Улы жыландар - бауырымен жорғалаушыларға жатады. Жетісу өңірінде улы жыландардың 4 түрі кездеседі. Олар — оқ жылан, дала сұржыланы, кәдімгі сұржылан, . Бұл жыландардың бәрі далалы, шөл-шөлейтті жерлерді мекендейді. Оқ жылан — денесі таспадай жіңішке келген әрі тез қозғалады. Күндіз белсенді тіршілік етеді. Ұсак кеміргіштерге, жануарларға уы қауіпті, ал адамға зияны жоқ. Көбінесе құмды, жусанды жерлерді мекендейді. Көктемде 7—8 жұмыртқа салып көбейеді. Қорегі — ұсақ кесірткелер, жәндіктер. Дала сұр жыланы күндіз белсенді тіршілік етеді. Негізгі қорегі — ұсақ кеміргіштер, құстар мен жәндіктер. Кейбіреуі — ірі қара малды шағып, шығын келтіреді. Көбіне орманды дала, өзен мен көлдер жағалауларында тіршілік етуге бейімделген. Балаларын тірі туады. Олардың саны 8—12. Ауыл шаруашылығына көп зияны жок. — барлық жерлерде кең таралған. Құмдауыт, тастақты жерлерді, әсіресе, Жетісу (Жоңғар) Алатауының күнгей жақтарын мекендейді. Улы жыландардың адам тіршілігіне пайдасы да мол. Олардан алынатын удан медицинада шипалы дәрі-дәрмек жасалады.
Дереккөздер
- Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Uly zhylandar bauyrymen zhorgalaushylarga zhatady Zhetisu onirinde uly zhylandardyn 4 tүri kezdesedi Olar ok zhylan dala surzhylany kәdimgi surzhylan Bul zhylandardyn bәri dalaly shol sholejtti zherlerdi mekendejdi Ok zhylan denesi taspadaj zhinishke kelgen әri tez kozgalady Kүndiz belsendi tirshilik etedi Ұsak kemirgishterge zhanuarlarga uy kauipti al adamga ziyany zhok Kobinese kumdy zhusandy zherlerdi mekendejdi Koktemde 7 8 zhumyrtka salyp kobejedi Қoregi usak kesirtkeler zhәndikter Dala sur zhylany kүndiz belsendi tirshilik etedi Negizgi koregi usak kemirgishter kustar men zhәndikter Kejbireui iri kara maldy shagyp shygyn keltiredi Kobine ormandy dala ozen men kolder zhagalaularynda tirshilik etuge bejimdelgen Balalaryn tiri tuady Olardyn sany 8 12 Auyl sharuashylygyna kop ziyany zhok barlyk zherlerde ken taralgan Қumdauyt tastakty zherlerdi әsirese Zhetisu Zhongar Alatauynyn kүngej zhaktaryn mekendejdi Uly zhylandardyn adam tirshiligine pajdasy da mol Olardan alynatyn udan medicinada shipaly dәri dәrmek zhasalady Uly zhylanDerekkozderZhetisu enciklopediya Almaty Arys baspasy 2004 zhyl 712 bet 48 bet tүrli tүsti suretti zhapsyrma ISBN 9965 17 134 3Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet