Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Рамазан (араб.: رمضان – рамадан, ислам күнтізбесінің 9-айы) — Һижра күнтізбесінің тоғызыншы айы. Бұл айда мұсылмандар бір ай бойы ораза тұтады. Яғни, таң сәреден күн батқанша ішіп-жеуден, жыныстық қатынасқа барудан, түрлі жаманшылық атаулыдан өзін пәк ұстап, күнә істерді тоқтатады. Рамазан сөзі «күйдіру, өте ыстық» дегенді, яғни өткен күнәларды күйдіріп, өшіруші деген мағына білдіреді.
Рамазан айындағы амалдар
Ораза
Бұл айда орындалатын ең басты діни амал ауыз бекіту — ораза боп саналады. Рамазандағы ауыз бекіту ислам дінінің бес парызының бірі боп табылып, бүкіл әлем мұсылмандарымен жыл сайын орындалып отырады. Бұл парыздың маңыздылығы соншалық, кейде ауыз бекіту амалын Рамазан деп атауға дейін барады. Бірақ Рамадан — ай аты болса, ауыз бекіту парызы — қазақша ораза (арабша саум) деп аталады.
Ораза ұстаған адам таң атқаннан бастап күн батқанға дейін жеуден, ішуден не темекі шегуден бас тартады. Рамазан мезгілінде мұсылмандар ислам қағидаларын неғұрлым тиянақты орындаулары, жыныстық қатынастан бас тартулары, зорлық-зомбылықтан сақтанулары, ашу, қызғаныш, дүниеқорлық, қанағатсыздық, құмар сияқты сезімдерге жол бермеулері, ашулы не мысқылды жауап беруден, өсек тасудан сақтанулары тиіс. Адамдар бір-бірімен әдеттен гөрі тату, ынтымақты өмір сүреді деп күтіледі. Бүкіл ерсі дыбыспен пен көріністен аулақ болу керек. Ой мен амалдың екеуінің де тазалығы маңызды боп саналады. Ораза — Құдаймен жақындасуға бет бұратын әр мұсылман тұлғаның өз алдындағы ибадаты. Ораза ұстау амалының мақсаты жүректі дүниелік тіршіліктен аластатып, адамның ішкі дүниесін зақымнан тазарту боп табылады.
Рамазан айында ораза ұстау бүкіл адамдарға бірдей парыз болмайды. Жыныстық толысу жасына жетпеген балалардың ораза ұстаулары міндет емес, бірақ кейбіреулері ұстайды. Айтқанымен, жыныстық толысу кешіккен жағдайда, ораза белгілі бір жастан кейін ер адамға да, әйел адамға да парыз болады. Құран бойынша, егер ораза ұстау ауру адам секілді біреудің денсаулығына зиян әкелу мүмкіндігі болса, бұл адам ораза ұстамаса да болады. Мысалы, қант диабеті ауруына шолыққан адам немесе емізетін иә екі қабатты әйел адамдар әдетте ораза ұстамайды. Алайда бұндай адам оның орнына мұқтаж кісіні тамақтандыруға шақырылады.Хадис бойынша, етеккір кезіндегі әйел адамға ораза ұстау тиым салынады. Әдетте ауыз бекітпесе де, болатын басқа жағдай ретінде соғыстағы адам мен үйінен тыс бес күннен кем уақыт өткізуге ниеттелген жолаушы боп саналады. Егер адамның ауыз бекітуі қиындық тудыратын халі уақытша құбылыс болса, өткізілген күндердің орнын Рамазан айынан кейін келесі Рамазанға дейінгі мезгілде толтыруы тиіс. Егер мұндай халі ұзаққа созылатын болса, әр ұстай алмаған күнінің орнына мұқтаж адамды тамақтандырса да болады.
Егер жоғарыда айтылған еш бір категорияға жатпайтын адам ұмытқаннан оразасын бұзатын қылық жасаса, оразасы бұзылмайды. Алайда, егер де біреу ниеттеніп оразасын бұзған жағдайда, оразасын тоқтатпай күн батқанша дейін ұстап, сол бүкіл күннің борышын соңынан өтеуі керек. Егер саналы түрде жыныстық қатынасқа түсетін болса, сол күннің борышын қатар келетін алпыс күн ауыз бекітумен өтеуі қажет.
Қадір түні
Қадыр түні (Ләйләт-ул-Қадір) Құранның бірінші аяты Мұхаммед пайғамбарға түскен түн боп саналады. Айдың нақты қай түні екені белгісіз болғанмен, рамазанның соңғы он түнінің бірі болып есептеледі.
Тарауық
Рамазан айының әр түнінде сегізден жиырма ракатқа дейін оқылатын қосымша намазды тарауық деп атайды.
Айт мейрамы
Айт мейрамы (арабша: عيد الفطر) рамазан айы аяқталып, келесі айдың басталуын білдіреді.
Тағы қараңыз
- Ислам
- Рамадан (ру)
Сыртқы сілтемелер
- Рамазан айына байланысты блог Мұрағатталған 9 қыркүйектің 2012 жылы.
- Айқын газеті, Кенже Мырзалы, "Ақсай" мешітінің бас имамымен сұхбат Мұрағатталған 8 сәуірдің 2014 жылы.
- Дін бен рухани Мұрағатталған 9 наурыздың 2017 жылы. — Ашық Тізімдеме Жобасы (ODP)
Дереккөздер
- http://kattani.kz/?p=3820 Мұрағатталған 17 желтоқсанның 2011 жылы. мешітінің ресми сайты
- [1] Мұрағатталған 30 қыркүйектің 2008 жылы.
- Рамазан айына байланысты блог Мұрағатталған 9 қыркүйектің 2012 жылы.
- Айқын газеті, Кенже Мырзалы, "Ақсай" мешітінің бас имамымен сұхбат Мұрағатталған 8 сәуірдің 2014 жылы.
- Дін бен рухани Мұрағатталған 9 наурыздың 2017 жылы. — Ашық Тізімдеме Жобасы (ODP)
- Ислам. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2010 ISBN 9965-26-322-1
| Ислам күнтізбесінің айлары | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Мұхаррам | Сафар | Рабиғ әл-әууәл | Рабиғ әс-сәни | Джумада әл-әууәл | Жумад ас-сәни | Раджаб | Шағбан | Рамазан | Шәууәл | Зул-Қағда | Зул-Хиджа | |||||||||||
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
 | Бұл — Ислам туралы мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Islam kүntizbesiMuharram Safar Rabig әl әuuәl Rabig әs sәni Dzhumada әl әuuәl Zhumad as sәni Radzhab Shagban Ramazan Shәuuәl Zul Қagda Zul Hidzha Ramazan arab رمضان ramadan islam kүntizbesinin 9 ajy Һizhra kүntizbesinin togyzynshy ajy Bul ajda musylmandar bir aj bojy oraza tutady Yagni tan sәreden kүn batkansha iship zheuden zhynystyk katynaska barudan tүrli zhamanshylyk ataulydan ozin pәk ustap kүnә isterdi toktatady Ramazan sozi kүjdiru ote ystyk degendi yagni otken kүnәlardy kүjdirip oshirushi degen magyna bildiredi Ramazan ajyndagy amaldarRamadannyn bastaluy Islam kүntizbesine negizdeledi Oraza Tolyk makalasy Oraza Bul ajda oryndalatyn en basty dini amal auyz bekitu oraza bop sanalady Ramazandagy auyz bekitu islam dininin bes paryzynyn biri bop tabylyp bүkil әlem musylmandarymen zhyl sajyn oryndalyp otyrady Bul paryzdyn manyzdylygy sonshalyk kejde auyz bekitu amalyn Ramazan dep atauga dejin barady Birak Ramadan aj aty bolsa auyz bekitu paryzy kazaksha oraza arabsha saum dep atalady Oraza ustagan adam tan atkannan bastap kүn batkanga dejin zheuden ishuden ne temeki sheguden bas tartady Ramazan mezgilinde musylmandar islam kagidalaryn negurlym tiyanakty oryndaulary zhynystyk katynastan bas tartulary zorlyk zombylyktan saktanulary ashu kyzganysh dүniekorlyk kanagatsyzdyk kumar siyakty sezimderge zhol bermeuleri ashuly ne myskyldy zhauap beruden osek tasudan saktanulary tiis Adamdar bir birimen әdetten gori tatu yntymakty omir sүredi dep kүtiledi Bүkil ersi dybyspen pen korinisten aulak bolu kerek Oj men amaldyn ekeuinin de tazalygy manyzdy bop sanalady Oraza Қudajmen zhakyndasuga bet buratyn әr musylman tulganyn oz aldyndagy ibadaty Oraza ustau amalynyn maksaty zhүrekti dүnielik tirshilikten alastatyp adamnyn ishki dүniesin zakymnan tazartu bop tabylady Ramazan ajynda oraza ustau bүkil adamdarga birdej paryz bolmajdy Zhynystyk tolysu zhasyna zhetpegen balalardyn oraza ustaulary mindet emes birak kejbireuleri ustajdy Ajtkanymen zhynystyk tolysu keshikken zhagdajda oraza belgili bir zhastan kejin er adamga da әjel adamga da paryz bolady Қuran bojynsha eger oraza ustau auru adam sekildi bireudin densaulygyna ziyan әkelu mүmkindigi bolsa bul adam oraza ustamasa da bolady Mysaly kant diabeti auruyna sholykkan adam nemese emizetin iә eki kabatty әjel adamdar әdette oraza ustamajdy Alajda bundaj adam onyn ornyna muktazh kisini tamaktandyruga shakyrylady Hadis bojynsha etekkir kezindegi әjel adamga oraza ustau tiym salynady Әdette auyz bekitpese de bolatyn baska zhagdaj retinde sogystagy adam men үjinen tys bes kүnnen kem uakyt otkizuge niettelgen zholaushy bop sanalady Eger adamnyn auyz bekitui kiyndyk tudyratyn hali uakytsha kubylys bolsa otkizilgen kүnderdin ornyn Ramazan ajynan kejin kelesi Ramazanga dejingi mezgilde toltyruy tiis Eger mundaj hali uzakka sozylatyn bolsa әr ustaj almagan kүninin ornyna muktazh adamdy tamaktandyrsa da bolady Eger zhogaryda ajtylgan esh bir kategoriyaga zhatpajtyn adam umytkannan orazasyn buzatyn kylyk zhasasa orazasy buzylmajdy Alajda eger de bireu niettenip orazasyn buzgan zhagdajda orazasyn toktatpaj kүn batkansha dejin ustap sol bүkil kүnnin boryshyn sonynan oteui kerek Eger sanaly tүrde zhynystyk katynaska tүsetin bolsa sol kүnnin boryshyn katar keletin alpys kүn auyz bekitumen oteui kazhet Қadir tүni Tolyk makalasy Қadir tүni Қadyr tүni Lәjlәt ul Қadir Қurannyn birinshi ayaty Muhammed pajgambarga tүsken tүn bop sanalady Ajdyn nakty kaj tүni ekeni belgisiz bolganmen ramazannyn songy on tүninin biri bolyp esepteledi Tarauyk Tolyk makalasy Tarauyk Ramazan ajynyn әr tүninde segizden zhiyrma rakatka dejin okylatyn kosymsha namazdy tarauyk dep atajdy Ajt mejramy Tolyk makalasy Oraza ajt Ajt mejramy arabsha عيد الفطر ramazan ajy ayaktalyp kelesi ajdyn bastaluyn bildiredi Tagy karanyzIslam Ramadan ru Syrtky siltemelerRamazan ajyna bajlanysty blog Muragattalgan 9 kyrkүjektin 2012 zhyly Ajkyn gazeti Kenzhe Myrzaly Aksaj meshitinin bas imamymen suhbat Muragattalgan 8 sәuirdin 2014 zhyly Din ben ruhani Muragattalgan 9 nauryzdyn 2017 zhyly Ashyk Tizimdeme Zhobasy ODP Derekkozderhttp kattani kz p 3820 Muragattalgan 17 zheltoksannyn 2011 zhyly meshitinin resmi sajty 1 Muragattalgan 30 kyrkүjektin 2008 zhyly Ramazan ajyna bajlanysty blog Muragattalgan 9 kyrkүjektin 2012 zhyly Ajkyn gazeti Kenzhe Myrzaly Aksaj meshitinin bas imamymen suhbat Muragattalgan 8 sәuirdin 2014 zhyly Din ben ruhani Muragattalgan 9 nauryzdyn 2017 zhyly Ashyk Tizimdeme Zhobasy ODP Islam Enciklopediyalyk anyktamalyk Almaty Aruna Ltd ZhShS 2010 ISBN 9965 26 322 1 Islam kүntizbesinin ajlaryMuharram Safar Rabig әl әuuәl Rabig әs sәni Dzhumada әl әuuәl Zhumad as sәni Radzhab Shagban Ramazan Shәuuәl Zul Қagda Zul Hidzha Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul Islam turaly makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz