Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас Ассамблеясы — БҰҰ-ның басты органдарының бірі. БҰҰ-на мүше мемлекеттердің барлығы тең құқылы түрде Бас Ассамблеяны (БА) құрайды. Мүшелерінің әрқайсысы 1 дауыс қана иеленіп, делегаттар мәжіліс залына мемлекеттердің ағылшын тіліндегі ресми атауына орай алфавиттік ретпен жайғасады. БҰҰ-ның Жарғысына сәйкес, Ассамблея халықаралық бейбітшілік пен қауіпсіздікті қолдау ісіндегі ынтымақтастықтың ортақ қағидаларын талқылауға, сондай-ақ бүкіл мәселе бойынша мүдделі мемлекеттерге және Қауіпсіздік Кеңесіне нақты ұсыныстар жасауға уәкілетті. Қандай да болмасын, әрекет жасауды қажет ететін істің кез келгенін талқылаған соң немесе талқыламай-ақ ол істі Қауіпсіздік Кеңесіне жолдай алады. Сонымен қатар халықар. бейбітшілік пен қауіпсіздікке қатер төндіретін ахуалды Қауіпсіздік Кеңесінің қаперіне салуға құқы бар (БҰҰ жарғысы, 11 және 13-бап). Осы баптарға сәйкес, Бас Ассамблея экономикасы, әлеуметтік саладағы, мәдениет, білім беру, денсаулық сақтау аясындағы халықаралық ынтымақтастықты өрістетіп, адам құқылары мен бостандықтарын жүзеге асыруға жәрдемдесу мақсатымен, сондай-ақ халықаралық құқықтың прогрессивті даму бағытында зерттеулер жүргізіп, нұсқаулар береді. Халықтар арасындағы ортақ игіліктер мен достық қарым-қатынастарға нұқсан келтіруі ықтимал шараларды жоюды ұсынады. Бас Ассамблея Қауіпсіздік Кеңесінің және БҰҰ-ның басқа да органдарының жыл сайынғы, арнайы баяндамаларын талқылауға, БҰҰ бюджетін қарап, бекітуге міндетті; сонымен қатар, мамандандырылған мекемелер арасындағы қаржылық және бюджеттік келісімдерді бекітеді. Бас Ассамблеяның (Жарғының 18-бабында атап көрсетілген) маңызды мәселелер бойынша шешімдері мәжіліске қатысушы әрі дауыс беруші мүшелерінің үштен екісінің басым көпшілігінің даусымен қабылданады. Өзге мәселелер жөніндегі, әсіресе, процедуралық шараларға қатысты шешімдер кәдуілгі басым көпшілік дауыспен қабылдана береді. Шешімдерді қабылдау үшін Ассамблеяға БҰҰ-ның барлық мүшелерінің кемінде жартысы қатысуы шарт. Бас Ассамблея жыл сайын (әдетте, қыркүйектің алғашқы сейсенбісінде) кезекті және арнайы сессияларын өткізеді. Арнайы сессияларды Қауіпсіздік Комитетінің, БҰҰ-на мүше елдердің көпшілігінің талап етуіне орай немесе БҰҰ-на мүше бір елдің (егер оны қалған мүшелердің кемінде жартысы қолдаса) талап етуі бойынша Бас Хатшы шақырады. Әр сессияда төраға (Қауіпсіздік Кеңесіне тұрақты мүшелердің төрағасы сессия төрағалығына сайлана алмайды) және оның 21 орынбасары сайланады. Бұған қоса екі процедуралық к-т құралады; құрамына сессия төрағасы, оның орынбасарлары және Ассамблеяның негізгі 7 к-тінің төрағалары енетін Бас комитет пленарлық мәжілістің күн тәртібін әзірлеумен, қаралатын мәселелер кезегін белгілеумен, Бас Ассамблеяның барлық к-терінің қызметін үйлестірумен, ал екінші к-т уәкілеттіліктерді тексерумен айналысады. Бас Ассамблеячның негізгі 7 к-тінің мынадай міндеттері бар: Бірінші к-т саяси мәселелермен және қарусыздануды қоса алғанда, қауіпсіздік мәселелерімен; Арнаулы саяси к-т Бірінші к-тке қатысты мәселелермен; Екінші к-т экон. және қаржы мәселелерімен; Үшінші к-т әлеуметтік-гуманитарлық және мәдени мәселелермен, Төртінші к-т қамқорлық және өзін-өзі басқара алмайтын терр-ларға жәрдемдесу мәселелерімен; Бесінші к-т әкімш. және оның қаржы мәселелерімен, Алтыншы к-т құқықтық мәселелерімен айналысады. Сонымен қатар, Ассамблеяның үш жылға тұрақты сайланатын әкімшілік, қаржы мәселелер жөніндегі консультативтік және Жарналар жөніндегі к-ті бар. Бас Ассамблея өзінің қызметтік міндетін толық жүзеге асыруға ықпал ете алатын басқа да қосымша органдарды құру мүмкіндігіне ие.
Дереккөздер
- Саяси түсіндірме сөздік. – Алматы, 2007. ISBN 9965-32-491-3
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Birikken Ұlttar Ұjymynyn Bas Assambleyasy BҰҰ nyn basty organdarynyn biri BҰҰ na mүshe memleketterdin barlygy ten kukyly tүrde Bas Assambleyany BA kurajdy Mүshelerinin әrkajsysy 1 dauys kana ielenip delegattar mәzhilis zalyna memleketterdin agylshyn tilindegi resmi atauyna oraj alfavittik retpen zhajgasady BҰҰ nyn Zhargysyna sәjkes Assambleya halykaralyk bejbitshilik pen kauipsizdikti koldau isindegi yntymaktastyktyn ortak kagidalaryn talkylauga sondaj ak bүkil mәsele bojynsha mүddeli memleketterge zhәne Қauipsizdik Kenesine nakty usynystar zhasauga uәkiletti Қandaj da bolmasyn әreket zhasaudy kazhet etetin istin kez kelgenin talkylagan son nemese talkylamaj ak ol isti Қauipsizdik Kenesine zholdaj alady Sonymen katar halykar bejbitshilik pen kauipsizdikke kater tondiretin ahualdy Қauipsizdik Kenesinin kaperine saluga kuky bar BҰҰ zhargysy 11 zhәne 13 bap Osy baptarga sәjkes Bas Assambleya ekonomikasy әleumettik saladagy mәdeniet bilim beru densaulyk saktau ayasyndagy halykaralyk yntymaktastykty oristetip adam kukylary men bostandyktaryn zhүzege asyruga zhәrdemdesu maksatymen sondaj ak halykaralyk kukyktyn progressivti damu bagytynda zertteuler zhүrgizip nuskaular beredi Halyktar arasyndagy ortak igilikter men dostyk karym katynastarga nuksan keltirui yktimal sharalardy zhoyudy usynady Bas Assambleya Қauipsizdik Kenesinin zhәne BҰҰ nyn baska da organdarynyn zhyl sajyngy arnajy bayandamalaryn talkylauga BҰҰ byudzhetin karap bekituge mindetti sonymen katar mamandandyrylgan mekemeler arasyndagy karzhylyk zhәne byudzhettik kelisimderdi bekitedi Bas Assambleyanyn Zhargynyn 18 babynda atap korsetilgen manyzdy mәseleler bojynsha sheshimderi mәzhiliske katysushy әri dauys berushi mүshelerinin үshten ekisinin basym kopshiliginin dausymen kabyldanady Өzge mәseleler zhonindegi әsirese proceduralyk sharalarga katysty sheshimder kәduilgi basym kopshilik dauyspen kabyldana beredi Sheshimderdi kabyldau үshin Assambleyaga BҰҰ nyn barlyk mүshelerinin keminde zhartysy katysuy shart Bas Assambleya zhyl sajyn әdette kyrkүjektin algashky sejsenbisinde kezekti zhәne arnajy sessiyalaryn otkizedi Arnajy sessiyalardy Қauipsizdik Komitetinin BҰҰ na mүshe elderdin kopshiliginin talap etuine oraj nemese BҰҰ na mүshe bir eldin eger ony kalgan mүshelerdin keminde zhartysy koldasa talap etui bojynsha Bas Hatshy shakyrady Әr sessiyada toraga Қauipsizdik Kenesine turakty mүshelerdin toragasy sessiya toragalygyna sajlana almajdy zhәne onyn 21 orynbasary sajlanady Bugan kosa eki proceduralyk k t kuralady kuramyna sessiya toragasy onyn orynbasarlary zhәne Assambleyanyn negizgi 7 k tinin toragalary enetin Bas komitet plenarlyk mәzhilistin kүn tәrtibin әzirleumen karalatyn mәseleler kezegin belgileumen Bas Assambleyanyn barlyk k terinin kyzmetin үjlestirumen al ekinshi k t uәkilettilikterdi tekserumen ajnalysady Bas Assambleyachnyn negizgi 7 k tinin mynadaj mindetteri bar Birinshi k t sayasi mәselelermen zhәne karusyzdanudy kosa alganda kauipsizdik mәselelerimen Arnauly sayasi k t Birinshi k tke katysty mәselelermen Ekinshi k t ekon zhәne karzhy mәselelerimen Үshinshi k t әleumettik gumanitarlyk zhәne mәdeni mәselelermen Tortinshi k t kamkorlyk zhәne ozin ozi baskara almajtyn terr larga zhәrdemdesu mәselelerimen Besinshi k t әkimsh zhәne onyn karzhy mәselelerimen Altynshy k t kukyktyk mәselelerimen ajnalysady Sonymen katar Assambleyanyn үsh zhylga turakty sajlanatyn әkimshilik karzhy mәseleler zhonindegi konsultativtik zhәne Zharnalar zhonindegi k ti bar Bas Assambleya ozinin kyzmettik mindetin tolyk zhүzege asyruga ykpal ete alatyn baska da kosymsha organdardy kuru mүmkindigine ie DerekkozderSayasi tүsindirme sozdik Almaty 2007 ISBN 9965 32 491 3Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet