Шілдер кейде Шөжеқұрлар туысы (лат. Perdix) – тауықтәрізділер отряды, жататын құстар туысы.
Шілдер | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Сұр шіл | ||||||||||||
| ||||||||||||
Species | ||||||||||||
P. perdix |
Қазақстанда 2 түрі:
- (лат. Perdix perdix),
- сақалды шіл (лат. Perdix daurica).
Соның ішінде ең жиі кездесетіні – сұр шілі, оның 8 түр тармағы бар. Бұлар республиканың барлық аймағында мекендейді, тек шөлді, биік таулы жерлерде кездеспейді. Дене тұрқы 35 см, аталығының салмағы 500 г, аналығы – 350 г. Сыртқы қауырсыны сұрғылт, онда көлденең жолақты қара дақтары, бүйірінде қоңыр жолақтары бар, басы мен мойны қызғылт сары түсті, бауыры – ақ және онда таға тәрізді қоңыр таңбасы болады. Ағаш басына сирек қонақтайды, жерде жақсы жүгіреді, қауіп төнгенде қанатын жиі-жиі қағып, өзінше дыбыс шығарып, ұшып кетеді. Топтанып жүреді. Отырықшы құс. Жерді шұқырлап ұя жасайды да, оған құрғақ шөп төсейді. Ұяға 12 – 25 жұмыртқа салып, оларды аналығы мен аталығы 25 күндей шайқайды. Өсімдік тұқымымен, бүрімен, жәндіктермен (қоңыз, құмырсқа, тағы басқа) қоректенеді. Зиянды жәндіктерді жеп, пайда келтіреді. Кәсіптік маңызы бар бағалы құс, әуесқойлық жолмен көп ауланады.
Дереккөздер
- Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Биология / Жалпы редакциясын басқарған профессор Е. Арын – Павлодар: 2007 - 1028 б. ISBN 9965-08-286-3
Бұл — биология бойынша мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. |
Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Category:Perdix |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Shilder kejde Shozhekurlar tuysy lat Perdix tauyktәrizdiler otryady zhatatyn kustar tuysy ShilderSur shilDүniesi ZhanuarlarZhamagaty HordalylarTaby ҚustarSaby TauyktәrizdilerTukymdasy Қyrgauyldar tukymdasyTegi Perdix 1760SpeciesP perdix P daurica P hodgsoniae Қazakstanda 2 tүri lat Perdix perdix sakaldy shil lat Perdix daurica Sonyn ishinde en zhii kezdesetini sur shili onyn 8 tүr tarmagy bar Bular respublikanyn barlyk ajmagynda mekendejdi tek sholdi biik tauly zherlerde kezdespejdi Dene turky 35 sm atalygynyn salmagy 500 g analygy 350 g Syrtky kauyrsyny surgylt onda koldenen zholakty kara daktary bүjirinde konyr zholaktary bar basy men mojny kyzgylt sary tүsti bauyry ak zhәne onda taga tәrizdi konyr tanbasy bolady Agash basyna sirek konaktajdy zherde zhaksy zhүgiredi kauip tongende kanatyn zhii zhii kagyp ozinshe dybys shygaryp ushyp ketedi Toptanyp zhүredi Otyrykshy kus Zherdi shukyrlap uya zhasajdy da ogan kurgak shop tosejdi Ұyaga 12 25 zhumyrtka salyp olardy analygy men atalygy 25 kүndej shajkajdy Өsimdik tukymymen bүrimen zhәndiktermen konyz kumyrska tagy baska korektenedi Ziyandy zhәndikterdi zhep pajda keltiredi Kәsiptik manyzy bar bagaly kus әueskojlyk zholmen kop aulanady DerekkozderOryssha kazaksha tүsindirme sozdik Biologiya Zhalpy redakciyasyn baskargan professor E Aryn Pavlodar 2007 1028 b ISBN 9965 08 286 3 Bul biologiya bojynsha makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Ortakkorda bugan katysty media fajldar bar Category Perdix