Вильгельм Рихард Вагнер нем Wilhelm Richard Wagner 1813 ж 22 мамыр Германия 1883 ж 13 ақпан Венеция Италия неміс компози

Вильгельм Рихард Вагнер , нем. Wilhelm Richard Wagner (1813 ж. 22 мамыр, , Германия - 1883 ж. 13 ақпан, Венеция, Италия) — неміс композиторы, дирижері, және жазушысы. Ол ең алдымен өзінің опералары (кейінірек олар деп аталып кетті) арқылы белгілі. Вагнердің басқа ұлы опералық композиторлардан айырмашылығы, ол шығармаларының сценарийі мен либреттосын өзі жазған.

Вагнердің шығармалары, әсіресе оның шығармашылық еңбегінің соңғы бөлігінде жазылғандары контрапункттік текстурасымен, бай хроматизмімен, гармонияларымен, оркестрлеулерімен және лейтмотивтердің (белгілі бір кейіпкерлер, орындар немесе сюжеттің бұрылуларымен байланыстырылған музыкалық тақырыптар) кең қолдануымен ерекшеленеді. Вагнердің енгізген басқа да көптеген жаңалықтары еуропалық классикалық музыканың дамуына зор әсер етті.

Ол музыкалық ойға өзінің «жан-жақты өнер туындысы» атты тәлімі арқылы үлкен үлес қосты. Бұл әсіресе оның төрт операдан тұратын (1876) атты циклынан көрінеді. Вагнер тіпті өзінің ойларын толық жүзеге асыра алу үшін Байройт қаласында өзінің жеке операсын да ашты.

Өмірбаяны

Вильгельм Ричард Вагнер отбасының кенже баласы болды, оның бес әпкесі мен үш ағасы болды. Оның әкесі Карл Фридрих Вагнер (1770-1813) полицияда қызмет еткен, атасы кеден қызметкері болған. Болашақ композитор дүниеге келгеннен кейін алты ай өткен соң, әкесі қайтыс болып жесір әйелі Йоханна Розина Вагнер (нем. Johanna Rosina Wagner, 1774-1848) және тоғыз бала дерлік қаражатсыз қалды. Өмір сүру үшін әкесінің зейнеткерлігіне өмір сүрді. Өгей әкесі актер Людвиг Гейердің әсерінен (нем. Ludwig Geyer) (1779—1821) Ричард Вагнер, Әулие Николай мектебінде білім алды (1828—1830) содан кейін мектебінде (1830-1831). 1828 жылдан бастап ол басшылығымен үйлесімінде, содан кейін Әулие Томас Теодор Вайнлиг шіркеуінің канторында композицияны зерттей бастады. 1831 жылы ол музыка оқуға кірісті. 1842 жылдары ол Магдебург театрында хормейстер болып жұмыс істеді.

1864 жылы Бавария королі оған ие болып, оның қарыздарын төлеп, оны одан әрі қолдады. Мюнхенге көшіп, "Нюрнберг шеберлері" комикалық операсын және "Нибелунг сақинасының" "Зигфрид" және "құдайлардың өлімі" операсының соңғы екі бөлігін аяқтады.

Байройтта жерленген. Палазцо Вендрамин-Калерджиде қазір оған арналған мұражай бар.

Некесі және балалары

Бірінші жұбайы-Кристина Вильгельмина ("Минна") Планер (1809-1866), театр актрисасы. Балалары болған жоқ.

Екінші әйелі- (1837-1930), композитор Ференц Листтің қызы. Вагнермен 1870 жылы некеге тұрды. Үш баласы болды:

Изольда Жозефа Людовика (1865—1919).
Ева Мария (1867—1942)
Зигфрид (1869—1930)