Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Моһларойим Надира (өзб. Моҳларойим Нодира, лақап аттары — Комила, Макнуна; 1792 жыл, Әндіжан – 1842 жыл, Қоқан) — өзбек жазушысы, Өзбек әдебиетінің классигі, 10,000 жолдан көп шығармалар авторы, Қоқан хандығының билеушісі Омар ханның әйелі.
| Мохларойим Надира | |
| өзб. Mohlaroyim Nodira / Моҳларойим Нодира | |
 | |
| Лақап аты | Комила, Макнуна |
|---|---|
| Туған күні | |
| Туған жері | Әндіжан, Қоқан хандығы |
| Қайтыс болған күні | |
| Қайтыс болған жері | Қоқан, Қоқан хандығы |
| Ұлты | өзбек |
| Мансабы | , қоғам қайраткері және жазушы |
| Шығармалардың тілі | |
Ортаққордағы санаты: Мохларойим Надира | |
Өмірбаяны
Надира Қоқан хандығын 1810 жылдан 1822 жылы қайтыс болғанына дейін билеген Мұхаммед Омар ханның әйелі болды. Күйеуі қайтыс болғаннан кейін Надира Қоқанның іс жүзіндегі билеушісі болды, өйткені оның ұлы хан тағына отырғанда жасөспірім еді. Жазушы болған Надира шығармаларын өзбек және парсы тілдерінде жазған.
Надира ұлына біршама либералдық құндылықтарды сіңіруге тырысқанына қарамастан, хан болған Мадалы қарсылас Бұхара әмірлігімен соғысқа әкелетін экспансионистік саясатты қолданатын. Надираның поэзиясы ғұламалар тарапынан қолдау алмаған және «орынсыз» деп танылатын, шығармалары табу тақырыптарды қозғайтын, соның ішінде әйелдердің қоғамдағы рөлі де баяндалатын.
Ол 1842 жылы сәуірде Бұхара ханы бұйрығымен Қоқан-Бұхара соғысы кезінде ұлымен бірге дарға асылды. Насрулланың оған тұрмысқа шығудан бас тартқанына ашуланғаны жайлы деректер де бар, басқа деректерде оған шариғат заңына бағынбады деген айып тағылды деп айтылады.
Дереккөздер
- Nodira – Komila (1792-1842) (ағыл.). ziyouz.uz (29 September 2012).
- Hanks Reuel R. Central Asia: A Global Studies Handbook — ABC-CLIO. — P. 138. — ISBN 9781851096565.
- Starr S. Frederick Ferghana Valley: The Heart of Central Asia — Routledge. — P. 34. — ISBN 9781317470663.
- Nodira Beg (EN).
- Махлар-айим Надира (1792-1842) (орыс.) (3 сентября 2012).
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Moһlarojim Nadira ozb Moҳlarojim Nodira lakap attary Komila Maknuna 1792 zhyl Әndizhan 1842 zhyl Қokan ozbek zhazushysy Өzbek әdebietinin klassigi 10 000 zholdan kop shygarmalar avtory Қokan handygynyn bileushisi Omar hannyn әjeli Mohlarojim Nadiraozb Mohlaroyim Nodira Moҳlarojim NodiraLakap atyKomila MaknunaTugan kүni1792 1792 Tugan zheriӘndizhan Қokan handygyҚajtys bolgan kүni1842 1842 Қajtys bolgan zheriҚokan Қokan handygyҰltyozbekMansaby kogam kajratkeri zhәne zhazushyShygarmalardyn tiliozbekshe zhәne parsyshaOrtakkordagy sanaty Mohlarojim NadiraӨmirbayany1992 zhylgy Өzbekstan poshta markasyndagy sureti Nadira Қokan handygyn 1810 zhyldan 1822 zhyly kajtys bolganyna dejin bilegen Muhammed Omar hannyn әjeli boldy Kүjeui kajtys bolgannan kejin Nadira Қokannyn is zhүzindegi bileushisi boldy ojtkeni onyn uly han tagyna otyrganda zhasospirim edi Zhazushy bolgan Nadira shygarmalaryn ozbek zhәne parsy tilderinde zhazgan Nadira ulyna birshama liberaldyk kundylyktardy siniruge tyryskanyna karamastan han bolgan Madaly karsylas Buhara әmirligimen sogyska әkeletin ekspansionistik sayasatty koldanatyn Nadiranyn poeziyasy gulamalar tarapynan koldau almagan zhәne orynsyz dep tanylatyn shygarmalary tabu takyryptardy kozgajtyn sonyn ishinde әjelderdin kogamdagy roli de bayandalatyn Ol 1842 zhyly sәuirde Buhara hany bujrygymen Қokan Buhara sogysy kezinde ulymen birge darga asyldy Nasrullanyn ogan turmyska shygudan bas tartkanyna ashulangany zhajly derekter de bar baska derekterde ogan sharigat zanyna bagynbady degen ajyp tagyldy dep ajtylady DerekkozderNodira Komila 1792 1842 agyl ziyouz uz 29 September 2012 Hanks Reuel R Central Asia A Global Studies Handbook ABC CLIO P 138 ISBN 9781851096565 Starr S Frederick Ferghana Valley The Heart of Central Asia Routledge P 34 ISBN 9781317470663 Nodira Beg EN Mahlar ajim Nadira 1792 1842 orys 3 sentyabrya 2012