Сарытұңғиық Nuphar тұңғиықтар тұқымдасына жататын көп жылдық су өсімдігі Қазақстанның барлық су айдындарында Арал т нде

Сарытұңғиық (Nuphar) — тұңғиықтар тұқымдасына жататын көп жылдық су өсімдігі. Қазақстанның барлық су айдындарында (Арал т-нде ғана болмайды) кездеседі. Көлдерде, баяу ағатын өзендер мен тұйық суларда өсетін 2 түрі бар. Жиі тарағаны — кәдімгі Сарытұңғиық (N luteum), биікт. 1,5 — 2 м-дей. Тамыры жуан (диам. 10 см-дей), су астындағы жапырағы жіңішке, солғын; ал су бетіндегілері ірі, сопақ, пішіні жүрекке ұқсайды. Дара, сары түсті гүлдерінің ұзын гүлсағағы болады. 4 — 5 ірі тостағанша жапырақшалары, өте көп ұсақ күлтелері бар. Аталығы мен жеміс жапырақшаларының саны көп. Шілде — тамыз айларында гүлдеп, жеміс салады. Жемісі — етженді тұқымша. Сарытұңғиықтың тамырында алкалоид, крахмал, шайыр, илік заттар бар. Ол — дәрілік өсімдік. Емдік мақсатқа өсімдіктің сабағы мен тамырын, жемісін пайдаланады. Тұнбасын өкпе туберкулезіне, бүйрек пен қуықтың қабынуына қарсы ішеді. Сыраға қайнатылған тамырымен бас жуса шаш жақсы өседі. Гүлдері әдемі болғандықтан Сарытұңғиықтың 2 түрін де әсемдік үшін өсіреді.

Пайдаланылған cілтемелер

Қазақ Энциклопедиясы, 7 том

Бұл — мақаланың бастамасы.
Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз.
Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет.

[1] Қазақ Энциклопедиясы, 7 том