Есболған Ботабайұлы Жайсаңбаев

Жайсаңбаев Есболған Ботабайұлы (14 қаңтар 1940 жыл, Алматы облысы Ақсу ауданы Ақсу ауылы — 13 мамыр 1983 жыл, Алматы) — актер, Қазақстанның еңбек сіңірген артисі (1982).

Есболған Ботабайұлы Жайсаңбаев
Жалпы мағлұмат
Туған күні	14 қаңтар 1940 (1940-01-14)
Туған жері	Ақсу, Ақсу ауданы, Алматы облысы, Қазақ КСР
Қайтыс болған күні	13 мамыр 1983 (1983-05-13) (43 жас)
Қайтыс болған жері	Алматы, Қазақ КСР
Азаматтығы	КСРО
Мамандығы	актер
Белсенді жылдары	1976-1982

Өмірбаяны

Қазақ драма театры жанындағы студияны (1960), ҚазМУ-дің филологиялық факултетін (1968) бітірген.

1960 жылы Қазақ драма театры артистерінің негізгі құрамына қабылданған.

Рөлдері

Театр сахнасында ойнаған алғашқы рөлі — З.Шашкиннің “Заман осылай басталды” спектакліндегі Покудин.

Жайсаңбаев, көбінесе, комедиялық бейнелер сомдауымен көрермендер ілтипатына бөленді.

Оның таңдаулы рөлдері: Хасен, Серке (Қ.Шаңғытбаев пен Қ.Байсейітовтің “Беу, қыздар-айы” мен “Ой, жігіттер-айында”), Сейіт (Ш.Айтматовтың “Аңсаған менің әнімсің” және Ғ.Мүсіреповтің “Ақын трагедиясында”), Дәуіт (Б.Майлиннің “Майданында”), Олжатай (С.Жүнісовтің “Ажар мен ажалында”), Бақтияр (Ә.Тәжібаевтың “Майрасында”), Махмұт (Ж.Файзидің “Башмағында”), т.б.

Табиғатынан аңқау, адал да ақ көңіл жандардың күлкілі қылықтарын көңілге ұялар тартымдылықпен кескіндеу — Жайсаңбаевтың актерлік болмысына тән қасиет болды. 1976 жылдан бірнеше фильмге түсіп, Сәрсенбаев (“Спорт саңлағында”), Прораб (“Доланалыда”, 1980), Ятчель (“Ақ бақсыда”, 1982) бейнелерін сомдады.

ҚазКСР еңбек сіңірген артисі Есболған біраз роль ойнап , көрермен қауымға енді таныла бастаған тұсында «Лениншіл жастың» қазіргі «Жас алаш» газетінің бір тілшісі М. Әуезов атындағы академиялық қазақ драма театрының сол уақыттағы жас актері Есболған Жайсаңбаевқа: «мұңайып тұрғанда күліп, ал қуанып тұрғанда еңіреп жібіре аласың ба? » деп сұрақ қойыпты. Оның жауабы: «еңірегені қандай. Қажет болса қазір көз алдыңызда ботадай боздап берейін. Мұнан әрі қарай ол күлкінің әлеуметтік сыр-сипатын , түрлерін, сахналық әрекетпен астасып жату қажеттілігін өзінің ойнаған рольдерінің мысал келтіріп, тамыршыдай тап басып дәлелдеп берген. Жай ғана қүлкі емес ,әлеуметтік жүгі салмақты , белгілі бір нысанаға бағытталған күлкіні , өзінің актерлік қызметіне арқау еткен, өмірден ерте өтсе де өнерде өшпес із қалдырған Е.Жайсаңбаев тамаша күлдіргі актер болумен бірге, драмалық рольдерді де еркін меңгерген бесаспап шебер еді. Өнерге жастайынан құштар, табиғатынан жақын болды.

Кішкентайынан ән мен күйді , терме мен жырды , небір қызық әңгімелерді тыңдап өскен, өзі де ауылдың алты аузынан құралақан емес, халық мұрасының кәусар бұлағынан қанып сусындаған Есболғанда екі жылдық актер дайындайтын студияға алып келген де өнерге деген осы құштарлық пен сүйіспеншілік. Қабылдау емтханында қойлы ауылдың тірлік- тынысын дәл сипаттайтын күлкілі сахналық нұсқадан-ақ сарпшы ұстаздар оның бойынан тұнып тұрған табиғи юмордың ұшқының сезгені ақиқат.

Дереккөздер

1. Қазақ энциклопедиясы