Платиндық металдар, платиноидтар — элементтердің периодтық жүйесінің VІІІ тобының екінші және үшінші триадасында орналасқан алты [[[Рутений]] (Ru), родий (Rh), палладий (Pd), осмий (Os), (Іr), платина (Pt)] химиялық элемент. Алтын және күміспен бірге асыл металдар тобын құрайды. Платиндық металдардың жер қыртысындағы салмақ мөлш. 5љ10-7%. Табиғатта саф күйінде, сулфидті минералдарда кездеседі. Қиын балқитын, тығыздығы үлкен, күміс түстес ақ жылтыр металдар, тотығу дәрежесі +2-ден +6-ға дейін. Химиялық қасиеттері ұқсас, активтіктері төмен. Қыздырғанда оттекпен (RuO4, OsO4, т.б.), аса қатты қыздырғанда галогендермен қосылыс түзеді. Платиндық металдар балқыған күйде көптеген металдармен араласып, қатты ерітінділер және кешенді қосылыстар түзуге бейім келеді. Платиндық металдарды кенді байытып, рафинирлеу арқылы оларды шоғырландырып, реагенттердің көмегімен біртіндеп бөліп алады. Осы әдіспен Қазақстанда түсті металдар өндірісінің қалдықтарынан Платиндық металдар алынады. Платиндық металдар катализатор ретінде, химиялық арнаулы ыдыстар, зергерлік бұйымдар жасауда қолданылады.
Дереккөздер
«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VII том
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Platindyk metaldar platinoidtar elementterdin periodtyk zhүjesinin VIII tobynyn ekinshi zhәne үshinshi triadasynda ornalaskan alty Rutenij Ru rodij Rh palladij Pd osmij Os Ir platina Pt himiyalyk element Altyn zhәne kүmispen birge asyl metaldar tobyn kurajdy Platindyk metaldardyn zher kyrtysyndagy salmak molsh 5љ10 7 Tabigatta saf kүjinde sulfidti mineraldarda kezdesedi Қiyn balkityn tygyzdygy үlken kүmis tүstes ak zhyltyr metaldar totygu dәrezhesi 2 den 6 ga dejin Himiyalyk kasietteri uksas aktivtikteri tomen Қyzdyrganda ottekpen RuO4 OsO4 t b asa katty kyzdyrganda galogendermen kosylys tүzedi Platindyk metaldar balkygan kүjde koptegen metaldarmen aralasyp katty eritindiler zhәne keshendi kosylystar tүzuge bejim keledi Platindyk metaldardy kendi bajytyp rafinirleu arkyly olardy shogyrlandyryp reagentterdin komegimen birtindep bolip alady Osy әdispen Қazakstanda tүsti metaldar ondirisinin kaldyktarynan Platindyk metaldar alynady Platindyk metaldar katalizator retinde himiyalyk arnauly ydystar zergerlik bujymdar zhasauda koldanylady Derekkozder Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9 VII tom Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet