Кошенильдер кокцидтар тобына жататын ұсақ жәндіктердің бірнеше түрінің жалпы атауы Жиі кездесетін 3 түрі поляк карминді

Кошенильдер– кокцидтар тобына жататын ұсақ жәндіктердің бірнеше түрінің жалпы атауы. Жиі кездесетін 3 түрі (поляк карминді сымыры, және ) бар. Соның ішінде 1 түрі – поляк карминді сымыры (Porphyrophora polonica) Қазақстанда Алтайдың орманды-далалы алқаптарында таралған. Аналығының түсі күрең қызыл түсті, пішіні сопақша немесе алмұрт тәрізді. Денесі бас, құрсақ болып анық ажыратылмаған. Ауыз аппараты жойылған. Көзі 2 пигментті дақ сияқты. Алдыңғы аяқтары ірі, жер қазатын аяқтарында мықты тырнақтары бар, ортаңғы және артқы аяқтары алдыңғы аяқтарынан қысқа. Аталығы да күрең қызыл түсті, ұзын мұртшалары бар. Олардың 1 жұп қанаттары жақсы дамыған, 2 жұп қанаты жойылған. Денесінің артқы жағында бір уыс ақ түсті балауызды жіп болады. Тіршілігі жер астында өтеді, өте аз қозғалады. Өсімдіктердің тамырымен қоректенеді. Мамыр айынан шілденің ортасына дейін дернәсілдері өсімдік тамырының шырынын сорып, сыртын қатты қабық жабады да, тегіс шар тәрізді цистаға айналады. 1 айдан кейін цистадан ересек жәндіктер шығады. Жұмыртқаларын (саны 300-дей) шілденің ортасы тамыздың аяғында салады. Дернәсілдері 1 жылға дейін жұмыртқа қапшығында жатады. Кошенильден қызыл түске бояйтын алынады. 20 ғасырда жасанды талшық бояйтын өндірістің дамуына байланысты Кошенильдің саны тым азайып кетті. Карминді поляк сымыры, одан басқа тағы 3 түрі (, Карминді Виктория сымыры, ) сандарының азаюына байланысты қорғауға алынып, Қазақстанның «Қызыл кітабына» енгізілген.

Дереккөздер

Қазақ Энциклопедиясы

Сыртқы сілтемелер

Қызыл кітап

Бұл — мақаланың бастамасы.
Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз.
Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет.

[1] Қазақ Энциклопедиясы