Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ақаба су
Ақаба су (Сточная вода) — 1) бұрын өндірісте, тұрмыста немесе ауыл шаруашылығында пайдаланылған, сондай-ақ қандай да бір ластанган аймақ, соның ішінде (өнеркәсіп, ауылшаруашылық, , нөсер, т.б ағындылары) елді мекен арқылы өткен су;
2) адамның тұрмыста және өндірістік іс әрекетінде пайдаланылғаннан кейінгі су. Ақаба судың әрбір текше метрі таза судыц 60 м³ін ластайды. Ақаба су шаруашылық тұрмыстық, өндірістік және атмосфералық болып бөлінеді. Акаба судың шаруашылық-тұрмыстық ластағыш түріне байланысты физиологиялық қоқыстармен және шаруашылық ағындыларымен ластанған түрлері ажыратылады. Өндірістік ақаба су кұрамы ақаба су түзілетін технологиялық процестермен, сондай-ақ материал мен шикізаттың химиялык қасиеттерімен анықталады. Ластанған және нормативті таза (яғни, тазалауды қажет ететін) өндірістік ақаба су болып ажыратылады. Атмосфералық ақаба су нөсер (жаңбыр) және қар суы болып бөлінеді.
Ақаба су тұнбасы
Ақаба су тұнбасы (Осадок сточных вод) — ақаба сулардың әуітте, сүзілу алаңында жиналатын, оның түбіне шөгетін әр түрлі тұнбалы заттар мен химиялық элементтердің жиынтығы. Ақаба су тұнбасы арнайы өңдеуден өткеннен кейін егістік жерлерді тыңайту үшін тыңайтқыш ретінде пайдаланылады.
Ақаба суды биологиялық тазалау
Ақаба суды биологиялық тазалау (Биологическая очистка сточных вод) — заттектерді минералды немесе одан да қарапайым қосылыстарға дейін ыдырататын микроорганизмдерді өсіру арқылы ақаба суды ластағыш негізгі органикалық заттектерден тазалау.
Ақаба суды биосүзгімен тазалау
Ақаба суды биосүзгімен тазалау(Очистка сточных вод на биофильтрах) — ақаба суды активтелген тұнба қабаты немесе ластағыштарды тұтып, ұшырататын арнайы егілген су өсімдіктері (қалың өскен қамыс) арқылы өткізіп тазалау.
Ақаба суды жасанды тазалау
Ақаба суды жасанды тазалау(Искусственная очистка сточных вод) — арнайы технологиялық құрал-жабдықтар аркылы ақаба судың кез келген түрін тазалау. Ақаба суды жасанды тазалау судың өздігінен табиғи тазалануынан тезірек жүзеге асады.
Ақаба суды залалсыздандыру
Ақаба суды залалсыздандыру(Обеззараживание сточных вод) — ақаба судың құрамындағы және көрсеткіш микроорганизмдерді жою үшін өндеу.
Ақаба суды иіссіздендіру
Ақаба суды иіссіздендіру(Дезодорация сточных вод)— иісті кетіру және сонымен қатар ақаба су жинақталып қалған кезде, сондайақ оларды биологиялық жолмен тазалау барысында, өндірістік процестер кезінде (жанғыш газдар, т.б. алу), жағымсыз иісі болатын материалдар мен шикізаттардан буланғанда түзілетін газдың зиянды құрамды бөліктерін жою.
Ақаба суды механикалық тазалау
Ақаба суды механикалық тазалау(Механическая очистка сточных вод) — тез тұнатын және қалқып шығатын заттектерді техникалық құрылғылармен және әдістермен жою. Көбіне ірі түйірлі және ұсақ түйірлі (малтатас қүмтас) арқылы іске асырылады.
Ақаба суды мұқият тазалау
Ақаба суды мұқият тазалау(Глубокая очистка сточных вод) — бірін бірі толықтыратын механикалық, биологиялық, химиялық тазалау, , кейде дистилляция жолымен іске асырылатын шаралар арқылы ақаба суды ластағыштардан толық тазалау.
Ақаба суды пайдалану
Ақаба суды пайдалану(Утилизация сточных вод) — тұрмыстық, нөсер немесе өндірістік ақаба су құрамындағы пайдалы құрамды бөліктерді пайдалану немесе бұл суды тазартқан соң егістікті немесе ормандағы екпе ағаштарды суаруға, т.б қолдану.
Ақаба суды табиғи тазалау
Ақаба суды табиғи тазалау(Естественная очистка сточных вод) — судың өздігінен тазаруы барысында немесе суармалау танабының, сүзу танабының, топырақ асты суармалау үлескілерінің, және биологиялық тоғандар мен тотықтырғыш каналдардың көмегімен ластағыштарды ыдырату.
Ақаба суды тазалау
Ақаба суды тазалау(Очистка сточных вод) — ақаба судағы адам денсаулығына және табиғатқа қолайсыз әсер ететін организмдерді, салынды және еріген заттектерді жою.
Ақаба суды тазалау әдістері
Ақаба суды тазалау әдістері(Способы очистки сточных вод) — табиғатты және қоршаған ортаны ластанудан қорғаудың маңызды шараларының бірі. Ақаба суды механикалық (тұндыру, сүзу, флотация), физикалық-химиялык (ірілендіру, бейтараптау, , т.б.) және биологиялық (суармалау танап тарында, биологиялық бассейнде, биосүзгіште) әдістермен тазалайды.
Ақаба суды тазалау дәрежесі
Ақаба суды тазалау дәрежесі(Степень очистки сточных вод) — қара .
Ақаба суды тұндыру
Ақаба суды тұндыру(Осветление сточных вод) — өнеркәсіптік және тұрмыстық ақаба суды механикалық қоспалардан тұндыру, сүзу, коагуляциялау және т.б. әдістер арқылы тазалау.
Ақаба суды физикалық-химиялық тазалау
Ақаба суды физикалық-химиялық тазалау(Физикохимическая очистка сточных вод) — ағындыларды ластағыштардан физикалық-химиялық әдістермен тазалау. Бұған реагенттік не электролиттік ірілендіру, қышқылдармен және сілтілермен бейтараптау, шайғындау, су буымен айдау, сорбция, суды ультрадыбыспен өндеу, электрхимиялық тотықтыру және т.б. жатады.
Ақаба суды химиялық тазалау
Ақаба суды химиялық тазалау(Химическая очистка сточных вод) — ластағыштарды химиялық агенттер аркылы және заттектердің физикалық-химиялық қасиеттерін пайдаланып жою. Ақаба суды химиялық тазалауға қалқып жүрген және коллоидты заттектерден, фосфордан ірілендіру арқылы тазарту, еріген органикалық заттектерден абсорбция арқылы тазалау және тірі организмдерді жою — суды зарарсыздандыру, яғни хлорлау жатады.
Ақаба судың тұнбасы
Ақаба судың тұнбасы(Осадок сточных вод) — құрамында минерал және органикалық қатты заттектері бар ақаба суды тазалау кезінде тұнатын заттектер. Ақаба судың түнбасы жергілікті ауыл шаруашылық және орман дақылдарының тыңайтқышы ретін де, қейде биогаз алуға пайдаланылады. Ортақ ағатын канализация кезінде акаба судың тұнбасының құрамында кебіне улы заттектер (ауыр металдар, т.б.) болады. Мұндай ақаба судың тұнбасын ауыл шаруашылығында тыңайтқыш ретінде қолдануға келмейді.
Ақаба судың түрлері
Ақаба судың түрлері: 1) суы ағып жатқан арықатызбен тоғанды байлағанда қалған сарқынды су. Акаба суын арық арқылы ағызып, аумағы шағын егістіктерді суарады. Егер бұл суды дер кезінде пайдаланбаса, жерге сіңіп, буланып зая кетеді немесе борсып шалшыққа айналады. Бұл атау Қазақстанның суармалы егіншілікпен айналысатын Қызылорда, Онтүстік Қазақстан, Жамбыл, Алматы облыстарында қолданылады;
2) тұрмыстық қоқыстар мен өндірістік қалдықтармен ластанып, елді мекендер аумағынан арнайы канал жүйелері арқылы сыртқа шығарылатын сулар. Ол тұрмыстық (аурухана, асхана, монша, жеке пәтерлерден және т.б. шығарылған сулар), өндірістік (кен казбаларын өндіру кезінде жер астынан айдап шығарылған, жылу агрегаттарын суыту кезінде пайдаланылған және т.б. сулар) және атмосфералық (жаңбыр және қар мен мұздан еріген, т.б. сулар) болып бөлінеді. Бұл атауға Алматы қалалық конгломератынан шыққан ақаба су жиналатын Сорбұлақ бөгені толық мысал болады.
Ақаба суларды еселеу
Ақаба суларды еселеу(Разбавление сточных вод) — ақаба суларын шала тазарту арқылы оның химиялық құрамын шектелген мөлшерге жеткізіп, өзенге құю немесе егістікті суаруға пайдалану үшін және оны әр түрлі мөлшерде таза сумен араластыру. Мысалы, мал қорадан шығатын ақаба сулармен өсімдіктерді суаруға пайдалану үшін оларды таза сумен 1:5, 1:7 қатынасында аралыстырады.
Ақаба сумен суармалау
Ақаба сумен суармалау(Орошение сточными водами) — ақаба суларда болатын тыңайтқыш заттарды пайдалана отырып суармалау тәсілі. Агромелиорациялық, санитариялық талаптарға сай және арнайы өндеуден өткізілген коммуналдық, өндірістік (кәсіпорындар мен ауыл шаруашылық кәсіпшіліктерінен), аралас және мал шаруашылығы ақаба суларын қолдана отырып арнайы жабдықталған аумақтарда — суармалау алаңдарында жүргізіледі. Мал шаруашылығы шикізаттарын өндеу кәсіпорындарының, инфекциялық ауруханалар мен санаторийлердің, қасапханалар мен ветеринариялық емханалардың ақаба суларын пайдалануға тыйым салынған. Ақаба сулармен суармаланатын аландарда белгілі бір техникалық, жемдік астық, жемдік дақылдар, ағаш бүталар өсіріледі. Алаңның 40—60%ында витаминді ұнтақтар, сүрлем, пішен дайындауға арналған жайылымдық және тұқымдық көпжылдык шөптер өсіріледі. Жер асты суларын ластамау үшін ақаба суларды тазарту шаралары жүргізіледі. Суармалау аумағынан тысқа ақаба суларын ағызуға қатаң тыйым салынған. Суармалау желісі жабық типте жасалады және талаптар мен ережелердің қатаң сақталуы қамтамасыз етілуі тиіс, қажет болған жағдайда вегетациядан тыс суару камтамасыз етіледі. Санитариялық тұрғыдан алғанда ең тиімдісі ақаба сулармен топырақшілік суармалау болып табылады. Ірі қаралардың бір жерге шоғырлануы мен садыраны шаюда гидравликалык жүйені қолдану мүмкіндігі мол (толық зарарсыздандыру жағдайында) болатындықтан, көбінесе ақаба сумен суармалауға мал шаруашылығы кешендері мен фермаларының ағындылары пайдаланылады. Зарарсыздандырылған мал шаруашылық ағындыларымен суару режімін жобалағанда олардың тыңайтқыштық бағалылығы есепке алынады және таза сумен дайындалған сұйық садыраның мөлшерлері белгіленеді.
Дереккөздер
- Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі. Су шарушылығы. – Алматы, «Мектеп» баспасы, 2002 жыл.
| Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Akaba suAkaba su Stochnaya voda 1 buryn ondiriste turmysta nemese auyl sharuashylygynda pajdalanylgan sondaj ak kandaj da bir lastangan ajmak sonyn ishinde onerkәsip auylsharuashylyk noser t b agyndylary eldi meken arkyly otken su 2 adamnyn turmysta zhәne ondiristik is әreketinde pajdalanylgannan kejingi su Akaba sudyn әrbir tekshe metri taza sudyc 60 m in lastajdy Akaba su sharuashylyk turmystyk ondiristik zhәne atmosferalyk bolyp bolinedi Akaba sudyn sharuashylyk turmystyk lastagysh tүrine bajlanysty fiziologiyalyk kokystarmen zhәne sharuashylyk agyndylarymen lastangan tүrleri azhyratylady Өndiristik akaba su kuramy akaba su tүziletin tehnologiyalyk procestermen sondaj ak material men shikizattyn himiyalyk kasietterimen anyktalady Lastangan zhәne normativti taza yagni tazalaudy kazhet etetin ondiristik akaba su bolyp azhyratylady Atmosferalyk akaba su noser zhanbyr zhәne kar suy bolyp bolinedi Akaba su tunbasy Akaba su tunbasy Osadok stochnyh vod akaba sulardyn әuitte sүzilu alanynda zhinalatyn onyn tүbine shogetin әr tүrli tunbaly zattar men himiyalyk elementterdin zhiyntygy Akaba su tunbasy arnajy ondeuden otkennen kejin egistik zherlerdi tynajtu үshin tynajtkysh retinde pajdalanylady Akaba sudy biologiyalyk tazalau Akaba sudy biologiyalyk tazalau Biologicheskaya ochistka stochnyh vod zattekterdi mineraldy nemese odan da karapajym kosylystarga dejin ydyratatyn mikroorganizmderdi osiru arkyly akaba sudy lastagysh negizgi organikalyk zattekterden tazalau Akaba sudy biosүzgimen tazalau Akaba sudy biosүzgimen tazalau Ochistka stochnyh vod na biofiltrah akaba sudy aktivtelgen tunba kabaty nemese lastagyshtardy tutyp ushyratatyn arnajy egilgen su osimdikteri kalyn osken kamys arkyly otkizip tazalau Akaba sudy zhasandy tazalau Akaba sudy zhasandy tazalau Iskusstvennaya ochistka stochnyh vod arnajy tehnologiyalyk kural zhabdyktar arkyly akaba sudyn kez kelgen tүrin tazalau Akaba sudy zhasandy tazalau sudyn ozdiginen tabigi tazalanuynan tezirek zhүzege asady Akaba sudy zalalsyzdandyru Akaba sudy zalalsyzdandyru Obezzarazhivanie stochnyh vod akaba sudyn kuramyndagy zhәne korsetkish mikroorganizmderdi zhoyu үshin ondeu Akaba sudy iissizdendiru Akaba sudy iissizdendiru Dezodoraciya stochnyh vod iisti ketiru zhәne sonymen katar akaba su zhinaktalyp kalgan kezde sondajak olardy biologiyalyk zholmen tazalau barysynda ondiristik procester kezinde zhangysh gazdar t b alu zhagymsyz iisi bolatyn materialdar men shikizattardan bulanganda tүziletin gazdyn ziyandy kuramdy bolikterin zhoyu Akaba sudy mehanikalyk tazalau Akaba sudy mehanikalyk tazalau Mehanicheskaya ochistka stochnyh vod tez tunatyn zhәne kalkyp shygatyn zattekterdi tehnikalyk kurylgylarmen zhәne әdistermen zhoyu Kobine iri tүjirli zhәne usak tүjirli maltatas kүmtas arkyly iske asyrylady Akaba sudy mukiyat tazalau Akaba sudy mukiyat tazalau Glubokaya ochistka stochnyh vod birin biri tolyktyratyn mehanikalyk biologiyalyk himiyalyk tazalau kejde distillyaciya zholymen iske asyrylatyn sharalar arkyly akaba sudy lastagyshtardan tolyk tazalau Akaba sudy pajdalanu Akaba sudy pajdalanu Utilizaciya stochnyh vod turmystyk noser nemese ondiristik akaba su kuramyndagy pajdaly kuramdy bolikterdi pajdalanu nemese bul sudy tazartkan son egistikti nemese ormandagy ekpe agashtardy suaruga t b koldanu Akaba sudy tabigi tazalau Akaba sudy tabigi tazalau Estestvennaya ochistka stochnyh vod sudyn ozdiginen tazaruy barysynda nemese suarmalau tanabynyn sүzu tanabynyn topyrak asty suarmalau үleskilerinin zhәne biologiyalyk togandar men totyktyrgysh kanaldardyn komegimen lastagyshtardy ydyratu Akaba sudy tazalau Akaba sudy tazalau Ochistka stochnyh vod akaba sudagy adam densaulygyna zhәne tabigatka kolajsyz әser etetin organizmderdi salyndy zhәne erigen zattekterdi zhoyu Akaba sudy tazalau әdisteri Akaba sudy tazalau әdisteri Sposoby ochistki stochnyh vod tabigatty zhәne korshagan ortany lastanudan korgaudyn manyzdy sharalarynyn biri Akaba sudy mehanikalyk tundyru sүzu flotaciya fizikalyk himiyalyk irilendiru bejtaraptau t b zhәne biologiyalyk suarmalau tanap tarynda biologiyalyk bassejnde biosүzgishte әdistermen tazalajdy Akaba sudy tazalau dәrezhesi Akaba sudy tazalau dәrezhesi Stepen ochistki stochnyh vod kara Akaba sudy tundyru Akaba sudy tundyru Osvetlenie stochnyh vod onerkәsiptik zhәne turmystyk akaba sudy mehanikalyk kospalardan tundyru sүzu koagulyaciyalau zhәne t b әdister arkyly tazalau Akaba sudy fizikalyk himiyalyk tazalau Akaba sudy fizikalyk himiyalyk tazalau Fizikohimicheskaya ochistka stochnyh vod agyndylardy lastagyshtardan fizikalyk himiyalyk әdistermen tazalau Bugan reagenttik ne elektrolittik irilendiru kyshkyldarmen zhәne siltilermen bejtaraptau shajgyndau su buymen ajdau sorbciya sudy ultradybyspen ondeu elektrhimiyalyk totyktyru zhәne t b zhatady Akaba sudy himiyalyk tazalau Akaba sudy himiyalyk tazalau Himicheskaya ochistka stochnyh vod lastagyshtardy himiyalyk agentter arkyly zhәne zattekterdin fizikalyk himiyalyk kasietterin pajdalanyp zhoyu Akaba sudy himiyalyk tazalauga kalkyp zhүrgen zhәne kolloidty zattekterden fosfordan irilendiru arkyly tazartu erigen organikalyk zattekterden absorbciya arkyly tazalau zhәne tiri organizmderdi zhoyu sudy zararsyzdandyru yagni hlorlau zhatady Akaba sudyn tunbasy Akaba sudyn tunbasy Osadok stochnyh vod kuramynda mineral zhәne organikalyk katty zattekteri bar akaba sudy tazalau kezinde tunatyn zattekter Akaba sudyn tүnbasy zhergilikti auyl sharuashylyk zhәne orman dakyldarynyn tynajtkyshy retin de kejde biogaz aluga pajdalanylady Ortak agatyn kanalizaciya kezinde akaba sudyn tunbasynyn kuramynda kebine uly zattekter auyr metaldar t b bolady Mundaj akaba sudyn tunbasyn auyl sharuashylygynda tynajtkysh retinde koldanuga kelmejdi Akaba sudyn tүrleri Akaba sudyn tүrleri 1 suy agyp zhatkan arykatyzben togandy bajlaganda kalgan sarkyndy su Akaba suyn aryk arkyly agyzyp aumagy shagyn egistikterdi suarady Eger bul sudy der kezinde pajdalanbasa zherge sinip bulanyp zaya ketedi nemese borsyp shalshykka ajnalady Bul atau Қazakstannyn suarmaly eginshilikpen ajnalysatyn Қyzylorda Ontүstik Қazakstan Zhambyl Almaty oblystarynda koldanylady 2 turmystyk kokystar men ondiristik kaldyktarmen lastanyp eldi mekender aumagynan arnajy kanal zhүjeleri arkyly syrtka shygarylatyn sular Ol turmystyk auruhana ashana monsha zheke pәterlerden zhәne t b shygarylgan sular ondiristik ken kazbalaryn ondiru kezinde zher astynan ajdap shygarylgan zhylu agregattaryn suytu kezinde pajdalanylgan zhәne t b sular zhәne atmosferalyk zhanbyr zhәne kar men muzdan erigen t b sular bolyp bolinedi Bul atauga Almaty kalalyk konglomeratynan shykkan akaba su zhinalatyn Sorbulak bogeni tolyk mysal bolady Akaba sulardy eseleu Akaba sulardy eseleu Razbavlenie stochnyh vod akaba sularyn shala tazartu arkyly onyn himiyalyk kuramyn shektelgen molsherge zhetkizip ozenge kuyu nemese egistikti suaruga pajdalanu үshin zhәne ony әr tүrli molsherde taza sumen aralastyru Mysaly mal koradan shygatyn akaba sularmen osimdikterdi suaruga pajdalanu үshin olardy taza sumen 1 5 1 7 katynasynda aralystyrady Akaba sumen suarmalau Akaba sumen suarmalau Oroshenie stochnymi vodami akaba sularda bolatyn tynajtkysh zattardy pajdalana otyryp suarmalau tәsili Agromelioraciyalyk sanitariyalyk talaptarga saj zhәne arnajy ondeuden otkizilgen kommunaldyk ondiristik kәsiporyndar men auyl sharuashylyk kәsipshilikterinen aralas zhәne mal sharuashylygy akaba sularyn koldana otyryp arnajy zhabdyktalgan aumaktarda suarmalau alandarynda zhүrgiziledi Mal sharuashylygy shikizattaryn ondeu kәsiporyndarynyn infekciyalyk auruhanalar men sanatorijlerdin kasaphanalar men veterinariyalyk emhanalardyn akaba sularyn pajdalanuga tyjym salyngan Akaba sularmen suarmalanatyn alandarda belgili bir tehnikalyk zhemdik astyk zhemdik dakyldar agash bүtalar osiriledi Alannyn 40 60 ynda vitamindi untaktar sүrlem pishen dajyndauga arnalgan zhajylymdyk zhәne tukymdyk kopzhyldyk shopter osiriledi Zher asty sularyn lastamau үshin akaba sulardy tazartu sharalary zhүrgiziledi Suarmalau aumagynan tyska akaba sularyn agyzuga katan tyjym salyngan Suarmalau zhelisi zhabyk tipte zhasalady zhәne talaptar men erezhelerdin katan saktaluy kamtamasyz etilui tiis kazhet bolgan zhagdajda vegetaciyadan tys suaru kamtamasyz etiledi Sanitariyalyk turgydan alganda en tiimdisi akaba sularmen topyrakshilik suarmalau bolyp tabylady Iri karalardyn bir zherge shogyrlanuy men sadyrany shayuda gidravlikalyk zhүjeni koldanu mүmkindigi mol tolyk zararsyzdandyru zhagdajynda bolatyndyktan kobinese akaba sumen suarmalauga mal sharuashylygy keshenderi men fermalarynyn agyndylary pajdalanylady Zararsyzdandyrylgan mal sharuashylyk agyndylarymen suaru rezhimin zhobalaganda olardyn tynajtkyshtyk bagalylygy esepke alynady zhәne taza sumen dajyndalgan sujyk sadyranyn molsherleri belgilenedi DerekkozderҚazak tili terminderinin salalyk gylymi tүsindirme sozdigi Su sharushylygy Almaty Mektep baspasy 2002 zhyl Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz