруы
Қауіп факторлары	Темекі шегу, Қызыл жегі
Емі	Қан сұйылтқыш (Blood thinners), ауруды басатын дәрілері
Болжамы	,
өңдеу

Пайда болуы

Тромбофлебит бастапқыда көктамыр қантамырларының қабынуы (қ. Флебит.), одан кейін тромбоздың пайда болуымен сипатталады. Сонымен қатар тромбофлебит әр түрлі хирургиялық операциялардан кейін, әйелдерде жүктіліктің соңғы кезеңінде немесе кейбір жұқпалы аурулардың (бөртпе, іш сүзегі) асқынуынан пайда болады. Тромбофлебит, көбінесе, аяқтың венасында кездеседі. Тромбофлебит асқынғанда әр түрлі қауіпті ауруларға әкеледі. Әсіресе, бетте болатын Тромбофлебит өте қауіпті, себебі бұл миға келетін вена қан тамыры қабынуының дамуына жағдай жасайды.

Түрлері

Тромбофлебиттің жедел және созылмалы түрлері, сондай-ақ көктамырда ұйыған қанның орналасуына қарай бөлінеді:

1. тереңдегі тромбофлебит
   Көктамырдың терең жерінде орналасқан жедел тромбофлебит аяқ астынан дамып, бірнеше сағатқа созылады. Бұл кезде аяқтың көктамыры өтетін бұлшық ет қатты ауырып, аяқ ісінеді, науқастың жалпы жағдайы нашарлайды. Дене қызуы 39 градус С-қа дейін көтеріліп, адам қалшылдай бастайды. Дерттің жедел түрі бәсеңсігенде созылмалы түріне ауысуы мүмкін.
2. беткі тромбофлебит
   Көктамырдың беткі қабатында орналасқан созылмалы тромбофлебит өте баяу дамиды. Аурудың бұл түрінде күш түскен кезде аяқ ісінеді де, адам демалған кезде ісік азаяды немесе қайтады. Пайда болған ұйыған қан түйіндерінің даму барысы әр түрлі болуы мүмкін. Бір жағдайда ол емдеу барысында біртіндеп кішірейіп, жоғалады; екінші бір жағдайда дәнекер тінмен араласып, қан тамыры қуысын бітейді, ал кейде ұйыған қан түйіні іріңдеп, оның айналасында іріңді қабыну процесін тудырады.

Емі

Тромбофлебиттің жедел түрімен ауырған адамды ауруханада емдейді, ұйыған қан түйіндерін ерітетін антибиотиктер береді. Іріңдеп кеткен Тромбофлебитке операция жасалынады. Тромбофлебиттің кейбір созылмалы түрінде аяққа шұлық кигізіп не емдік бинтпен байлап тастайды, емдік гимнастика жасап, физиотерапевтік ем тағайындалады.

Дереккөздер

1. Thrombophlebitis: MedlinePlus Medical Encyclopedia. Тексерілді, 23 қыркүйек 2016.
2. Стоматология терминдерінің орысша-қазақша түсіндірме сөздігі. – Алматы, Қазақстан, 1991. ISBN 5-615-00789-3