Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Қашаған — Каспий теңізінің қазақстандық бөлігінде орналасқан әлемдегі ірі мұнай және газ кен орны. Ол Атырау қаласынан оңтүстік-батысқа қарай 80 км жерде орналасқан. Қашаған 75 км x 45 км аумақты алып жатыр. Қашаған соңғы 40 жылда табылған әлемдегі ең ірі кен орны болды. Кен орнының коллекторы Каспий теңізінің солтүстік бөлігінде теңіз түбінен 4200 метрдей тереңдікте жатыр.
| Қашаған кен орны | |
| 46°38′11″ с. е. 52°27′15″ ш. б. / 46.63639° с. е. 52.45417° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 46°38′11″ с. е. 52°27′15″ ш. б. / 46.63639° с. е. 52.45417° ш. б. (G) (O) (Я) | |
| Ел |  Қазақстан |
| Ашылған уақыты | 2000 жыл |
| Теңгерімдік қорлары | 6 млрд тонн мұнай |
| Өңдеу әдісі | жасанды арал |
| Жылдық өнімі | 8,35 млн. тонн (2017) |
| Жер қойнауын пайдаланушы | North Caspian Operating Company |
Соңғы зерттеу деректеріне сәйкес, кен орынның мұнай қоры 9–13 миллиард баррель мұнайды құрайды. Мұнай кен орны шетелдік компаниялардан құралған North Caspian Operating Company (NCOC) халықаралық консорциумы Өнімді бөлісу туралы келісім арқылы игерілуде. Консорциумға Eni (16,81%), «ҚазМұнайГаз» (16,87%), TotalEnergies (16,81%), Royal Dutch Shell (16,81 %), ExxonMobil (16,81%), (8,33%), (7,56%) компаниялары кіреді.
Кен орнына ХІХ ғасырда Маңғыстау облысында дүниеге келген қазақтың әйгілі жырауы Қашаған Күржіманұлының есімі берілген.
Географиясы және геологиясы
Қашаған кен орны Каспий теңізінің солтүстік бөлігінде орналасқан. Ол Каспий аймағы мұнай кен провинциясына жатады. Қашаған - Солтүстік Каспийдегі Қаратон-Теңіз кен орнының жалғасы болып саналады. Ол негізгі үш массивке бөлінеді: Шығыс Қашаған, Батыс және Оңтүстік-Батыс Қашаған. Өндірілетін мұнай қоры 1,5-10,5 млрд тонна аралығында болса, ал жалпы геологиялық мұнай қоры - 38 млрд баррель құрайды (6 млрд т).
Шығыс Қашағанның қоры 1,1 - 8 млрд тонна, Батыс - 2,5 млрд тоннаға дейін ал Оңтүстік-Батыс Қашағанда - 150 млн тонна. Қашағанның геологиялық қоры қазақстандық мамандардың есебі бойынша шамамен 4,8 млрд тонна деп жоспарлануда. Сонымен қатар Қашағанда табиғи газдың да ірі қоры бар - 1 трлн м³ асады.
Қашаған кен орнынан бөлек консорциум қосымша он бір блокті игеруде. Олар Ақтоты, Қайран және Қаламкас. Мұнайды өндіру жасанды аралдар арқылы жүзеге асырылады. Бүгінгі күнге төрт жасанды арал құрастырылып, шамамен 37 ұңғыма бұрғыланған.
Мұнай мен газды кешенді дайындау мақсатында Атырау қаласынан 32 шақырым қашықтықта «Болашак» станциясы тұрғызылды. Аталған станция тәулігіне 300 мың баррель мұнай дайындай алады және кейін оны 450 мың баррельге дейін ұлғайтуға болады.
Өндірістік операцияларды қолдау мақсатында Маңғыстау облысында Баутино базасы арқылы асырылады. Сонымен қатар мұнда мұнай төгілуге қарсы күрес орталығы да қызмет етеді.
Тарихы
Каспийдің солтүстігінде жатқан Қашаған кен орыны «Восток-1» ұңғысымен 2000 жылы ашылды.
Каспийдің солтүстік жобасы консорциумымен іске асырылып жатыр. Оның құрамына 18,52% үлесі бар Eni (жобаның ортақ операторы), TotalEnergies, ExxonMobil, Royal Dutch Shell, 9,26% үлесіне ие ConocoPhillips, және 8,33% үлесі бар және «ҚазМұнайГаз» компаниялары кіреді.
Қазақстан үкіметі Қашаған жобасында операторлық қызметін атқарған итальяндық Eni компаниясының жұмысына қанағаттанбады. Бұған кен орнына қатысты жасалған жаңа сметалық құжат себеп болды. Онда шығын көлемі $57 млрд тан $136 млрд дейін ұлғайтылды. Сондай-ақ, өнім өндіре бастау мерзімі 2008-2010 жылға ауыстырылды.
Кейін, Қазақстанның қоршаған ортаны қорғау ведомствосы Қашаған кен орынын пайдалану рұқсатын тоқтатты. Ресми мәліметтер бойынша, мұндай шешім Agip KCO консорциумының республикалық табиғатты қорғау заңдарын орындамағаны үшін қабылданған.
Үш айлық келіссөздердің нәтижесінде 2007 жылдың 3 желтоқсанында «ҚазМұнайГаз» Қашаған консорциумымен өзара түсіністік жөнінде хаттамаға қол қойып, онда жобаны іске асыру уақыты және шығындар көлеміне қатысты мәселенің қайта қаралатыны көрсетілді.
Құжат бойынша 20 желтоқсанда барлық компаниялар, өздерінің үлесіндегі бір бөлікті «ҚазМұнайГаз»компаниясына тапсыру және оның операциялық қызметіндегі ролін көтеру жөнінде келіссөздерді аяқтауы тиіс болатын.
Сөйтiп, Қашағанға қатысушы компаниялар ENI, Total, Shell және ExxonMobil-дiң үлес салмағы — «ҚазМұнайГазбен» бiрдей 16,8%-ды [дереккөзі?] құрайды. Қазақстан компаниясы шетелдiк компаниялардан акцияны сатып алғаны үшiн 1,78 миллиард доллар төлейтiн болады.
Тағы қараңыз
Сыртқы сілтемелер
Дереккөздер
- Қашаған кен орны туралы Мұрағатталған 19 маусымның 2015 жылы.
- Утвержденные в ГКЗ РК запасы углеводородов Мұрағатталған 16 қыркүйектің 2013 жылы.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Қashagan Kaspij tenizinin kazakstandyk boliginde ornalaskan әlemdegi iri munaj zhәne gaz ken orny Ol Atyrau kalasynan ontүstik batyska karaj 80 km zherde ornalaskan Қashagan 75 km x 45 km aumakty alyp zhatyr Қashagan songy 40 zhylda tabylgan әlemdegi en iri ken orny boldy Ken ornynyn kollektory Kaspij tenizinin soltүstik boliginde teniz tүbinen 4200 metrdej terendikte zhatyr Қashagan ken orny46 38 11 s e 52 27 15 sh b 46 63639 s e 52 45417 sh b 46 63639 52 45417 G O Ya Koordinattar 46 38 11 s e 52 27 15 sh b 46 63639 s e 52 45417 sh b 46 63639 52 45417 G O Ya El ҚazakstanAshylgan uakyty2000 zhylTengerimdik korlary6 mlrd tonn munajӨndeu әdisizhasandy aralZhyldyk onimi8 35 mln tonn 2017 Zher kojnauyn pajdalanushyNorth Caspian Operating CompanyҚashagan ken ornyҚashagan ken orny Songy zertteu derekterine sәjkes ken orynnyn munaj kory 9 13 milliard barrel munajdy kurajdy Munaj ken orny sheteldik kompaniyalardan kuralgan North Caspian Operating Company NCOC halykaralyk konsorciumy Өnimdi bolisu turaly kelisim arkyly igerilude Konsorciumga Eni 16 81 ҚazMunajGaz 16 87 TotalEnergies 16 81 Royal Dutch Shell 16 81 ExxonMobil 16 81 8 33 7 56 kompaniyalary kiredi Ken ornyna HIH gasyrda Mangystau oblysynda dүniege kelgen kazaktyn әjgili zhyrauy Қashagan Kүrzhimanulynyn esimi berilgen Geografiyasy zhәne geologiyasyҚashagan ken orny Kaspij tenizinin soltүstik boliginde ornalaskan Ol Kaspij ajmagy munaj ken provinciyasyna zhatady Қashagan Soltүstik Kaspijdegi Қaraton Teniz ken ornynyn zhalgasy bolyp sanalady Ol negizgi үsh massivke bolinedi Shygys Қashagan Batys zhәne Ontүstik Batys Қashagan Өndiriletin munaj kory 1 5 10 5 mlrd tonna aralygynda bolsa al zhalpy geologiyalyk munaj kory 38 mlrd barrel kurajdy 6 mlrd t Shygys Қashagannyn kory 1 1 8 mlrd tonna Batys 2 5 mlrd tonnaga dejin al Ontүstik Batys Қashaganda 150 mln tonna Қashagannyn geologiyalyk kory kazakstandyk mamandardyn esebi bojynsha shamamen 4 8 mlrd tonna dep zhosparlanuda Sonymen katar Қashaganda tabigi gazdyn da iri kory bar 1 trln m asady Қashagan ken ornynan bolek konsorcium kosymsha on bir blokti igerude Olar Aktoty Қajran zhәne Қalamkas Munajdy ondiru zhasandy araldar arkyly zhүzege asyrylady Bүgingi kүnge tort zhasandy aral kurastyrylyp shamamen 37 ungyma burgylangan Munaj men gazdy keshendi dajyndau maksatynda Atyrau kalasynan 32 shakyrym kashyktykta Bolashak stanciyasy turgyzyldy Atalgan stanciya tәuligine 300 myn barrel munaj dajyndaj alady zhәne kejin ony 450 myn barrelge dejin ulgajtuga bolady Өndiristik operaciyalardy koldau maksatynda Mangystau oblysynda Bautino bazasy arkyly asyrylady Sonymen katar munda munaj togiluge karsy kүres ortalygy da kyzmet etedi TarihyKaspijdin soltүstiginde zhatkan Қashagan ken oryny Vostok 1 ungysymen 2000 zhyly ashyldy Kaspijdin soltүstik zhobasy konsorciumymen iske asyrylyp zhatyr Onyn kuramyna 18 52 үlesi bar Eni zhobanyn ortak operatory TotalEnergies ExxonMobil Royal Dutch Shell 9 26 үlesine ie ConocoPhillips zhәne 8 33 үlesi bar zhәne ҚazMunajGaz kompaniyalary kiredi Қazakstan үkimeti Қashagan zhobasynda operatorlyk kyzmetin atkargan italyandyk Eni kompaniyasynyn zhumysyna kanagattanbady Bugan ken ornyna katysty zhasalgan zhana smetalyk kuzhat sebep boldy Onda shygyn kolemi 57 mlrd tan 136 mlrd dejin ulgajtyldy Sondaj ak onim ondire bastau merzimi 2008 2010 zhylga auystyryldy Kejin Қazakstannyn korshagan ortany korgau vedomstvosy Қashagan ken orynyn pajdalanu ruksatyn toktatty Resmi mәlimetter bojynsha mundaj sheshim Agip KCO konsorciumynyn respublikalyk tabigatty korgau zandaryn oryndamagany үshin kabyldangan Үsh ajlyk kelissozderdin nәtizhesinde 2007 zhyldyn 3 zheltoksanynda ҚazMunajGaz Қashagan konsorciumymen ozara tүsinistik zhoninde hattamaga kol kojyp onda zhobany iske asyru uakyty zhәne shygyndar kolemine katysty mәselenin kajta karalatyny korsetildi Қuzhat bojynsha 20 zheltoksanda barlyk kompaniyalar ozderinin үlesindegi bir bolikti ҚazMunajGaz kompaniyasyna tapsyru zhәne onyn operaciyalyk kyzmetindegi rolin koteru zhoninde kelissozderdi ayaktauy tiis bolatyn Sojtip Қashaganga katysushy kompaniyalar ENI Total Shell zhәne ExxonMobil din үles salmagy ҚazMunajGazben birdej 16 8 dy derekkozi kurajdy Қazakstan kompaniyasy sheteldik kompaniyalardan akciyany satyp algany үshin 1 78 milliard dollar tolejtin bolady Tagy karanyzSyrtky siltemelerDerekkozderҚashagan ken orny turaly Muragattalgan 19 mausymnyn 2015 zhyly Utverzhdennye v GKZ RK zapasy uglevodorodov Muragattalgan 16 kyrkүjektin 2013 zhyly