Лоби (ловилиси) — Лоби халқы Буркина-Фасоның оңтүстік-батыс бөлігінде, Кот-д’Ивуардың солтүстік-шығысында және Гананың солтүстік-батысында тұрады. Оның жалпы саны 760 мың адам, оның 500 мыңнан астамы Буркина-Фасода, 250 мыңға жуығы Кот-д'Ивуарда, 7 мың лоби Ганада тұрады. Лоби - қазіргі аумақтың байырғы халқы, олар дьулалардың күшті мәдени әсерін бастан кешірді.
Лоби | |
ловилиси | |
Бүкіл халықтың саны | |
---|---|
760 000 | |
Ең көп таралған аймақтар | |
Буркина-Фасо | 500 000 |
Кот-д’Ивуар | 250 000 |
Гана | 7 000 |
Тілдері | |
| |
Діні | |
дәстүрлі наным-сенімдер |
Тілі
Олар гур тілдерінің орталық тармағының лоби-дьян оңтүстік тармағының сөйлейді; Дьюла және француз тілдерінде де сөйлейді.
Діні
Дәстүрлі наным-сенімдер (анимизм, ата-бабалар культі) кең тараған, лобилердің бір бөлігі ислам немесе христиандар дінін ұстанады.
Кәсібі
Негізгі кәсібі - қолмен атқарылатын егіншілік (ойпаттарда - ямс, бұршақ, тәтті, биік алқаптарда - тары, жүгері, құрғақ күріш), аң аулау, балық аулау, терушілік. Ұсақ және ірі қара мал өсіріледі. Какао плантацияларында маусымдық жұмыстар жиі кездеседі. Қолөнерден - темір ұстасы, қыш, зергерлік бұйымдар (қоладан соғу және құю), тоқу, тоқымашылық, былғары өңдеу т.б.
Өмір салты
Үлкен отбасының шаруашылығы мал қоралары, астық қоймалары, көмбелері бар 5-10 үйшіктерді құрайды. Бірнеше отбасы ақсақал бастаған ауыл қауымдастығына бірігеді. Матрилинальды рулық ұйым, әйелдердің құпия одағы (Добро немесе Багре), әйелдер үйлері сақталған.
Елді мекендері шашыраңқы орналасқан. Дәстүрлі тұрғын үйлері - конустық саман төбесі бар дөңгелек үйлер.
Дәстүрлі киімдер жоғалуда.
Азық-түліктері негізінен өсімдік тектес тағамдар – жарма, бұқтырылған, қуырылған, қайнатылған және пісірілген бұршақтар мен пальма майы және ащы дәмдеуіштер қосылған түйнектер, сүтті пайдаланады.
Фольклордың негізгі жанрлары - ертегілер, әндер, нақыл сөздер.
Дереккөздер
- Материал из Большого Справочника https://newstest.ru/%D0%9B%D0%BE%D0%B1%D0%B8(қолжетпейтін сілтеме)
- Лоби https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/1385772
- Большая российская энциклопедия 2004–2017 https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/1385772
- Значение слова ЛОБИ в Большой советской энциклопедии, БСЭ https://slovar.cc/enc/bse/2013084.html
- Народы и культуры Лоби https://travel-journal.ru/ethno/39/916/(қолжетпейтін сілтеме)
- народы мира / Лоби http://www.etnolog.ru/people.php?id=LOBI
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Lobi lovilisi Lobi halky Burkina Fasonyn ontүstik batys boliginde Kot d Ivuardyn soltүstik shygysynda zhәne Gananyn soltүstik batysynda turady Onyn zhalpy sany 760 myn adam onyn 500 mynnan astamy Burkina Fasoda 250 mynga zhuygy Kot d Ivuarda 7 myn lobi Ganada turady Lobi kazirgi aumaktyn bajyrgy halky olar dulalardyn kүshti mәdeni әserin bastan keshirdi LobilovilisiBүkil halyktyn sany760 000En kop taralgan ajmaktar Burkina Faso500 000 Kot d Ivuar250 000 Gana7 000TilderiDinidәstүrli nanym senimderTiliOlar gur tilderinin ortalyk tarmagynyn lobi dyan ontүstik tarmagynyn sojlejdi Dyula zhәne francuz tilderinde de sojlejdi DiniDәstүrli nanym senimder animizm ata babalar kulti ken taragan lobilerdin bir boligi islam nemese hristiandar dinin ustanady KәsibiNegizgi kәsibi kolmen atkarylatyn eginshilik ojpattarda yams burshak tәtti biik alkaptarda tary zhүgeri kurgak kүrish an aulau balyk aulau terushilik Ұsak zhәne iri kara mal osiriledi Kakao plantaciyalarynda mausymdyk zhumystar zhii kezdesedi Қolonerden temir ustasy kysh zergerlik bujymdar koladan sogu zhәne kuyu toku tokymashylyk bylgary ondeu t b Өmir saltyҮlken otbasynyn sharuashylygy mal koralary astyk kojmalary kombeleri bar 5 10 үjshikterdi kurajdy Birneshe otbasy aksakal bastagan auyl kauymdastygyna birigedi Matrilinaldy rulyk ujym әjelderdin kupiya odagy Dobro nemese Bagre әjelder үjleri saktalgan Eldi mekenderi shashyranky ornalaskan Dәstүrli turgyn үjleri konustyk saman tobesi bar dongelek үjler Dәstүrli kiimder zhogaluda Azyk tүlikteri negizinen osimdik tektes tagamdar zharma buktyrylgan kuyrylgan kajnatylgan zhәne pisirilgen burshaktar men palma majy zhәne ashy dәmdeuishter kosylgan tүjnekter sүtti pajdalanady Folklordyn negizgi zhanrlary ertegiler әnder nakyl sozder DerekkozderMaterial iz Bolshogo Spravochnika https newstest ru D0 9B D0 BE D0 B1 D0 B8 kolzhetpejtin silteme Lobi https dic academic ru dic nsf ruwiki 1385772 Bolshaya rossijskaya enciklopediya 2004 2017 https dic academic ru dic nsf ruwiki 1385772 Znachenie slova LOBI v Bolshoj sovetskoj enciklopedii BSE https slovar cc enc bse 2013084 html Narody i kultury Lobi https travel journal ru ethno 39 916 kolzhetpejtin silteme narody mira Lobi http www etnolog ru people php id LOBI