Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Boeing 747 — американдық Boeing компаниясы жасап шығарған кең фюзеляжды жолаушы және жүк тасымалдаушы ұшағы, әлемдегі ең бірінші екіпалубалы кең фюзеляжды жолаушы ұшағы. Көбіне «Джамбо Джет» (ағыл. Jumbo Jet) немесе 747 атауымен белгілі. Алғаш ұшуы 1969 жылы 9 ақпанда болды. Өзінің жасалу уақытында ұшақ әлемдегі ең ауыр, үлкен әрі сыйымдылығы жоғары жолаушы ұшағы болды және ол осы атақты 2005 жылы Airbus A380 ұшағының алғашқы ұшуына дейін иеленді.
| Boeing 747 | |
 әуе тасымалдаушысының Boeing 747 ұшағы | |
| Түрі | Кең фюзеляжды реактивті жолаушы ұшағы |
|---|---|
| Жобалаушысы | |
| Өндірушісі | |
| Мемлекеті | |
| Алғашқы ұшуы | 1969 жылы 9 Ақпан |
| Қолданысқа енгізілуі | 1970 жылы 22 қаңтар |
| Статусы | қолданыста |
| Негізгі эксплуатанттары | |
| Өндіріс жылдары | 1968—қазіргі уақыт |
| Өндірілген бірліктері | 1458 (2012 жылы желтоқсан) |
| Базалық моделі | Boeing YAL-1 |
| Нұсқалары | |
 Boeing 747 Ортаққорда | |
Тарихы
Жобалануы
Боинг 747 ұшағының жобасы 1960-жылдардағы әуе тасымалдарының жедел өсуі жағдайында пайда болды. Осы кезде АҚШ әуе тасымалында кең таралған ұшақтары өсіп бара жатқан жолаушылар көлеміне шамасы жетпей жатты. Боинг корпорациясы осыған дейін АҚШ әскеріне арналған үлкен тасымалдаушы ұшағын жобалаумен айналысқан болатын, алайда корпорация компаниясының C-5 "Гэлакси" жобасынан жеңіліп қалды. Осы кезде компанияның ең сенімді сатып алушысы - әуе компаниясы 707 ұшағынан екі есе үлкен жолаушы ұшағына өз талаптарын жасап шығарды. 1966 жылы компания 747 атауы берілген жаңа ұшақтың конфигурациясын ұсынды. Алғашқыда ұшақ жобасы толықтай екі палубадан тұрды, бірақ бұл конфигурациямен шамалы қиындықтар пайда болғаннан кейін "өркешті" ұшақ нұсқасы белгіленді. Алғашқы сериядағы 100 ұшақтың 25-ін Pan Am сатып алды.
Ұшақ жарыққа шыққан уақытта мұндай ірі ұшақтарды жақын арада дыбыстан жылдам ұшақтар алмастырады деген тұжырымдар жасалған болатын. Сол себепті 747 бастапқыда жүк-жолаушы тасымалдайтын ұшақ болып жобаланды. Уақыт өте келе ұшақтарды толықтай жүк тасымалдаушыға қайта жарақтандыру маселесі де қарастырылған. Болашақта ұшақтың мұрын жағын жүк аппареліне айналдыру үшін экипаж кабинасы жоғарғы палубаға орналастырылды. Алдын ала есептеулер бойынша нарыққа 400-ге жуық ұшақты қажет делінген болатын, алайда 1993 жылы корпорация мыңыншы ұшақты жасап шығарды. 747 сатылымдар тек 21 ғасырдың алғашқы онжылдығында ғана азая бастады.
Ұшақтар өндірісі шамалы қиындықтармен кездесті: Боинг зауыттары мұндай ірі ұшақтарды өндірұге шамасы жетпейтін еді. Сол себепті Вашингтон штатындағы қалашығында болашақ ұшақтар жанұясының үйі болған зауыт салынды.
компаниясы алғашқыда тек 747 ұшағында қолданылған JT9D екі контурлылық дәрежесі жоғары үлкен турбовентиляторлы қозғалтқышын жасап шығарды. Қауіпсіздік деңгейін және ұшақтың ұшу сапасын арттыру мақсатында 747-де төрт қосымша гидраликалық жүйе және стандартты ұзындықтағы ұшу-қону жолақшаларында ұшақты қолдануға мүмкіндік берген саңылаулы жалғасқанатшалар қолданылды.
Қолданысқа енгізілуі
Нұсқалары
747-100
747SP
Boeing 747 ұшағының қысқартылған нұсқасы. Бұл нұсқа 1976 жылы жасалынды.
747-200
747-300
747-400
747-8
Boeing 747-400 ұшағының 5,5-метрге ұзартылған нұсқасы.
Boeing 747 LCF Dreamlifter
Тағы қараңыз
Дереккөздер
Дереккөздер
Сыртқы сілтемелер
- Ресми сайты (ағыл.).
- Список катастроф Boeing 747 (нем.).
- Boeing 747 // National Geographic Мұрағатталған 11 шілденің 2009 жылы..
 | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Boeing 747 amerikandyk Boeing kompaniyasy zhasap shygargan ken fyuzelyazhdy zholaushy zhәne zhүk tasymaldaushy ushagy әlemdegi en birinshi ekipalubaly ken fyuzelyazhdy zholaushy ushagy Kobine Dzhambo Dzhet agyl Jumbo Jet nemese 747 atauymen belgili Algash ushuy 1969 zhyly 9 akpanda boldy Өzinin zhasalu uakytynda ushak әlemdegi en auyr үlken әri syjymdylygy zhogary zholaushy ushagy boldy zhәne ol osy atakty 2005 zhyly Airbus A380 ushagynyn algashky ushuyna dejin ielendi Boeing 747әue tasymaldaushysynyn Boeing 747 ushagyTүriKen fyuzelyazhdy reaktivti zholaushy ushagyZhobalaushysyBoeingӨndirushisiBoeingMemleketi AҚShAlgashky ushuy1969 zhyly 9 AkpanҚoldanyska engizilui1970 zhyly 22 kantarStatusykoldanystaNegizgi ekspluatanttaryLufthansa British Airways United AirlinesӨndiris zhyldary1968 kazirgi uakytӨndirilgen birlikteri1458 2012 zhyly zheltoksan Bazalyk modeliBoeing YAL 1 Boeing 747 Large Cargo FreighterNuskalaryBoeing 747SPBoeing 747 OrtakkordaTarihyZhobalanuy Boing 747 ushagynyn zhobasy 1960 zhyldardagy әue tasymaldarynyn zhedel osui zhagdajynda pajda boldy Osy kezde AҚSh әue tasymalynda ken taralgan ushaktary osip bara zhatkan zholaushylar kolemine shamasy zhetpej zhatty Boing korporaciyasy osygan dejin AҚSh әskerine arnalgan үlken tasymaldaushy ushagyn zhobalaumen ajnalyskan bolatyn alajda korporaciya kompaniyasynyn C 5 Gelaksi zhobasynan zhenilip kaldy Osy kezde kompaniyanyn en senimdi satyp alushysy әue kompaniyasy 707 ushagynan eki ese үlken zholaushy ushagyna oz talaptaryn zhasap shygardy 1966 zhyly kompaniya 747 atauy berilgen zhana ushaktyn konfiguraciyasyn usyndy Algashkyda ushak zhobasy tolyktaj eki palubadan turdy birak bul konfiguraciyamen shamaly kiyndyktar pajda bolgannan kejin orkeshti ushak nuskasy belgilendi Algashky seriyadagy 100 ushaktyn 25 in Pan Am satyp aldy Ұshak zharykka shykkan uakytta mundaj iri ushaktardy zhakyn arada dybystan zhyldam ushaktar almastyrady degen tuzhyrymdar zhasalgan bolatyn Sol sebepti 747 bastapkyda zhүk zholaushy tasymaldajtyn ushak bolyp zhobalandy Uakyt ote kele ushaktardy tolyktaj zhүk tasymaldaushyga kajta zharaktandyru maselesi de karastyrylgan Bolashakta ushaktyn muryn zhagyn zhүk appareline ajnaldyru үshin ekipazh kabinasy zhogargy palubaga ornalastyryldy Aldyn ala esepteuler bojynsha narykka 400 ge zhuyk ushakty kazhet delingen bolatyn alajda 1993 zhyly korporaciya mynynshy ushakty zhasap shygardy 747 satylymdar tek 21 gasyrdyn algashky onzhyldygynda gana azaya bastady Ұshaktar ondirisi shamaly kiyndyktarmen kezdesti Boing zauyttary mundaj iri ushaktardy ondiruge shamasy zhetpejtin edi Sol sebepti Vashington shtatyndagy kalashygynda bolashak ushaktar zhanuyasynyn үji bolgan zauyt salyndy kompaniyasy algashkyda tek 747 ushagynda koldanylgan JT9D eki konturlylyk dәrezhesi zhogary үlken turboventilyatorly kozgaltkyshyn zhasap shygardy Қauipsizdik dengejin zhәne ushaktyn ushu sapasyn arttyru maksatynda 747 de tort kosymsha gidralikalyk zhүje zhәne standartty uzyndyktagy ushu konu zholakshalarynda ushakty koldanuga mүmkindik bergen sanylauly zhalgaskanatshalar koldanyldy Қoldanyska engiziluiNuskalary747 100 747SP Tolyk makalasy Boeing 747SP Boeing 747 ushagynyn kyskartylgan nuskasy Bul nuska 1976 zhyly zhasalyndy 747 200 747 300 747 400 Tolyk makalasy 747 8 Tolyk makalasy Boeing 747 400 ushagynyn 5 5 metrge uzartylgan nuskasy Boeing 747 LCF DreamlifterTagy karanyzAirbus A380DerekkozderDerekkozderSyrtky siltemelerResmi sajty agyl Spisok katastrof Boeing 747 nem Boeing 747 National Geographic Muragattalgan 11 shildenin 2009 zhyly Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet