Жиырма сегіз гвардияшы Панфиловшылар — Ұлы Отан соғысы жылдарында Мәскеуді ерлікпен қорғаған қазақстандық жауынгерлер. Мәскеу генерал-майоры И.В.Панфилов басқарған Қазақ КСР Алматы және Қырғыз КСР Фрунзе қалаларында жасақталған 316-атқыштар дивизиясының (кейінірек 8-гвардиялық) әскери қызметшілері.
1941 жылы 15 қарашада Германия әскерлері 51 дивизиямен Мәскеуге екінші “негізгі шешуші шабуылды” бастады. Батыс майдан жауынгерлері ауыр ұрыстар жүргізді. Осы майданға кіретін 16-армияның құрамында Алматыда жасақталған И.В. Панфилов басқарған 316-атқыштар дивизиясы (кейіннен 8-гвардиялық-панфиловшылар дивизиясы) Мәскеу түбіндегі тас жолын қорғады. 16-қарашада жау Волоколам бағытында ұрысқа шығып, Дубосеково разъезіндегі 1075-атқыштар полкі 4-ротасының 2-взводы тұрған бекініс шебіне шабуыл жасады. Ротаның саяси жетекшісі В. Г. Клочков басқарған взвод жауынгерлері — барлығы 28 адам мылтықпен, жанармай құйылған шөлмектермен, гранаталармен қаруланып, жаудың 20 танкісімен 4 сағатқа созылған ұрыс жүргізді. Жаудың 14 танкісі қиратылып, панфиловшылар арасынан да бірнеше адам қаза тапты. Жау ұрысқа тағы 30 танк шығарды. Қазақстандық жауынгерлер соғыс тарихында сирек кездесетін ерлік жасап, жаудың болат құрсанған машиналарына төтеп берді. 28 панфиловшылардың 23-і қазаға ұшырады, бірақ жау танкілері олардың шебінен өте алмады.
Марапаттаулар
КСРО Жоғарғы Кеңесі Президиумының 1942 ж. 21 шілдедегі Жарлығымен бұл жауынгерлердің барлығына Кеңес Одағының Батыры атағы берілді. Олар: , Григорий Михеевич Безродных, Николай Никонорович Белашев, Бондаренко Яков Александрович, Васильев Илларион Романович, , Петр Данилович Дутов, Петр Кузьмич Емцов, Нарсұтбай Есеболатов, Дмитрий Митрофанович Калейников, Василий Георгиевич Клочков, Абрам Иванович Крючков, , Қожабергенов Әлиасқар, Әлікбай Қосаев, Николай Гордеевич Максимов, Гавриил Степанович Митин, Митченко Никита Андреевич, Иван Васильевич Москаленко, Иван Моисеевич Натаров, , Мұсабек Сеңгірбаев, , , , Иван Алексеевич Шепетков, , .
Ескерткіштер
Батырлардың есімімен аталатын мектеп, ауыл, аудан, көше, парктер бар. Алматы қаласындағы 28 панфиловшы-гвардияшылар паркінде, Мәскеу түбіндегі Дубосеково разъезінде және батырлардың туған жерінде ескерткіштер орнатылып, мемориалдық мұражай ашылған.
Дереккөздер:
Қазақ ұлттық энциклопедиясы
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Zhiyrma segiz gvardiyashy Panfilovshylar Ұly Otan sogysy zhyldarynda Mәskeudi erlikpen korgagan kazakstandyk zhauyngerler Mәskeu general majory I V Panfilov baskargan Қazak KSR Almaty zhәne Қyrgyz KSR Frunze kalalarynda zhasaktalgan 316 atkyshtar diviziyasynyn kejinirek 8 gvardiyalyk әskeri kyzmetshileri Almatydagy 28 gvardiyashy Panfilovshylar atyndagy parktegi memorialEkinshi dүniezhүzilik sogysta1941 zhyly 15 karashada Germaniya әskerleri 51 diviziyamen Mәskeuge ekinshi negizgi sheshushi shabuyldy bastady Batys majdan zhauyngerleri auyr urystar zhүrgizdi Osy majdanga kiretin 16 armiyanyn kuramynda Almatyda zhasaktalgan I V Panfilov baskargan 316 atkyshtar diviziyasy kejinnen 8 gvardiyalyk panfilovshylar diviziyasy Mәskeu tүbindegi tas zholyn korgady 16 karashada zhau Volokolam bagytynda uryska shygyp Dubosekovo razezindegi 1075 atkyshtar polki 4 rotasynyn 2 vzvody turgan bekinis shebine shabuyl zhasady Rotanyn sayasi zhetekshisi V G Klochkov baskargan vzvod zhauyngerleri barlygy 28 adam myltykpen zhanarmaj kujylgan sholmektermen granatalarmen karulanyp zhaudyn 20 tankisimen 4 sagatka sozylgan urys zhүrgizdi Zhaudyn 14 tankisi kiratylyp panfilovshylar arasynan da birneshe adam kaza tapty Zhau uryska tagy 30 tank shygardy Қazakstandyk zhauyngerler sogys tarihynda sirek kezdesetin erlik zhasap zhaudyn bolat kursangan mashinalaryna totep berdi 28 panfilovshylardyn 23 i kazaga ushyrady birak zhau tankileri olardyn shebinen ote almady MarapattaularKSRO Zhogargy Kenesi Prezidiumynyn 1942 zh 21 shildedegi Zharlygymen bul zhauyngerlerdin barlygyna Kenes Odagynyn Batyry atagy berildi Olar Grigorij Miheevich Bezrodnyh Nikolaj Nikonorovich Belashev Bondarenko Yakov Aleksandrovich Vasilev Illarion Romanovich Petr Danilovich Dutov Petr Kuzmich Emcov Narsutbaj Esebolatov Dmitrij Mitrofanovich Kalejnikov Vasilij Georgievich Klochkov Abram Ivanovich Kryuchkov Қozhabergenov Әliaskar Әlikbaj Қosaev Nikolaj Gordeevich Maksimov Gavriil Stepanovich Mitin Mitchenko Nikita Andreevich Ivan Vasilevich Moskalenko Ivan Moiseevich Natarov Musabek Sengirbaev Ivan Alekseevich Shepetkov EskertkishterBatyrlardyn esimimen atalatyn mektep auyl audan koshe parkter bar Almaty kalasyndagy 28 panfilovshy gvardiyashylar parkinde Mәskeu tүbindegi Dubosekovo razezinde zhәne batyrlardyn tugan zherinde eskertkishter ornatylyp memorialdyk murazhaj ashylgan Derekkozder Қazak ulttyk enciklopediyasy Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet