Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
| Қаңтар |
| Ақпан |
| Наурыз |
| Сәуір |
| Мамыр |
| Маусым |
| Шілде |
| Тамыз |
| Қыркүйек |
| Қазан |
| Қараша |
| Желтоқсан |
Басқа мағыналар үшін Наурыз (айрық) деген бетті қараңыз.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Наурыз — Григориан күнтізбесіндегі үшінші айы. Наурызда 31 күн. Солтүстік жарты шарында Наурыз айында көктем басталады.
Этимологиясы
Наурыз, март (парсыша «нау» (жаңа) және «рыз» (күн) – Жаңа жылдың бірінші күні деген мағынаға ие. Ол – күнтізбелік жылдың үшінші айы (31 тәулік), көктемнің басы. Қазақтар бұл мейрамды Әз-Наурыз мейрамы деп те атайды. Халықтың ежелгі наным-сенімінде наурыздың алғашқы үш күнінде жер-көкті жарып ерекше дыбыс (гуіл) естіледі. Мұны тек қана жұмақтан шыққан қой, сол арқылы оны бағып жүрген қойшы ғана естиді. Бұл күні бүкіл табиғатқа, тіршілік иесіне, өсімдік, жан – жануарға ерекше сезім, қуат, қасиет нұры құйылады. Сол себепті, халқымыз «Әз болмай, мәз болмайды» деген.
Тарих
Наурыз — түркі тайпаларының мүшел есебі бойынша жыл басы саналатын бірінші ай, ойын-сауық және наурызкөже жасау мерекесі. Бұл күні қазақтарда наурыз жырын айтып, наурыз мерекесін өткізеді. 1917 жылғы қазан төңкерісінен кейін қүрылған Кеңес өкіметі бұл мерекені діни кертартпа рәсім деп тауып, 1926 жылдан ресми тойлауға тыйым салды. Тек елімізде демократиялық ағым бел ала бастаған 1988 жылдан бүкілхалықтық мейрам ретінде атап өтілетін болды. Абай «Біраз сөз қазақтың қайдан шыққаны туралы» деген тарихи мақаласында Наурыз тарихын көшпелі халықтардың сонау «хибаги», «хүзағи» деп аталған заманға дейін апарып: «Ол күнде Наурыз деген бір жазғытұрым мейрамы болып, наурызнама қыламыз деп, тамаша қылады екен. Сол күнін «Ұлыстың Ұлы күні» дейді екен», - деп жазады. Ақын Наурыз тойын дінге жанастырмай, кектем мерекесі екенін ашық жазады да, «Ұлыстың Ұлы күні» деген сөздің өз заманында алғашқы мәнін өзгертіп, Құрбан айтқа байланысты айтыла бастағанын ескертеді.
Қосымша ақпарат
Дереккөздер
http://www.info-tses.kz/red/article.php?article=52851 Мұрағатталған 24 қыркүйектің 2015 жылы.
Тағы қараңыз
| Қазақтын ежелгі күнтізбесінің айлары | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Қаңтар | Ақпан | Наурыз | Сәуір | Мамыр | Маусым | Шілде | Тамыз | Қыркүйек | Қазан | Қараша | Желтоқсан | |||||||||||
| • Бесқонақ кезеңі • | |||||||||||
| Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Zhyl ajlary ҚantarAkpanNauryzSәuirMamyrMausymShildeTamyzҚyrkүjekҚazanҚarashaZheltoksan Baska magynalar үshin Nauryz ajryk degen betti karanyz lt lt Nauryz 2024 gt gt Zhek Dүj Sej Sәr Bej Zhum Sen1 23 4 5 6 7 8 910 11 12 13 14 15 1617 18 19 20 21 22 2324 25 26 27 28 29 3031MMXXIV Nauryz Grigorian kүntizbesindegi үshinshi ajy Nauryzda 31 kүn Soltүstik zharty sharynda Nauryz ajynda koktem bastalady EtimologiyasyNauryz mart parsysha nau zhana zhәne ryz kүn Zhana zhyldyn birinshi kүni degen magynaga ie Ol kүntizbelik zhyldyn үshinshi ajy 31 tәulik koktemnin basy Қazaktar bul mejramdy Әz Nauryz mejramy dep te atajdy Halyktyn ezhelgi nanym seniminde nauryzdyn algashky үsh kүninde zher kokti zharyp erekshe dybys guil estiledi Muny tek kana zhumaktan shykkan koj sol arkyly ony bagyp zhүrgen kojshy gana estidi Bul kүni bүkil tabigatka tirshilik iesine osimdik zhan zhanuarga erekshe sezim kuat kasiet nury kujylady Sol sebepti halkymyz Әz bolmaj mәz bolmajdy degen TarihNauryz tүrki tajpalarynyn mүshel esebi bojynsha zhyl basy sanalatyn birinshi aj ojyn sauyk zhәne nauryzkozhe zhasau merekesi Bul kүni kazaktarda nauryz zhyryn ajtyp nauryz merekesin otkizedi 1917 zhylgy kazan tonkerisinen kejin kүrylgan Kenes okimeti bul merekeni dini kertartpa rәsim dep tauyp 1926 zhyldan resmi tojlauga tyjym saldy Tek elimizde demokratiyalyk agym bel ala bastagan 1988 zhyldan bүkilhalyktyk mejram retinde atap otiletin boldy Abaj Biraz soz kazaktyn kajdan shykkany turaly degen tarihi makalasynda Nauryz tarihyn koshpeli halyktardyn sonau hibagi hүzagi dep atalgan zamanga dejin aparyp Ol kүnde Nauryz degen bir zhazgyturym mejramy bolyp nauryznama kylamyz dep tamasha kylady eken Sol kүnin Ұlystyn Ұly kүni dejdi eken dep zhazady Akyn Nauryz tojyn dinge zhanastyrmaj kektem merekesi ekenin ashyk zhazady da Ұlystyn Ұly kүni degen sozdin oz zamanynda algashky mәnin ozgertip Қurban ajtka bajlanysty ajtyla bastaganyn eskertedi Қosymsha akparatDerekkozderhttp www info tses kz red article php article 52851 Muragattalgan 24 kyrkүjektin 2015 zhyly Tagy karanyzҚazak kүntizbesi Grigorian kүntizbesi Nauryz mejramyZhyl ajlary men kүnderiҚantar 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31Akpan 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 Nauryz 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31Sәuir 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30Mamyr 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31Mausym 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30Shilde 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31Tamyz 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31Қyrkүjek 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30Қazan 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31Қarasha 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30Zheltoksan 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 Қazaktyn ezhelgi kүntizbesinin ajlary Қantar Akpan Nauryz Sәuir Mamyr Mausym Shilde Tamyz Қyrkүjek Қazan Қarasha Zheltoksan Beskonak kezeni Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz