Apple Inc. (ˌæp(ə)lˌɪŋk, қаз. Әпл) — дербес және планшетті компьютерлер, , телефондар мен бағдарламалар өндіруші америкалық корпорация. Дербес компьютерлер жасау саласында пионер компания. Бас штаб пәтері — Калифорния штатындағы қаласында орналасқан.
Apple Inc. | |
Apple Park | |
Түрі | |
---|---|
Биржадағы листингі | NASDAQ: AAPL |
Компанияның ұраны | Think Different |
Құрылды | 1 сәуір 1976 |
Құрушы | |
Орналасуы | АҚШ, |
Басты адамдары | |
Саласы | |
Өнімі | дербес компьютер, планшет, ұялы телефон, аудиоплеер |
Меншікті капиталы | ▼ 63,1 млрд $ (2021) |
Айналым | ▲ 366 млрд $ (2021) |
Операциялық кірісі | ▲ 109 млрд $ (2021) |
Таза табыс | ▲ 94,7 млрд $ (2021) |
Активтер | ▲ 351 млрд $ (25 қыркүйек 2021) |
Капитализация | ▲ 2,47 трлн $ (24 тамыз 2021) |
Қызметкерлер саны | ▲ 154 000 адам (2021) |
Аудитор | Ernst & Young |
Сайты | apple.com |
Apple Inc. Ортаққорда |
Компанияның ең танымал өнімдері компьютердің Macintosh желісі, iPod, iPhone және iPad. 2011 жылдың тамыз айында Apple компаниясы әлемдегі нарықтық капитализация бойынша ең қымбат компания болып танылған.
1976 жылы 1 сәуірде Калифорнияның Купертино қаласында негізі қаланған, 1977 жылдың 3 қаңтарында корпорация ретінде тіркелген. 30 жыл бойы компанияның атауы Apple Computer, Inc. болған, 2007 жылы 9 қаңтарда "Computer" сөзі алынып тасталады.
Тарихы
Корпорацияның негізін Стив Джобс, Стив Возняк және Рональд Уэйн салған. Возняков өзі құрастырып шыққан компьютер алғаш рет көпшілікке Homebrew Computer Club-ында көрсетілген. Бұл Apple I дербес компьютері болатын. Бұған дейін 1974 жылы «Альтаир 8800» компьютерлері шыққан еді, алайда олар жеке компьютер ретінде техникалық жағынан біліктілігі жоқ болған. 1976-1977 жылдары бірнеше фирмалар алғашқы жеке қолданыстағы компьютерлерді шығара бастаған, 1977 жылдары Commodore және Tandy Radio Shack компанияларының компьтерлері мыңдап сатылған, дегенмен де 1970 жылдардың аяғында 1980 жылдардың басында Apple II компьютерлері әлем бойынша миллиондаған данасымен таралады.
1980 жылдары Apple тарихында Apple IIІ жобасына шығарылуына қатысты сәтсіз болады. 1981 жылы Возняк жол апатына ұшырап уақытша жұмысын ысырып қояды. Осы кездегі Apple IIІ-тің сатылымына қатысты шыққан қиыншылықтар үшін Джобсқа 40 қызметкерін жұмыстан босатуға тура келеді. Баспасөздерде компанияның жақын арада жабылуы жайлы сөзздер қозғалады. Тұғырықтан шығу үшін 1983 жылы Джобс Джона Скалли компания президенті қызметіне шақырады. Алайда Джобс пен Скаллидің қарым-қатынастары жақсы болмайды.
1984 жылы Apple фирмасы өзінің алғашқы жаға 32-разрядты Macintosh компьютерін ұсынады. Ары қарай компания осы компьютердің серияларын шығарумен айналысады. Macintosh компьютерлері фирмалық операциялық жүйемен жабдықталған Motorola процессорлары негізінде шығарылған. 1985 жылы АҚШ-тың президенті Рональд Рейган техникалық үдерістің дамуына үлес қосқаны үшін Джобс пен Везнякты медалдармен марапаттайды.
2001 жылы 23 қазанда Apple iPod аудиоплейерін шығарады. Ол үлкен сұранысқа ие болып, портативті музыкалық плейерлердің нарығында көшбасшыға айналады. 2009 жылғы қыркүйек айында жүргізілген санақ бойынша 220 миллионнан астам iPod сатылған. 2007 жылдың қаңтар айында фирма сенсорлы iPhone смартфондарын ұсынып, 2010 жылы нарыққа iPad планшетті компьютерін шығарады. Осы жаңа өнімдерді шығару арқасында Apple өзінің қаржылық жағдайын біршама жақсартып алып, 2011 жылы әлемдегі нарықтық капитализация бойынша, ExxonMobil мұнай компаниясын басып озып, ең қымбат компанияға айналған.
Атауы
Фирманың атауы ағылш. apple (алма) сөзінен шыққан, мекемнің логотипінде да алма қолданылады. «Apple» атауын Стив Джобс берген. Бұған дейін ол алма фабрикасында жұмыс істеп, жеміс диетасында отырған болатын. Джобс бұл сөзді құлаққа жағымды естіледі деп санаған, сонымен қатар фирманың атауы телефон кітабында «Atari» компаниясының алдында келеді. Macintosh — АҚШ-та сатылатын алма түрі - Стив Джобс келгенге дейін Macintosh жобасының жетекшісі Джеф Раскиннің сүйікті алма түрі болатын.
Логотипі
Apple-дің ең бірінші логотипін Р. Уэйн шығарған. Бұл Исаак Ньютонның алма ағашының астында отырған бейнесі болған. Кейін бір жағы тістелген, кемпірқосақ түстес алманың суретін ұсынып, ол 1976 жылдан 1998 жылға дейін қолданылған. Кейін алманың түсі қараға өзгертіледі. Бұл логотип 1998 жылдан бері қолданылып келеді.
Apple фирмасының мәліметтер жинақтауыштарды басқару архитектурасы
Apple фирмасының мәліметтер жинақтауыштарды басқару архитектурасы (Архитектура управления носителем фирмы; Apple Apple Media Control Architecture (АМСА) — Macintosh дербес компьютері базасында мультимедиа жүйесіне арналған Apple фирмасының архитектурасының стандарты.
Apple sound chip
Apple sound chip (ASC) - Macintosh дербес компьютеріне арналған Apple фирмасының дыбыстық микросхемасы. Archie – Интернет желісінің FTP хаттамалары арқылы файлдарды іздеуге арналған қызмет ету (индекстік) жүйесі. Archie серверлері ауықауық FTP серверлерімен байланысып, файлдар туралы мәліметтер жинап отырады. Apple өзінің гаджеттерінде интернетте радио тыңдау мүмкіндігін қосты.
Жеке меншік иелері және басшылығы
Apple – бұл көпшілік компаниясы, оның акциялары NASDAQ биржасында және сатылады. 2011 жылдың басында сатылған акциялардың жалпы саны 921,28 млн құраған. 2011 жылдың наурыз айында нарықтық капитализация бойынша компания 309,5 млрд долларға бағаланған.
Жоғарғы менеджмент
- Тим Кук – 2011 жылдың тамыз айынан бері СЕО, бұрынғы басты операция бөлімінің директоры (1998-2011)
- (ағылш. Scott Forstall) - iOS Software бірінші вице президенті
- Джонатан Айв (ағылш. Jonathan Ive) – өндірістік дизайнның бірінші вице-президенті
- – бөлшектік бизнестің бірінші вице-президенті
- - Mac Hardware Engineering бірінші вице-президенті
- (ағылш. Peter Oppenheimer) – бірінші вице-презижент және басты қаржы директоры
- (ағылш. Philip Schiller) – Apple-дің бүкіл әлемдік маркетингі бойынша бірінші вице-президенті
- – бірінші вице-президент және басты заң кеңесшісі
- – бірінші вице-президент және операционист
Компания тарихындағы басты тұлғалар
- СЕО
- Майкл Скотт — бірінші CEO 1977 жылдан бастап 1981 жылға дейін
- Майк Марккула: 1981—1983
- Джон Скалли: 1983—1993
- Майкл Шпиндлер: 1993—1996
- Гил Амелио: 1996—1997
- Стив Джобс: 1997—2011
- Тим Кук: 2011 жылдан бері
Қызметі
Компания өнімдерінің бір бөлігін өзіне тиесілі дүкендер желісі арқылы сатады (барлығы 324 дүкен, АҚШ-та, Канадада, Жапонияда, Ұлыбританияда және т.б. елдерде). Қазіргі таңдағы Apple компаниясының негізгі өнімдері: iPhone ұялы телефондары, iPad планшетті компьютерлері, MacBook Pro, MacBook Air, Mac mini, iMac, дербес компьютерлері, компьютер мониторлары, , серверлері, мультимедиялық ойнатқышы, , , және ықшамды мультимедиа-плейерлері және т.б. Сонымен қатар компания осы өнімдерге қатысты аксессуарларды және бағдарламалық қамтамасыз етуді де шығарады.
Сот ісі
2009 жылы Nokia компаниясы Apple-ды iPhone аппаратын шығаруға қатысты 10 патентін ұрлап алды деп айып тағады. Нәтижесінде Apple компаниясы кінәлі деп саналып, Nokia-ға өтем төлеп және алдағы уақытта компанияға аударымдар төлеп отырады.
Дереккөздер
- Linzmayer Ronald W. Apple Confidential: The Real Story of Apple Computer, Inc. — No Starch Press, 1999.
- Знакомьтесь: компьютер // Под ред. В. М. Курочкина. — М.: Мир, 1989. ISBN 5-03-001147-1
- Знакомьтесь: компьютер. Пер. с ағылш. Под ред. и с предисл. В. М. Курочкина. — М.: Мир, 1989. — 240 с, ил. ISBN 5-03-001147-1
- Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Информатика және компьютерлік техника / Жалпы редакциясын басқарған – түсіндірме сөздіктер топтамасын шығару жөніндегі ғылыми-баспа бағдарламасының ғылыми жетекшісі, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты А. Қ. Құсайынов.– Алматы: «Мектеп» баспасы» ЖАҚ, 2002 жыл. – 456 бет. ISBN 5-7667-8284-5
- Енді Apple пайдаланушылары онлайн радионы тыңдай алады.
Сыртқы сілтемелер
Ортаққорда бұған қатысты медиа санаты бар: Apple Inc. |
- Ресми сайты (ағыл.)
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Apple Inc ˌaep e lˌɪŋk kaz Әpl derbes zhәne planshetti kompyuterler telefondar men bagdarlamalar ondirushi amerikalyk korporaciya Derbes kompyuterler zhasau salasynda pioner kompaniya Bas shtab pәteri Kaliforniya shtatyndagy kalasynda ornalaskan Apple Inc Apple ParkTүrikogamdyk kompaniyaBirzhadagy listingiNASDAQ AAPLKompaniyanyn uranyThink Different kaz Baskasha ojlanyz Қuryldy1 sәuir 1976 48 zhyl buryn 1976 04 01 ҚurushyStiv Dzhobs Stiv Voznyak Ronald UejnOrnalasuy AҚSh Basty adamdaryTim KukSalasyelektronika akparat tehnologiyasyӨnimiderbes kompyuter planshet uyaly telefon audiopleerMenshikti kapitaly 63 1 mlrd 2021 Ajnalym 366 mlrd 2021 Operaciyalyk kirisi 109 mlrd 2021 Taza tabys 94 7 mlrd 2021 Aktivter 351 mlrd 25 kyrkүjek 2021 Kapitalizaciya 2 47 trln 24 tamyz 2021 Қyzmetkerler sany 154 000 adam 2021 AuditorErnst amp YoungSajtyapple comApple Inc Ortakkorda Kompaniyanyn en tanymal onimderi kompyuterdin Macintosh zhelisi iPod iPhone zhәne iPad 2011 zhyldyn tamyz ajynda Apple kompaniyasy әlemdegi naryktyk kapitalizaciya bojynsha en kymbat kompaniya bolyp tanylgan 1976 zhyly 1 sәuirde Kaliforniyanyn Kupertino kalasynda negizi kalangan 1977 zhyldyn 3 kantarynda korporaciya retinde tirkelgen 30 zhyl bojy kompaniyanyn atauy Apple Computer Inc bolgan 2007 zhyly 9 kantarda Computer sozi alynyp tastalady TarihyApple II Korporaciyanyn negizin Stiv Dzhobs Stiv Voznyak zhәne Ronald Uejn salgan Voznyakov ozi kurastyryp shykkan kompyuter algash ret kopshilikke Homebrew Computer Club ynda korsetilgen Bul Apple I derbes kompyuteri bolatyn Bugan dejin 1974 zhyly Altair 8800 kompyuterleri shykkan edi alajda olar zheke kompyuter retinde tehnikalyk zhagynan biliktiligi zhok bolgan 1976 1977 zhyldary birneshe firmalar algashky zheke koldanystagy kompyuterlerdi shygara bastagan 1977 zhyldary Commodore zhәne Tandy Radio Shack kompaniyalarynyn kompterleri myndap satylgan degenmen de 1970 zhyldardyn ayagynda 1980 zhyldardyn basynda Apple II kompyuterleri әlem bojynsha milliondagan danasymen taralady 1980 zhyldary Apple tarihynda Apple III zhobasyna shygaryluyna katysty sәtsiz bolady 1981 zhyly Voznyak zhol apatyna ushyrap uakytsha zhumysyn ysyryp koyady Osy kezdegi Apple III tin satylymyna katysty shykkan kiynshylyktar үshin Dzhobska 40 kyzmetkerin zhumystan bosatuga tura keledi Baspasozderde kompaniyanyn zhakyn arada zhabyluy zhajly sozzder kozgalady Tugyryktan shygu үshin 1983 zhyly Dzhobs Dzhona Skalli kompaniya prezidenti kyzmetine shakyrady Alajda Dzhobs pen Skallidin karym katynastary zhaksy bolmajdy Macintosh 128K 1984 zhyly Apple firmasy ozinin algashky zhaga 32 razryadty Macintosh kompyuterin usynady Ary karaj kompaniya osy kompyuterdin seriyalaryn shygarumen ajnalysady Macintosh kompyuterleri firmalyk operaciyalyk zhүjemen zhabdyktalgan Motorola processorlary negizinde shygarylgan 1985 zhyly AҚSh tyn prezidenti Ronald Rejgan tehnikalyk үderistin damuyna үles koskany үshin Dzhobs pen Veznyakty medaldarmen marapattajdy iPhone 2001 zhyly 23 kazanda Apple iPod audioplejerin shygarady Ol үlken suranyska ie bolyp portativti muzykalyk plejerlerdin narygynda koshbasshyga ajnalady 2009 zhylgy kyrkүjek ajynda zhүrgizilgen sanak bojynsha 220 millionnan astam iPod satylgan 2007 zhyldyn kantar ajynda firma sensorly iPhone smartfondaryn usynyp 2010 zhyly narykka iPad planshetti kompyuterin shygarady Osy zhana onimderdi shygaru arkasynda Apple ozinin karzhylyk zhagdajyn birshama zhaksartyp alyp 2011 zhyly әlemdegi naryktyk kapitalizaciya bojynsha ExxonMobil munaj kompaniyasyn basyp ozyp en kymbat kompaniyaga ajnalgan AtauyFirmanyn atauy agylsh apple alma sozinen shykkan mekemnin logotipinde da alma koldanylady Apple atauyn Stiv Dzhobs bergen Bugan dejin ol alma fabrikasynda zhumys istep zhemis dietasynda otyrgan bolatyn Dzhobs bul sozdi kulakka zhagymdy estiledi dep sanagan sonymen katar firmanyn atauy telefon kitabynda Atari kompaniyasynyn aldynda keledi Macintosh AҚSh ta satylatyn alma tүri Stiv Dzhobs kelgenge dejin Macintosh zhobasynyn zhetekshisi Dzhef Raskinnin sүjikti alma tүri bolatyn LogotipiApple din en birinshi logotipin R Uejn shygargan Bul Isaak Nyutonnyn alma agashynyn astynda otyrgan bejnesi bolgan Kejin bir zhagy tistelgen kempirkosak tүstes almanyn suretin usynyp ol 1976 zhyldan 1998 zhylga dejin koldanylgan Kejin almanyn tүsi karaga ozgertiledi Bul logotip 1998 zhyldan beri koldanylyp keledi Apple firmasynyn mәlimetter zhinaktauyshtardy baskaru arhitekturasyApple firmasynyn mәlimetter zhinaktauyshtardy baskaru arhitekturasy Arhitektura upravleniya nositelem firmy Apple Apple Media Control Architecture AMSA Macintosh derbes kompyuteri bazasynda multimedia zhүjesine arnalgan Apple firmasynyn arhitekturasynyn standarty Apple sound chipApple sound chip ASC Macintosh derbes kompyuterine arnalgan Apple firmasynyn dybystyk mikroshemasy Archie Internet zhelisinin FTP hattamalary arkyly fajldardy izdeuge arnalgan kyzmet etu indekstik zhүjesi Archie serverleri auykauyk FTP serverlerimen bajlanysyp fajldar turaly mәlimetter zhinap otyrady Apple ozinin gadzhetterinde internette radio tyndau mүmkindigin kosty Zheke menshik ieleri zhәne basshylygyApple bul kopshilik kompaniyasy onyn akciyalary NASDAQ birzhasynda zhәne satylady 2011 zhyldyn basynda satylgan akciyalardyn zhalpy sany 921 28 mln kuragan 2011 zhyldyn nauryz ajynda naryktyk kapitalizaciya bojynsha kompaniya 309 5 mlrd dollarga bagalangan Zhogargy menedzhment Tim Kuk 2011 zhyldyn tamyz ajynan beri SEO buryngy basty operaciya boliminin direktory 1998 2011 agylsh Scott Forstall iOS Software birinshi vice prezidenti Dzhonatan Ajv agylsh Jonathan Ive ondiristik dizajnnyn birinshi vice prezidenti bolshektik biznestin birinshi vice prezidenti Mac Hardware Engineering birinshi vice prezidenti agylsh Peter Oppenheimer birinshi vice prezizhent zhәne basty karzhy direktory agylsh Philip Schiller Apple din bүkil әlemdik marketingi bojynsha birinshi vice prezidenti birinshi vice prezident zhәne basty zan kenesshisi birinshi vice prezident zhәne operacionistKompaniya tarihyndagy basty tulgalar SEOMajkl Skott birinshi CEO 1977 zhyldan bastap 1981 zhylga dejin Majk Markkula 1981 1983 Dzhon Skalli 1983 1993 Majkl Shpindler 1993 1996 Gil Amelio 1996 1997 Stiv Dzhobs 1997 2011 Tim Kuk 2011 zhyldan beriҚyzmetiKompaniya onimderinin bir boligin ozine tiesili dүkender zhelisi arkyly satady barlygy 324 dүken AҚSh ta Kanadada Zhaponiyada Ұlybritaniyada zhәne t b elderde Қazirgi tandagy Apple kompaniyasynyn negizgi onimderi iPhone uyaly telefondary iPad planshetti kompyuterleri MacBook Pro MacBook Air Mac mini iMac derbes kompyuterleri kompyuter monitorlary serverleri multimediyalyk ojnatkyshy zhәne ykshamdy multimedia plejerleri zhәne t b Sonymen katar kompaniya osy onimderge katysty aksessuarlardy zhәne bagdarlamalyk kamtamasyz etudi de shygarady Sot isi2009 zhyly Nokia kompaniyasy Apple dy iPhone apparatyn shygaruga katysty 10 patentin urlap aldy dep ajyp tagady Nәtizhesinde Apple kompaniyasy kinәli dep sanalyp Nokia ga otem tolep zhәne aldagy uakytta kompaniyaga audarymdar tolep otyrady DerekkozderLinzmayer Ronald W Apple Confidential The Real Story of Apple Computer Inc No Starch Press 1999 Znakomtes kompyuter Pod red V M Kurochkina M Mir 1989 ISBN 5 03 001147 1 Znakomtes kompyuter Per s agylsh Pod red i s predisl V M Kurochkina M Mir 1989 240 s il ISBN 5 03 001147 1 Қazak tili terminderinin salalyk gylymi tүsindirme sozdigi Informatika zhәne kompyuterlik tehnika Zhalpy redakciyasyn baskargan tүsindirme sozdikter toptamasyn shygaru zhonindegi gylymi baspa bagdarlamasynyn gylymi zhetekshisi pedagogika gylymdarynyn doktory professor Қazakstan Respublikasy Memlekettik syjlygynyn laureaty A Қ Қusajynov Almaty Mektep baspasy ZhAҚ 2002 zhyl 456 bet ISBN 5 7667 8284 5 Endi Apple pajdalanushylary onlajn radiony tyndaj alady Syrtky siltemelerOrtakkorda bugan katysty media sanaty bar Apple Inc Resmi sajty agyl