Жобалай Бәйсейітұлы (1730–1818) — Керей тайпасы Шақантай руынан шыққан би.
Билік жолын әкесі Бәйсейіт биден алған Жобалай би елін әділдікпен, халық арасынан шыққан азаматтармен ақылдаса отырып билеген. Жобалай биден кейін билік Томан, Байқотан, Тоқсанбай, Есенжол билерге жалғасып кете берген. Жобалай бидің соңында көптеген сөздер қалған. Солардың бірі: “Атыма тай бер, Тайыма қой бер, Қой болар, қозы болар, Келер жылы өзі болар”, – деп келетін билік сөздері. Бұл сөздердің мағынасын ел-жұрт Абайдан сұрағанда, Абай: “Күшті зорлығын қойған ба? Әлсізді әлім-жеттікпен жеп, есе бермегеннен кейін, Жобалай бидің ойлап тапқан билігі ғой” деп жауап беріпті. Дау шиеленісе бергеннен кейін, тұяқ орнына тұяқ алып бітісуді “Жобалай жолы” деседі. Жобалай би жайындағы сөздер М.Мағауиннің “Мен” атты ғұмырнамалық романында кездеседі. Жобалай бидің өмірі, билік сөздері ел ішінде жиі айтылады. “Қаракерей Қабанбай” дастанында Жобалай бидің жорықтағы істері суреттелген.
Жобалай бидің тікелей ұрпағы, заманының көзі ашық азаматы, мал дәрігерлік институтын бітірген, Саяси қуғын-сүргін құрбаны болған 1914 жылы Жобалай бидің бейіті басына Қазан қаласында жаздырылған көктас (биіктігі 2 метр, ені 80 см) қойдырады. Көктаста шағатай жазуымен керей елінің қысқаша шежіресі берілген. Жобалай бидің мазары қазіргі Шығыс Қазақстан облысы Аягөз ауданы өңірінде.
Дереккөздер
- http://kerey.kz/?p=5010
- Қазақ ұлттық энциклопедиясы
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Zhobalaj Bәjsejituly 1730 1818 Kerej tajpasy Shakantaj ruynan shykkan bi Bilik zholyn әkesi Bәjsejit biden algan Zhobalaj bi elin әdildikpen halyk arasynan shykkan azamattarmen akyldasa otyryp bilegen Zhobalaj biden kejin bilik Toman Bajkotan Toksanbaj Esenzhol bilerge zhalgasyp kete bergen Zhobalaj bidin sonynda koptegen sozder kalgan Solardyn biri Atyma taj ber Tajyma koj ber Қoj bolar kozy bolar Keler zhyly ozi bolar dep keletin bilik sozderi Bul sozderdin magynasyn el zhurt Abajdan suraganda Abaj Kүshti zorlygyn kojgan ba Әlsizdi әlim zhettikpen zhep ese bermegennen kejin Zhobalaj bidin ojlap tapkan biligi goj dep zhauap beripti Dau shielenise bergennen kejin tuyak ornyna tuyak alyp bitisudi Zhobalaj zholy desedi Zhobalaj bi zhajyndagy sozder M Magauinnin Men atty gumyrnamalyk romanynda kezdesedi Zhobalaj bidin omiri bilik sozderi el ishinde zhii ajtylady Қarakerej Қabanbaj dastanynda Zhobalaj bidin zhoryktagy isteri surettelgen Zhobalaj bidin tikelej urpagy zamanynyn kozi ashyk azamaty mal dәrigerlik institutyn bitirgen Sayasi kugyn sүrgin kurbany bolgan 1914 zhyly Zhobalaj bidin bejiti basyna Қazan kalasynda zhazdyrylgan koktas biiktigi 2 metr eni 80 sm kojdyrady Koktasta shagataj zhazuymen kerej elinin kyskasha shezhiresi berilgen Zhobalaj bidin mazary kazirgi Shygys Қazakstan oblysy Ayagoz audany onirinde Derekkozderhttp kerey kz p 5010 Қazak ulttyk enciklopediyasy Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz