Қостөбе (Оңтүстік Қостөбе) - ортағасырлық қалашық орны. Шәуілдір а-нан оңтүстікке қарай 7 км жерде. 1948 жылы Оңтүстік Қазақстан археологиялық экспедициясы (жетекші А.Н.Бернштам) тапқан. 1969 жылы Отырар археологиялық экспедициясы (жетекші К.Ақышев) барлап көрді. 1970 жылы зерттеу жұмыстарын жүргізді. 1982 жылы Оңтүстік Қазақстан кешенді археологиялық экспедициясы(жетекші К.Ақышев) кең көлемде қазба жұмыстарын жалғастырып, ескерткішке қатысты көптеген мәліметтер алды. Қалашық орны бүгінгі күні екі қабаттан тұратын төбе диаметрі 70 м, биіктігі 5 м. Оған құрылыс іздерінің орны сақталған алаңқай-төбешік жалғасады. Оның ортасында тікбұрышты келген, аумағы 50x80 м, биіктігі 1,5—2 м төбе бар. Төбенің біраз бөлігі аршылып, одан шикі кірпіштен қаланған құрылыс орындары, керамика сынықтары қазылып алынған. Хронологиялық жағынан олар 5-7 ғасырларға жатады. Екінші құрылыс горизонтынан ауданы 112 м2 жер аршылған. Қазба кезінде үш бөлмеден тұратын баспана орны анықталған. Оның сақталған қабырғаларының биіктігі 35—40 см. Көлемі 40-42x20-22x10-12 см шикі кірпіштен тұрғызылған. Қабырғаларының ені 0,5—0,8 м. №1 бөлме аумағы 5x5,5 м. Екі қабырғасынан ені 1,5 м, биіктігі 0,2 м "Г" тәрізді сыпа табылған. Бөлме ортасынан ошақ орны, бұрыштан қазылып алынған. Бөлме ішінен тіреу ағаштарының орындары да аршылған. №2 бөлме аумағы 5x2,7 м. Мұнда да "Г" секілді суфа және ауданы 50x50 см ошақ орны аршылған. №3 бөлме аумағы 2,7— 3,5 м. Бұл бөлменің Тек бір қабырғасын бойлай салынған суфа орны аршылған. Зерттеу барысында бұл баспаның өрттен қирағаны анықталды. Қыш ыдыстар алуан түрлі. 300 морфты ұстағышы бар құмыралар, саптаяқтар ұшырасады. Кейбір ыдыстарға айқыш,сопақша келген таңба — белгілер салынған. Банка тұрпатты бір ыдыс сынығынан антропоморфты бейне мен құстың суреті кездескен. Алынған материалдар Ташкент оазисіндегі археологиялық ескерткіштермен, жетіасар кешенімен үндеседі. Бұл жерді қалдырған тайпалар мекен еткен. Олар егін егіп, мал өсірумен айналыскан.
Дереккөздер
- Отырар. Энциклопедия. – Алматы. «Арыс» баспасы, 2005 ISBN 9965-17-272-2
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Baska magynalar үshin Қostobe degen betti karanyz Қostobe Ontүstik Қostobe ortagasyrlyk kalashyk orny Shәuildir a nan ontүstikke karaj 7 km zherde 1948 zhyly Ontүstik Қazakstan arheologiyalyk ekspediciyasy zhetekshi A N Bernshtam tapkan 1969 zhyly Otyrar arheologiyalyk ekspediciyasy zhetekshi K Akyshev barlap kordi 1970 zhyly zertteu zhumystaryn zhүrgizdi 1982 zhyly Ontүstik Қazakstan keshendi arheologiyalyk ekspediciyasy zhetekshi K Akyshev ken kolemde kazba zhumystaryn zhalgastyryp eskertkishke katysty koptegen mәlimetter aldy Қalashyk orny bүgingi kүni eki kabattan turatyn tobe diametri 70 m biiktigi 5 m Ogan kurylys izderinin orny saktalgan alankaj tobeshik zhalgasady Onyn ortasynda tikburyshty kelgen aumagy 50x80 m biiktigi 1 5 2 m tobe bar Tobenin biraz boligi arshylyp odan shiki kirpishten kalangan kurylys oryndary keramika synyktary kazylyp alyngan Hronologiyalyk zhagynan olar 5 7 gasyrlarga zhatady Ekinshi kurylys gorizontynan audany 112 m2 zher arshylgan Қazba kezinde үsh bolmeden turatyn baspana orny anyktalgan Onyn saktalgan kabyrgalarynyn biiktigi 35 40 sm Kolemi 40 42x20 22x10 12 sm shiki kirpishten turgyzylgan Қabyrgalarynyn eni 0 5 0 8 m 1 bolme aumagy 5x5 5 m Eki kabyrgasynan eni 1 5 m biiktigi 0 2 m G tәrizdi sypa tabylgan Bolme ortasynan oshak orny buryshtan kazylyp alyngan Bolme ishinen tireu agashtarynyn oryndary da arshylgan 2 bolme aumagy 5x2 7 m Munda da G sekildi sufa zhәne audany 50x50 sm oshak orny arshylgan 3 bolme aumagy 2 7 3 5 m Bul bolmenin Tek bir kabyrgasyn bojlaj salyngan sufa orny arshylgan Zertteu barysynda bul baspanyn ortten kiragany anyktaldy Қysh ydystar aluan tүrli 300 morfty ustagyshy bar kumyralar saptayaktar ushyrasady Kejbir ydystarga ajkysh sopaksha kelgen tanba belgiler salyngan Banka turpatty bir ydys synygynan antropomorfty bejne men kustyn sureti kezdesken Alyngan materialdar Tashkent oazisindegi arheologiyalyk eskertkishtermen zhetiasar keshenimen үndesedi Bul zherdi kaldyrgan tajpalar meken etken Olar egin egip mal osirumen ajnalyskan DerekkozderOtyrar Enciklopediya Almaty Arys baspasy 2005 ISBN 9965 17 272 2Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet