Майкл Моррис Росбаш (7 наурыз 1944 жылы туған) — американдық генетик және хронобиолог . Росбаш Брандеис университетінде профессор және зерттеуші және Говард Хьюз медицина институтында зерттеуші. Росбаштың зерттеу тобы 1984 жылы Дрозофила периоды генін клондап, 1990 жылы циркадиялық сағаттар үшін транскрипцияға теріс кері байланыс циклын ұсынды. 1998 жылы олар прогрессивті генетиканы қолдану арқылы Дрозофилада цикл генін, сағаттық генді және криптохромды фоторецепторды анықтады, алдымен мутанттың фенотипін анықтап, содан кейін мутацияның артындағы генетиканы анықтады. Росбаш 2003 жылы Ұлттық ғылым академиясына сайланды. Майкл В. Янг пен Джеффри Холлмен бірге ол физиология немесе медицина саласындағы «циркадиялық ырғақты басқаратын молекулалық механизмдерді ашқаны үшін» 2017 жылғы Нобель сыйлығына ие болды.
Майкл Росбаш | |
Michael Morris Rosbash | |
Туған күні | |
---|---|
Туған жері | Канзас-Сити |
Ғылыми аясы | генетика |
Жұмыс орны | Брандейс университеті |
Альма-матер | Калифорния технологиялық институты MIT |
Марапаттары |
|
Өмір
Майкл Росбаш Миссури штатының Канзас-Сити қаласында дүниеге келген. Оның ата-анасы Хилде және Альфред Росбаш 1938 жылы нацистік Германиядан шыққан еврей босқындары болды. Оның әкесі кантор болған, иудаизм әндерін орындайтын ғибадатханада қызмет ететін адамы,. Росбаштың отбасы ол екі жасында Бостонға көшіп келді және ол осы уақытқа дейін Red Sox-тің аса құмар фанаты болды.
Бастапқыда Росбаш математикаға қызығушылық танытты, бірақ Калифорния технологиялық институтында (Калтех) биология бакалавриат курсын және Норман Дэвидсонның зертханасында жұмыс істеген жазы оны биологиялық зерттеулерге бағыттады. Росбаш бітірген Калтех химия мамандығы 1965 жылы, Парижде Физика-химия биология институтынд бір жыл бойы Фулбрайт стипендиясын алды, және 1970 жылы Шелдон қарамағында Массачусетс технологиялық институтының биофизика саласындағы докторлық дәрежесін алған. Үш жыл Эдинбург университетінде генетика саласындағы постдокторлық тәжірибеден өткеннен кейін, 1974 жылы Брандейс университетінің профессорлық-оқытушылық құрамына кірді.
Росбаш ғалым бір істейтін ғалым Надя Абовичке үйленген және оның Паула атты өгей ұлы және Таня атты қызы бар.
Зерттеу
Росбаштың зерттеулері бастапқыда мРНҚ-ны метаболизмі мен өңдеуге бағытталған; мРНҚ - ДНҚ мен ақуыздың молекулалық байланысы. Брандейске келгеннен кейін Росбаш әріптес Джеффри Холлмен бірге жұмыс істеді және ішкі биологиялық сағаттың циркадиялық ырғағына генетикалық әсерін зерттеді. Олар Drosophila меланогастерін белсенділік пен демалу режимін зерттеу үшін қолданды. 1984 жылы Росбаш және Холл алғашқы Drosophila сағатының генін, кезеңін клондады. Пост-докторант Паул Хардинмен жасаған жұмысынан кейін, мРНҚ және онымен байланысты ақуыздың (PER) циркадалық цикл кезінде құбылмалы болатынын анықтауда, 1990 жылы олар циркад сағаты негізі ретінде транскрипцияға теріс кері байланыс циклі (TTFL) моделін ұсынды. Осы ұсыныстан кейін олар сағаттың басқа бөліктерін құрайтын элементтерді қарастырды. Росбаш және басқалар 1998 жылдың мамырында dClock деп атай бастаған бірдей және мезгілдік транскрипцияны іске қосу функциясын орындайтын сүтқоректілер сағаттарына арналған гомологты тапты. Сондай-ақ, 1998 жылдың мамырында Росбаш және басқалар, дрозофилы сүтқоректілердің bmal1 генінің бір homolog сағат генінің циклын ашты. 1998 жылдың қарашасында Росбаш және басқалар Дрозофила мутанты, криптохром ақуыз тәуліктік фоторецепторына қатысады деген қорытындыға cryb ашты.
Ірі ашылымдардың хронологиясы
- 1984: Дрозофила период гені клондалады
- 1990: Циркадиялық сағаттар үшін транскрипцияға теріс кері байланыс циклы ұсынылды
- 1998: Дрозофила сағат гені анықталды
- 1998: Дрозофила цикл гені анықталды
- 1998: Дрозофила-цирадиялық фоторецепторы ретінде криптохромды анықталды
- 1999: LNV нейрондары негізгі дрозофила цирадиялық кардиостимулятор ретінде анықталды
мРНҚ зерттеу
Росбаш мРНҚ-ны өңдеуді Массачусетс технологиялық институтының аспиранты ретінде бастады. Оның Saccharomyces cerevisiae -дағы жұмысы ферменттерді, ақуыздарды және жасушаішілік органеллаларды және мРНҚ-ға белоктарға айналдыру үшін белгілі бір тәртіппен мРНҚ-ға жақындауын ашты. Бұл процесстегі қателіктер Альцгеймер ауруы сияқты аурулармен байланысты болды, сондықтан бұл жұмыс ауруларды жақсы түсіну және емдеу үшін қажет.
Дрозофиладағы циркадиялық TTFL-нің ашылуы
1990 жылы Росбаш, Холл және Хардин Дрозофила циркадалық осцилляторындағы кезеңдік геннің рөлін анықтады. Олар PER ақуыз деңгейі ашық қараңғы циклдарда өзгеретінін және бұл ауытқулар тұрақты қараңғылықта болатындығын анықтады. Сол сияқты, мРНҚ-ның көптігі де ашық қараңғы циклдерге енетін ырғақты өрнекке ие. Шыбынның басында мРНҚ-ның деңгейі 12 сағаттық жарықта да, 12 сағаттық қараңғы циклде де, тұрақты қараңғылықта да тербеліс жасайды. мРНҚ-ға шаққанда субъективті түннің басында, содан кейін шамамен 6 сағаттан кейін PER ақуыздар деңгейінің шыңы байқалады. Бір гендегі мутация әрбір мРНҚ циклына әсер етті. Осы эксперименттік деректер, Росбаш, Холл және Хардин PER ақуыз теріс кері байланыс контуры тартылған деген гипотеза деп мРНҚ деңгейдегі бір басқару элементтері, сондай-ақ осы транскрипциялы-аудармалы кері байланыс ілгек Дрозофила тәуліктік тәулік орталық ерекшелігі бұл.
Олар сонымен бірге perS және perL1 басқа екі бір релсенді кезең мутацияларын қарастырды. Бұл мутациялар кешкі белсенділіктің шыңына per+ шыбын шыбындарымен салыстырғанда сәйкесінше ертерек және кешірек келеді. Олар perS және perL1 үшін РНҚ деңгейі анық ырғақтығын көрсететінін анықтады. Локомотивтің белсенділігі тәрізді шың өрнегі perS ал кейінірек perL1 үшін ауысады.
Олар period0 нөлдік мутация шыбындарының бір ДНҚ-ға 7,2 кб функционалды бөлігін алып, per0 локуста және жаңа локуста мРНҚ деңгейлерін өлшеді. Трансформациядан кейін мРНҚ-ның деңгейі бастапқы және жаңа локуста ырғақты болды. per0 локуста бір мРНҚ-ға қалыпты жазу және PER-нің қалыпты протеинін аудару мүмкіндігі болды, яғни ырғақтылық ДНҚ-ның 7,2 кб бөлігінен аударылған және аударылған функционалды PER ақуызымен сақталды. Ойын барысында кері байланыс циклі бар, онда жаңа локустегі PER ақуыз деңгейінің циклін мРНҚ деңгейінің per0 локустық цикліне нұсқау үшін кері қайтарады. 1992 жылы Росбаш Джеффри Холлмен және Пол Хардинмен TTFL механизмдерін мұқият зерттеу үшін қайтадан ынтымақтастық жасады. Олар мРНҚ деңгейінің ауытқуының реттелуіне ерекше назар аударды және мРНҚ деңгейінің транскрипция арқылы реттелетінін анықтады. Бұған РНҚ-ның бір цикл циклінің жетілген транскриптімен бірдей және цайтгебер уақытына (ZT) қатысты осцилляцияланатындығы дәлел болды . Транскрипцияны реттеудің басқа дәлелі - гендік промоутерлер гетерологиялық мРНҚ-ға велосипедке өту үшін жеткілікті.
Дрозофиладағы TTFL моделіне қатысты мәселелер
Ахилеш Редди тобы Drosophila S2 жасушалары циркадиялық молекулалық ырғақтарды бейнелейтін бейтараптық -омика әдістерін (РНҚ-секвенирлеу, протеомика, метаболомика) қолдана отырып көрсетті. Бұл клеткалар бір және Тим, соның ішінде белгілі «сағат гендер» білдіруге емес. Жасушаларға PER және TIM протеиндерін енгізу бұл жасушалардың ырғағын тудырмайды, олар PER және TIM ақуыздарының көптігі немесе фосфорлануы арқылы оқылады. Осы жасушалар осы уақытқа дейін шыбын өрісі тарапынан «сағаттан аз» деп саналды. Бұл нәтижелер циркадиандық ырғақтардың генерациясын түсіндіре алмайтын TTFL моделін көрсету кезінде жоғарыда келтірілген жұмыстарды негіздейді.
Дрозофила сағасының генінің ашылуы
А, ең алдымен, homolog бұрын табылған тінтуірдің Ген Сағат Росбашпен бірге анықтады. Jrk мутациясымен анықталған Дрозофила генін клондау арқылы. Бұл ген Drosophila Clock деген атқа ие болды. dClock тікелей өзара іс-қимыл көрсетті пер және tim E-boxes осы гендердің тәуліктік транскрипцияның және ықпал етеді. Jrk мутациясы транскрипция циклін уақыт пен уақытты бұзады. Сонымен қатар гомозиготалы мутанттар үшін тұрақты қараңғылықта аритмиялық мінез-құлық пайда болады және гетерозиготалардағы аритмиялық мінез-құлықтың жартысына жуығы байқалады. Jrk гомозиготалары төменгі және циклді емес мРНҚ деңгейлерін, сонымен қатар PER және TIM ақуыздарын көрсетті. Осыдан, Jrk-тегі мінез-құлық аритмиялылығы пер мен уақыт транскрипциясындағы ақаумен байланысты деген тұжырым жасалды. Бұл dClock пер және уақыттың транскрипциялық активациясына қатысқанын көрсетті.
Дрозофила циклінің генін табу
1998 жылы Росбаш қасындағылармен жаңа гендік цикл циклін, сүтқоректілердің Bmal1 генінің гомологын тапты . Гомозиготалы цикл 0 мутанттар локомотивтік белсенділікте аритмиялық, ал гетерозиготалы цикл 0 / + шыбындар ырғақтығының өзгерген кезеңімен берік ырғақтарға ие. Батыс дақ гомозиготное циклі 0 мутантов өте аз басына және Талдау көрсетіп отырғандай TIM ақуыз, сондай-ақ төмен бір және Тим мРНҚ деңгейлерін. Бұл циклдің болмауы пер және уақыттық гендердің транскрипциясының төмендеуіне әкелетінін көрсетеді. Миотикалық карта үшінші цромосомаға циксті орналастырды. Олар циклде bHLH-PAS домендерін анықтады, бұл ақуыздың байланысуын және ДНҚ-ны байланыстыратын функцияларын көрсетеді.
Дрозофила циркадты фоторецептор ретінде криптохромның ашылуы
1998 жылы Росбаш қасындағылармен а Дрозофила мутант қойылады пәтер, емес ауытқып деңгейлерін табылған бір және Тим бір байланысты мРНК, NULL мутация жылы cryptochrome генінің. Бұл мутация Cry Baby, немесе айқай б атанған. Жарық қара циклі үшін синхрондау үшін айқай б мутантов істен деп cryptochrome қалыпты функциясы тәуліктік көздейді көрсетеді фоторецепторного .
LN V нейрондары негізгі дрозофила циркадалық кардиостимулятор ретінде
Дрозофилада кейбір бүйірлік нейрондар (LN) циркадиандық ырғақтар үшін, оның ішінде дорсальды (LNd) және вентральды (LNV) нейрондар үшін маңызды екендігі көрсетілген. LNV нейрондары экспресс-PDF (пигментті дисперсия коэффициенті), бұл бастапқыда сағаттың шығу сигналы деп болжалды. Pdf нейропептид геніне арналған мутанттар (pdf01), сондай-ақ LNV үшін іріктелген шыбындар ұқсас мінез-құлық реакциясын тудырды. Екеуі де сыртқы жарық белгілеріне қосылды, бірақ тұрақты жағдайда көбінесе аритмиялық болды. Кейбір жағдайларда шыбындар әлсіз еркін ырғақтығын көрсетті. Бұл нәтижелер зерттеушілерді LNV нейрондары сыни циркадиялық кардиостимулятор нейрондары және PDF негізгі циркадалық таратқыш деп санайды.
Ағымдағы зерттеулер
Соңғы жылдары Росбаш циркадиандық ырғақтардың ми-нейрондық аспектілері бойынша жұмыс істеуде. Барлық анатомиялық ерекшеленетін нейрондық топтардың барлығы анықталды, олардың барлығы сағаттың негізгі генін білдіреді. Алайда, мРНҚ-лар циркадиялық және нейрондық сипатта көрінеді, оның зертханасы бұл белгілі бір нейрондық топтардың белгілі бір функцияларына сілтеме жасайтындығын анықтауға қызығушылық танытты. Ол сонымен қатар жарықтың белгілі бір нейрондық топтарға әсерін зерттеп, бір кіші топтың (таңертең) жарықтарға, ал екіншісінің өшіп тұрған (жарық) жарыққа сезімтал екенін анықтады. Таңертеңгілік жасушалар ұйытқыны қоздыратын, ал қараңғы жасушалар ұйқыға ықпал ететіндігі көрсетілген.
Бүгінгі таңда Росбаш мРНҚ-ны және циркадиандық ырғақтардың негізіндегі генетикалық механизмдерді зерттеуді жалғастыруда. Сонымен қатар ол ғылымдағы өмірі туралы қызықты толғаныстарын жариялады.
Лауазымдар
- Брандеис ұлттық мінез-құлық геномикасы орталығының директоры
- Питер Грубер неврология кафедрасының ашылуы
- Hypnion, Inc. ғылыми кеңес беру кеңесінің тең құрылтайшысы және мүшесі.
- Ұйқының бұзылуы жөніндегі ұлттық орталықтың NIH консультативтік тобының мүшесі
- NSF биологиялық уақытты анықтау орталығының мүшесі
- Ховард Хьюз медициналық институтында зерттеуші(1989 ж. - қазіргі уақытқа дейін)
- Американдық ғылымды дамыту ассоциациясының қызметкері (2007)
- Ұлттық ғылым академиясының мүшесі (2003)
- Америка Өнер және ғылым академиясының мүшесі (1997)
- Гуггенхайм ғылыми қызметкері (1989–1990)
- Хелен Хэй Уитни Стипендиаты (1971–1974)
- Фулбрайт стипендиаты (1965–1966)
Марапаттары
- Физиология немесе медицина саласындағы Нобель сыйлығы (2017)
- Биомедициналық ғылымдар бойынша 12-ші жыл сайынғы Wiley сыйлығы (2013)
- Массри сыйлығы (2012)
- Канада Gairdner International Award (2012)
- Колумбия университетінің Луиза Гросс Хорвиц сыйлығы (2011)
- Нейробиология саласындағы Грубер сыйлығы (2009)
- Ащофф ережесі (2008)
- Калтех Құрметті түлектер сыйлығы (2001)
- NIH ғылыми мансапты дамыту сыйлығы (1976–1980)
Сондай-ақ қараңыз
- Циркад ырғағы
- Циркадалық сағат
- Период (ген)
Сілтемелер
- Life Sciences Faculty – Michael Rosbash. www.bio.brandeis.edu. Тексерілді, 2 қазан 2017.
- The Drosophila Molecular Clock Model – HHMI's BioInteractive. www.hhmi.org. Басты дереккөзінен мұрағатталған 17 ақпан 2013. Тексерілді, 2 қазан 2017.
- The 2017 Nobel Prize in Physiology or Medicine – Press Release. The Nobel Foundation (2 қазан 2017). Тексерілді, 2 қазан 2017.
- Americans win Nobel medicine prize for circadian rhythm work. Тексерілді, 2 қазан 2017.
- https://www.findagrave.com/cgi-bin/fg.cgi?page=gr&GRid=132882242
- Michael Rosbash, PhD - HHMI.org. Тексерілді, 2 қазан 2017.
- Life Sciences Faculty – Jeffrey Hall, Emeritus. www.bio.brandeis.edu. Тексерілді, 2 қазан 2017.
- Michael Rosbash, PhD - HHMI.org. Тексерілді, 2 қазан 2017.
- Feedback of the Drosophila period gene product on circadian cycling of its messenger RNA levels. Дереккөз қатесі: Invalid
<ref>
tag; name "per" defined multiple times with different content - Rey, Guillaume; Milev, Nikolay B; Valekunja, Utham K; Ch, Ratnasekhar; Ray, Sandipan; Silva Dos Santos, Mariana; Nagy, Andras D; Antrobus, Robin et al. (2018-08-01). "Metabolic oscillations on the circadian time scale in Drosophila cells lacking clock genes". Molecular Systems Biology 14 (8): e8376. :10.15252/msb.20188376. 1744-4292. 6078164. 30072421.
- Saez, Lino; Young, Michael W. (1996-11-01). "Regulation of Nuclear Entry of the Drosophila Clock Proteins Period and Timeless". Neuron 17 (5): 911–920. :10.1016/S0896-6273(00)80222-6. 0896-6273. 8938123.
- Darlington, Thomas K.; Wager-Smith, Karen; Ceriani, M. Fernanda; Staknis, David; Gekakis, Nicholas; Steeves, Thomas D. L.; Weitz, Charles J.; Takahashi, Joseph S. et al. (1998-06-05). "Closing the Circadian Loop: CLOCK-Induced Transcription of Its Own Inhibitors per and tim". Science 280 (5369): 1599–1603. :10.1126/science.280.5369.1599. 0036-8075. 9616122.
- Saez, Lino; Young, Michael W (November 1996). "Regulation of Nuclear Entry of the Drosophila Clock Proteins Period and Timeless". Neuron 17 (5): 911–920. :10.1016/S0896-6273(00)80222-6. 8938123.
- A Mutant Drosophila Homolog of Mammalian Clock Disrupts Circadian Rhythms and Transcription of period and timeless.
- Rutila, J. E.; Suri, V.; Le, M. (1998). "CYCLE Is a Second bHLH-PAS Clock Protein Essential for Circadian Rhythmicity and Transcription of Drosophila period and timeless". Cell 93 (5): 805–814. :10.1016/S0092-8674(00)81441-5. 9630224.
- Stanewsky, R.; Kaneko, M.; Emery, P.; Beretta, B.; Wager-Smith, K.; Kay, S. A.; Rosbash, M.; Hall, J. C.. "The cryb Mutation Identifies Cryptochrome as a Circadian Photoreceptor in Drosophila". Cell 95 (5): 681–682. :10.1016/S0092-8674(00)81638-4. 9845370.
- Rosbash Lab. Rosbash Lab. Тексерілді, 2 қазан 2017.
- Rosbash, Michael (2017-11-30). "Life Is an N of 1" (in en). Cell 171 (6): 1241–1245. :10.1016/j.cell.2017.11.027. 0092-8674. 29195068.
- National Center for Behavioral Genomics. www.bio.brandeis.edu. Тексерілді, 2 қазан 2017.
- Rosbash receives new Gruber neuroscience chair – BrandeisNOW. BrandeisNOW. Тексерілді, 2 қазан 2017.
- Hypnion, Inc.: Board of Directors – Bloomberg. investing.businessweek.com. Тексерілді, 2 қазан 2017.
- Helen Hay Whitney Foundation Fellows. Басты дереккөзінен мұрағатталған 6 қазан 2015. Тексерілді, 2 қазан 2017.
- The Louisa Gross Horwitz Prize – Columbia University Medical Center. www.cumc.columbia.edu (26 November 2013). Тексерілді, 2 қазан 2017.
- Sample, Ian. Jeffrey C Hall, Michael Rosbash and Michael W Young win 2017 Nobel prize in physiology or medicine – as it happened (en-GB), The Guardian (2 қазан 2017).
- Wiley: Twelfth Annual Wiley Prize in Biomedical Sciences Awarded to Dr. Michael Young, Dr. Jeffrey Hall and Dr. Michael Rosbash. www.wiley.com. Тексерілді, 2 қазан 2017.
- Lebovits Rosbash awarded Massry for circadian rhythms work | BrandeisNOW (ағыл.). BrandeisNOW (14 August 2012). Тексерілді, 2 қазан 2017.
- Michael Rosbash – Gairdner Foundation. Тексерілді, 2 қазан 2017.
- Society for Research on Biological Rhythms. Басты дереккөзінен мұрағатталған 25 ақпан 2010. Тексерілді, 2 қазан 2017.
- California Institute of Technology Distinguished Alumni Awards. Басты дереккөзінен мұрағатталған 18 шілде 2012. Тексерілді, 2 қазан 2017.
Сыртқы сілтемелер
- 2000 ж. Ғылым туралы мерекелік дәрістер - Сағат жұмысы гендері: биологиялық уақыттағы жаңалықтары
- Дрозофила циркадалық сағатының астындағы тербелгіш механизмдер
- Майкл Росбаш соның ішінде Нобель дәрісі 7 желтоқсан 2017 Циркадалық сағат, транскрипциямен кері байланыс және гендік экспрессияны реттеу
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Majkl Morris Rosbash 7 nauryz 1944 zhyly tugan amerikandyk genetik zhәne hronobiolog Rosbash Brandeis universitetinde professor zhәne zertteushi zhәne Govard Hyuz medicina institutynda zertteushi Rosbashtyn zertteu toby 1984 zhyly Drozofila periody genin klondap 1990 zhyly cirkadiyalyk sagattar үshin transkripciyaga teris keri bajlanys ciklyn usyndy 1998 zhyly olar progressivti genetikany koldanu arkyly Drozofilada cikl genin sagattyk gendi zhәne kriptohromdy fotoreceptordy anyktady aldymen mutanttyn fenotipin anyktap sodan kejin mutaciyanyn artyndagy genetikany anyktady Rosbash 2003 zhyly Ұlttyk gylym akademiyasyna sajlandy Majkl V Yang pen Dzheffri Hollmen birge ol fiziologiya nemese medicina salasyndagy cirkadiyalyk yrgakty baskaratyn molekulalyk mehanizmderdi ashkany үshin 2017 zhylgy Nobel syjlygyna ie boldy Majkl RosbashMichael Morris RosbashTugan kүni7 nauryz 1944 1944 03 07 80 zhas Tugan zheriKanzas SitiҒylymi ayasygenetikaZhumys ornyBrandejs universitetiAlma materKaliforniya tehnologiyalyk instituty MITMarapattaryӨmir turaly gylym zhәne medicina salasyndagy Shao syjlygy 2013 Fiziologiya nemese medicina salasyndagy Nobel syjlygy 2017 ӨmirMajkl Rosbash Missuri shtatynyn Kanzas Siti kalasynda dүniege kelgen Onyn ata anasy Hilde zhәne Alfred Rosbash 1938 zhyly nacistik Germaniyadan shykkan evrej boskyndary boldy Onyn әkesi kantor bolgan iudaizm әnderin oryndajtyn gibadathanada kyzmet etetin adamy Rosbashtyn otbasy ol eki zhasynda Bostonga koship keldi zhәne ol osy uakytka dejin Red Sox tin asa kumar fanaty boldy Bastapkyda Rosbash matematikaga kyzygushylyk tanytty birak Kaliforniya tehnologiyalyk institutynda Kalteh biologiya bakalavriat kursyn zhәne Norman Devidsonnyn zerthanasynda zhumys istegen zhazy ony biologiyalyk zertteulerge bagyttady Rosbash bitirgen Kalteh himiya mamandygy 1965 zhyly Parizhde Fizika himiya biologiya institutynd bir zhyl bojy Fulbrajt stipendiyasyn aldy zhәne 1970 zhyly Sheldon karamagynda Massachusets tehnologiyalyk institutynyn biofizika salasyndagy doktorlyk dәrezhesin algan Үsh zhyl Edinburg universitetinde genetika salasyndagy postdoktorlyk tәzhiribeden otkennen kejin 1974 zhyly Brandejs universitetinin professorlyk okytushylyk kuramyna kirdi Rosbash galym bir istejtin galym Nadya Abovichke үjlengen zhәne onyn Paula atty ogej uly zhәne Tanya atty kyzy bar ZertteuRosbashtyn zertteuleri bastapkyda mRNҚ ny metabolizmi men ondeuge bagyttalgan mRNҚ DNҚ men akuyzdyn molekulalyk bajlanysy Brandejske kelgennen kejin Rosbash әriptes Dzheffri Hollmen birge zhumys istedi zhәne ishki biologiyalyk sagattyn cirkadiyalyk yrgagyna genetikalyk әserin zerttedi Olar Drosophila melanogasterin belsendilik pen demalu rezhimin zertteu үshin koldandy 1984 zhyly Rosbash zhәne Holl algashky Drosophila sagatynyn genin kezenin klondady Post doktorant Paul Hardinmen zhasagan zhumysynan kejin mRNҚ zhәne onymen bajlanysty akuyzdyn PER cirkadalyk cikl kezinde kubylmaly bolatynyn anyktauda 1990 zhyly olar cirkad sagaty negizi retinde transkripciyaga teris keri bajlanys cikli TTFL modelin usyndy Osy usynystan kejin olar sagattyn baska bolikterin kurajtyn elementterdi karastyrdy Rosbash zhәne baskalar 1998 zhyldyn mamyrynda dClock dep ataj bastagan birdej zhәne mezgildik transkripciyany iske kosu funkciyasyn oryndajtyn sүtkorektiler sagattaryna arnalgan gomologty tapty Sondaj ak 1998 zhyldyn mamyrynda Rosbash zhәne baskalar drozofily sүtkorektilerdin bmal1 geninin bir homolog sagat geninin ciklyn ashty 1998 zhyldyn karashasynda Rosbash zhәne baskalar Drozofila mutanty kriptohrom akuyz tәuliktik fotoreceptoryna katysady degen korytyndyga cryb ashty Iri ashylymdardyn hronologiyasy 1984 Drozofila period geni klondalady 1990 Cirkadiyalyk sagattar үshin transkripciyaga teris keri bajlanys cikly usynyldy 1998 Drozofila sagat geni anyktaldy 1998 Drozofila cikl geni anyktaldy 1998 Drozofila ciradiyalyk fotoreceptory retinde kriptohromdy anyktaldy 1999 LNV nejrondary negizgi drozofila ciradiyalyk kardiostimulyator retinde anyktaldymRNҚ zertteu Rosbash mRNҚ ny ondeudi Massachusets tehnologiyalyk institutynyn aspiranty retinde bastady Onyn Saccharomyces cerevisiae dagy zhumysy fermentterdi akuyzdardy zhәne zhasushaishilik organellalardy zhәne mRNҚ ga beloktarga ajnaldyru үshin belgili bir tәrtippen mRNҚ ga zhakyndauyn ashty Bul processtegi katelikter Alcgejmer auruy siyakty aurularmen bajlanysty boldy sondyktan bul zhumys aurulardy zhaksy tүsinu zhәne emdeu үshin kazhet Drozofiladagy cirkadiyalyk TTFL nin ashyluy 1990 zhyly Rosbash Holl zhәne Hardin Drozofila cirkadalyk oscillyatoryndagy kezendik gennin rolin anyktady Olar PER akuyz dengeji ashyk karangy cikldarda ozgeretinin zhәne bul auytkular turakty karangylykta bolatyndygyn anyktady Sol siyakty mRNҚ nyn koptigi de ashyk karangy ciklderge enetin yrgakty ornekke ie Shybynnyn basynda mRNҚ nyn dengeji 12 sagattyk zharykta da 12 sagattyk karangy ciklde de turakty karangylykta da terbelis zhasajdy mRNҚ ga shakkanda subektivti tүnnin basynda sodan kejin shamamen 6 sagattan kejin PER akuyzdar dengejinin shyny bajkalady Bir gendegi mutaciya әrbir mRNҚ ciklyna әser etti Osy eksperimenttik derekter Rosbash Holl zhәne Hardin PER akuyz teris keri bajlanys kontury tartylgan degen gipoteza dep mRNҚ dengejdegi bir baskaru elementteri sondaj ak osy transkripciyaly audarmaly keri bajlanys ilgek Drozofila tәuliktik tәulik ortalyk ereksheligi bul Olar sonymen birge perS zhәne perL1 baska eki bir relsendi kezen mutaciyalaryn karastyrdy Bul mutaciyalar keshki belsendiliktin shynyna per shybyn shybyndarymen salystyrganda sәjkesinshe erterek zhәne keshirek keledi Olar perS zhәne perL1 үshin RNҚ dengeji anyk yrgaktygyn korsetetinin anyktady Lokomotivtin belsendiligi tәrizdi shyn ornegi perS al kejinirek perL1 үshin auysady Olar period0 noldik mutaciya shybyndarynyn bir DNҚ ga 7 2 kb funkcionaldy boligin alyp per0 lokusta zhәne zhana lokusta mRNҚ dengejlerin olshedi Transformaciyadan kejin mRNҚ nyn dengeji bastapky zhәne zhana lokusta yrgakty boldy per0 lokusta bir mRNҚ ga kalypty zhazu zhәne PER nin kalypty proteinin audaru mүmkindigi boldy yagni yrgaktylyk DNҚ nyn 7 2 kb boliginen audarylgan zhәne audarylgan funkcionaldy PER akuyzymen saktaldy Ojyn barysynda keri bajlanys cikli bar onda zhana lokustegi PER akuyz dengejinin ciklin mRNҚ dengejinin per0 lokustyk cikline nuskau үshin keri kajtarady 1992 zhyly Rosbash Dzheffri Hollmen zhәne Pol Hardinmen TTFL mehanizmderin mukiyat zertteu үshin kajtadan yntymaktastyk zhasady Olar mRNҚ dengejinin auytkuynyn retteluine erekshe nazar audardy zhәne mRNҚ dengejinin transkripciya arkyly retteletinin anyktady Bugan RNҚ nyn bir cikl ciklinin zhetilgen transkriptimen birdej zhәne cajtgeber uakytyna ZT katysty oscillyaciyalanatyndygy dәlel boldy Transkripciyany retteudin baska dәleli gendik promouterler geterologiyalyk mRNҚ ga velosipedke otu үshin zhetkilikti Drozofiladagy TTFL modeline katysty mәseleler Ahilesh Reddi toby Drosophila S2 zhasushalary cirkadiyalyk molekulalyk yrgaktardy bejnelejtin bejtaraptyk omika әdisterin RNҚ sekvenirleu proteomika metabolomika koldana otyryp korsetti Bul kletkalar bir zhәne Tim sonyn ishinde belgili sagat gender bildiruge emes Zhasushalarga PER zhәne TIM proteinderin engizu bul zhasushalardyn yrgagyn tudyrmajdy olar PER zhәne TIM akuyzdarynyn koptigi nemese fosforlanuy arkyly okylady Osy zhasushalar osy uakytka dejin shybyn orisi tarapynan sagattan az dep sanaldy Bul nәtizheler cirkadiandyk yrgaktardyn generaciyasyn tүsindire almajtyn TTFL modelin korsetu kezinde zhogaryda keltirilgen zhumystardy negizdejdi Drozofila sagasynyn geninin ashyluy A en aldymen homolog buryn tabylgan tintuirdin Gen Sagat Rosbashpen birge anyktady Jrk mutaciyasymen anyktalgan Drozofila genin klondau arkyly Bul gen Drosophila Clock degen atka ie boldy dClock tikelej ozara is kimyl korsetti per zhәne tim E boxes osy genderdin tәuliktik transkripciyanyn zhәne ykpal etedi Jrk mutaciyasy transkripciya ciklin uakyt pen uakytty buzady Sonymen katar gomozigotaly mutanttar үshin turakty karangylykta aritmiyalyk minez kulyk pajda bolady zhәne geterozigotalardagy aritmiyalyk minez kulyktyn zhartysyna zhuygy bajkalady Jrk gomozigotalary tomengi zhәne cikldi emes mRNҚ dengejlerin sonymen katar PER zhәne TIM akuyzdaryn korsetti Osydan Jrk tegi minez kulyk aritmiyalylygy per men uakyt transkripciyasyndagy akaumen bajlanysty degen tuzhyrym zhasaldy Bul dClock per zhәne uakyttyn transkripciyalyk aktivaciyasyna katyskanyn korsetti Drozofila ciklinin genin tabu 1998 zhyly Rosbash kasyndagylarmen zhana gendik cikl ciklin sүtkorektilerdin Bmal1 geninin gomologyn tapty Gomozigotaly cikl 0 mutanttar lokomotivtik belsendilikte aritmiyalyk al geterozigotaly cikl 0 shybyndar yrgaktygynyn ozgergen kezenimen berik yrgaktarga ie Batys dak gomozigotnoe cikli 0 mutantov ote az basyna zhәne Taldau korsetip otyrgandaj TIM akuyz sondaj ak tomen bir zhәne Tim mRNҚ dengejlerin Bul cikldin bolmauy per zhәne uakyttyk genderdin transkripciyasynyn tomendeuine әkeletinin korsetedi Miotikalyk karta үshinshi cromosomaga ciksti ornalastyrdy Olar ciklde bHLH PAS domenderin anyktady bul akuyzdyn bajlanysuyn zhәne DNҚ ny bajlanystyratyn funkciyalaryn korsetedi Drozofila cirkadty fotoreceptor retinde kriptohromnyn ashyluy 1998 zhyly Rosbash kasyndagylarmen a Drozofila mutant kojylady pәter emes auytkyp dengejlerin tabylgan bir zhәne Tim bir bajlanysty mRNK NULL mutaciya zhyly cryptochrome geninin Bul mutaciya Cry Baby nemese ajkaj b atangan Zharyk kara cikli үshin sinhrondau үshin ajkaj b mutantov isten dep cryptochrome kalypty funkciyasy tәuliktik kozdejdi korsetedi fotoreceptornogo LN V nejrondary negizgi drozofila cirkadalyk kardiostimulyator retinde Drozofilada kejbir bүjirlik nejrondar LN cirkadiandyk yrgaktar үshin onyn ishinde dorsaldy LNd zhәne ventraldy LNV nejrondar үshin manyzdy ekendigi korsetilgen LNV nejrondary ekspress PDF pigmentti dispersiya koefficienti bul bastapkyda sagattyn shygu signaly dep bolzhaldy Pdf nejropeptid genine arnalgan mutanttar pdf01 sondaj ak LNV үshin iriktelgen shybyndar uksas minez kulyk reakciyasyn tudyrdy Ekeui de syrtky zharyk belgilerine kosyldy birak turakty zhagdajda kobinese aritmiyalyk boldy Kejbir zhagdajlarda shybyndar әlsiz erkin yrgaktygyn korsetti Bul nәtizheler zertteushilerdi LNV nejrondary syni cirkadiyalyk kardiostimulyator nejrondary zhәne PDF negizgi cirkadalyk taratkysh dep sanajdy Agymdagy zertteuler Songy zhyldary Rosbash cirkadiandyk yrgaktardyn mi nejrondyk aspektileri bojynsha zhumys isteude Barlyk anatomiyalyk erekshelenetin nejrondyk toptardyn barlygy anyktaldy olardyn barlygy sagattyn negizgi genin bildiredi Alajda mRNҚ lar cirkadiyalyk zhәne nejrondyk sipatta korinedi onyn zerthanasy bul belgili bir nejrondyk toptardyn belgili bir funkciyalaryna silteme zhasajtyndygyn anyktauga kyzygushylyk tanytty Ol sonymen katar zharyktyn belgili bir nejrondyk toptarga әserin zerttep bir kishi toptyn tanerten zharyktarga al ekinshisinin oship turgan zharyk zharykka sezimtal ekenin anyktady Tanertengilik zhasushalar ujytkyny kozdyratyn al karangy zhasushalar ujkyga ykpal etetindigi korsetilgen Bүgingi tanda Rosbash mRNҚ ny zhәne cirkadiandyk yrgaktardyn negizindegi genetikalyk mehanizmderdi zertteudi zhalgastyruda Sonymen katar ol gylymdagy omiri turaly kyzykty tolganystaryn zhariyalady LauazymdarBrandeis ulttyk minez kulyk genomikasy ortalygynyn direktory Piter Gruber nevrologiya kafedrasynyn ashyluy Hypnion Inc gylymi kenes beru kenesinin ten kuryltajshysy zhәne mүshesi Ұjkynyn buzyluy zhonindegi ulttyk ortalyktyn NIH konsultativtik tobynyn mүshesi NSF biologiyalyk uakytty anyktau ortalygynyn mүshesi Hovard Hyuz medicinalyk institutynda zertteushi 1989 zh kazirgi uakytka dejin Amerikandyk gylymdy damytu associaciyasynyn kyzmetkeri 2007 Ұlttyk gylym akademiyasynyn mүshesi 2003 Amerika Өner zhәne gylym akademiyasynyn mүshesi 1997 Guggenhajm gylymi kyzmetkeri 1989 1990 Helen Hej Uitni Stipendiaty 1971 1974 Fulbrajt stipendiaty 1965 1966 MarapattaryFiziologiya nemese medicina salasyndagy Nobel syjlygy 2017 Biomedicinalyk gylymdar bojynsha 12 shi zhyl sajyngy Wiley syjlygy 2013 Massri syjlygy 2012 Kanada Gairdner International Award 2012 Kolumbiya universitetinin Luiza Gross Horvic syjlygy 2011 Nejrobiologiya salasyndagy Gruber syjlygy 2009 Ashoff erezhesi 2008 Kalteh Қurmetti tүlekter syjlygy 2001 NIH gylymi mansapty damytu syjlygy 1976 1980 Sondaj ak karanyzCirkad yrgagy Cirkadalyk sagat Period gen SiltemelerLife Sciences Faculty Michael Rosbash www bio brandeis edu Tekserildi 2 kazan 2017 The Drosophila Molecular Clock Model HHMI s BioInteractive www hhmi org Basty derekkozinen muragattalgan 17 akpan 2013 Tekserildi 2 kazan 2017 The 2017 Nobel Prize in Physiology or Medicine Press Release The Nobel Foundation 2 kazan 2017 Tekserildi 2 kazan 2017 Americans win Nobel medicine prize for circadian rhythm work Tekserildi 2 kazan 2017 https www findagrave com cgi bin fg cgi page gr amp GRid 132882242 Michael Rosbash PhD HHMI org Tekserildi 2 kazan 2017 Life Sciences Faculty Jeffrey Hall Emeritus www bio brandeis edu Tekserildi 2 kazan 2017 Michael Rosbash PhD HHMI org Tekserildi 2 kazan 2017 Feedback of theDrosophila periodgene product on circadian cycling of its messenger RNA levels Derekkoz katesi Invalid lt ref gt tag name per defined multiple times with different content Rey Guillaume Milev Nikolay B Valekunja Utham K Ch Ratnasekhar Ray Sandipan Silva Dos Santos Mariana Nagy Andras D Antrobus Robin et al 2018 08 01 Metabolic oscillations on the circadian time scale in Drosophila cells lacking clock genes Molecular Systems Biology 14 8 e8376 10 15252 msb 20188376 1744 4292 6078164 30072421 Saez Lino Young Michael W 1996 11 01 Regulation of Nuclear Entry of the Drosophila Clock Proteins Period and Timeless Neuron 17 5 911 920 10 1016 S0896 6273 00 80222 6 0896 6273 8938123 Darlington Thomas K Wager Smith Karen Ceriani M Fernanda Staknis David Gekakis Nicholas Steeves Thomas D L Weitz Charles J Takahashi Joseph S et al 1998 06 05 Closing the Circadian Loop CLOCK Induced Transcription of Its Own Inhibitors per and tim Science 280 5369 1599 1603 10 1126 science 280 5369 1599 0036 8075 9616122 Saez Lino Young Michael W November 1996 Regulation of Nuclear Entry of the Drosophila Clock Proteins Period and Timeless Neuron 17 5 911 920 10 1016 S0896 6273 00 80222 6 8938123 A Mutant Drosophila Homolog of Mammalian Clock Disrupts Circadian Rhythms and Transcription of period and timeless Rutila J E Suri V Le M 1998 CYCLE Is a Second bHLH PAS Clock Protein Essential for Circadian Rhythmicity and Transcription of Drosophila period and timeless Cell 93 5 805 814 10 1016 S0092 8674 00 81441 5 9630224 Stanewsky R Kaneko M Emery P Beretta B Wager Smith K Kay S A Rosbash M Hall J C The cryb Mutation Identifies Cryptochrome as a Circadian Photoreceptor in Drosophila Cell 95 5 681 682 10 1016 S0092 8674 00 81638 4 9845370 Rosbash Lab Rosbash Lab Tekserildi 2 kazan 2017 Rosbash Michael 2017 11 30 Life Is an N of 1 in en Cell 171 6 1241 1245 10 1016 j cell 2017 11 027 0092 8674 29195068 National Center for Behavioral Genomics www bio brandeis edu Tekserildi 2 kazan 2017 Rosbash receives new Gruber neuroscience chair BrandeisNOW BrandeisNOW Tekserildi 2 kazan 2017 Hypnion Inc Board of Directors Bloomberg investing businessweek com Tekserildi 2 kazan 2017 Helen Hay Whitney Foundation Fellows Basty derekkozinen muragattalgan 6 kazan 2015 Tekserildi 2 kazan 2017 The Louisa Gross Horwitz Prize Columbia University Medical Center www cumc columbia edu 26 November 2013 Tekserildi 2 kazan 2017 Sample Ian Jeffrey C Hall Michael Rosbash and Michael W Young win 2017 Nobel prize in physiology or medicine as it happened en GB The Guardian 2 kazan 2017 Wiley Twelfth Annual Wiley Prize in Biomedical Sciences Awarded to Dr Michael Young Dr Jeffrey Hall and Dr Michael Rosbash www wiley com Tekserildi 2 kazan 2017 Lebovits Rosbash awarded Massry for circadian rhythms work BrandeisNOW agyl BrandeisNOW 14 August 2012 Tekserildi 2 kazan 2017 Michael Rosbash Gairdner Foundation Tekserildi 2 kazan 2017 Society for Research on Biological Rhythms Basty derekkozinen muragattalgan 25 akpan 2010 Tekserildi 2 kazan 2017 California Institute of Technology Distinguished Alumni Awards Basty derekkozinen muragattalgan 18 shilde 2012 Tekserildi 2 kazan 2017 Syrtky siltemeler2000 zh Ғylym turaly merekelik dәrister Sagat zhumysy genderi biologiyalyk uakyttagy zhanalyktary Drozofila cirkadalyk sagatynyn astyndagy terbelgish mehanizmder Majkl Rosbash sonyn ishinde Nobel dәrisi 7 zheltoksan 2017 Cirkadalyk sagat transkripciyamen keri bajlanys zhәne gendik ekspressiyany retteu