Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Микротүктер – жасушаның беттік кешенінің туындылары. Олар жасуша бетін ұлғайтып, сыртқы ортадан заттарды сіңіру қызметін атқарады.
Сипаттамасы
Микротүктер плазмалемманың ұзындығы 1-2 мкм, диаметрі 0,1 мкм болатын өсінділері. Гиалоплазмада актинді микрофиламенттердің ұзына бойлық шоқтары өтеді, сондықтан микротүктердің ұзындықтары өзгеріп отырулары мүмкін. Бұл – заттардың жасушаға өтулерін реттеудің бір түрі. Микротүктердің беті гликокаликспен қапталады. Сору белсенді түрде жүрген кезде микротүктер бір-біріне тығыз орналасады да, олардың гликокаликстері косылып кетеді. Осындай кешенді щеткалы жиек деп атайды. Щеткалы жиектің гликокаликсінің молекулалары ферментті белсенді болып келеді.
Қызметі
Биологиялық мембраналар клетканы тек қана сыртқа ортадан бөліп қоймай, сондай-ақ, өздерінің құрылымдары мен қызметтік ерекшеліктері бар, жеке-жеке аймақтарға – компартменттерге бөледі. Осындай компартменттермен байланысқан мембраналардың өздеріне сай ерекшеліктері болады. 7 мкм-ге жететін аса ұзын микротүктерді стереоцилиялар деп атайды. Олар кейбір, мысалы, есту және тепе-теңдік мүшелерінің сенсорлы клеткалары сияқты арнайы клеткаларда кездеседі. Олардың бастапқы сору қызметтері жойылады да, қызметтері алғашқы орналасуларын өзгертулерімен байланысты болады. Клетка бетінің конфигурациясының өзгеруі клетканы қоздырады, қозу нерв талшықтарының ұштарына беріледі, ал сигналдар орталық нерв жүйелеріне барады. Стереоцилияларды микротүктердің модификациясынан туындаған арнайы органеллалар ретінде қарастыруға болады.
Дереккөздер
- biology-of-cell.narod.ru
- http://www.cellbiol.ru/book/kletka/citoskelet/mikrotrubochki cellbiol.ru
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Mikrotүkter zhasushanyn bettik kesheninin tuyndylary Olar zhasusha betin ulgajtyp syrtky ortadan zattardy siniru kyzmetin atkarady Mikrotүtikterdin kurylymySipattamasyMikrotүkter plazmalemmanyn uzyndygy 1 2 mkm diametri 0 1 mkm bolatyn osindileri Gialoplazmada aktindi mikrofilamentterdin uzyna bojlyk shoktary otedi sondyktan mikrotүkterdin uzyndyktary ozgerip otyrulary mүmkin Bul zattardyn zhasushaga otulerin retteudin bir tүri Mikrotүkterdin beti glikokalikspen kaptalady Soru belsendi tүrde zhүrgen kezde mikrotүkter bir birine tygyz ornalasady da olardyn glikokaliksteri kosylyp ketedi Osyndaj keshendi shetkaly zhiek dep atajdy Shetkaly zhiektin glikokaliksinin molekulalary fermentti belsendi bolyp keledi ҚyzmetiBiologiyalyk membranalar kletkany tek kana syrtka ortadan bolip kojmaj sondaj ak ozderinin kurylymdary men kyzmettik erekshelikteri bar zheke zheke ajmaktarga kompartmentterge boledi Osyndaj kompartmenttermen bajlanyskan membranalardyn ozderine saj erekshelikteri bolady 7 mkm ge zhetetin asa uzyn mikrotүkterdi stereociliyalar dep atajdy Olar kejbir mysaly estu zhәne tepe tendik mүshelerinin sensorly kletkalary siyakty arnajy kletkalarda kezdesedi Olardyn bastapky soru kyzmetteri zhojylady da kyzmetteri algashky ornalasularyn ozgertulerimen bajlanysty bolady Kletka betinin konfiguraciyasynyn ozgerui kletkany kozdyrady kozu nerv talshyktarynyn ushtaryna beriledi al signaldar ortalyk nerv zhүjelerine barady Stereociliyalardy mikrotүkterdin modifikaciyasynan tuyndagan arnajy organellalar retinde karastyruga bolady Derekkozderbiology of cell narod ru http www cellbiol ru book kletka citoskelet mikrotrubochki cellbiol ru