Алтынкөл ауданы (түмені) (өзб. Oltinkoʻl tumani/Олтинкўл тумани) — Өзбекстандағы Әндіжан облысының (уәлаят) әкімшілік бірлігі. Әкімшілік орталығы – 30,2 мыңдай тұрғыны бар қаласы.
Аудан (түмен) | |
Алтынкөл ауданы | |
өзб. Oltinkoʻl tumani/Олтинкўл тумани | |
Әкімшілігі | |
---|---|
Ел | |
Кіреді | |
Әкімш. орт. |
|
Тарихы мен географиясы | |
Координаттары | 40°42′00″ с. е. 72°10′00″ ш. б. / 40.70000° с. е. 72.16667° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 40°42′00″ с. е. 72°10′00″ ш. б. / 40.70000° с. е. 72.16667° ш. б. (G) (O) (Я) |
Құрылған уақыты | |
Жер аумағы | 210 км² |
Биіктігі · Орташа |
|
Уақыт белдеуі | UTC+5 |
Тұрғындары | |
Тұрғыны | 184 700 адам (2022) |
Ұлттық құрамы | |
Телефон коды | 74 |
| |
Координаттар: 40°42′00″ с. е. 72°10′00″ ш. б. / 40.70000° с. е. 72.16667° ш. б. (G) (O) (Я) |
Тарихы
Алтынкөл ауданы 1939 жылы құрылды. 1963-1978 жылдары Әндіжан ауданының құрамында болды. 1978 жылдан бастап қайтадан Әндіжан облысының құрамындағы дербес әкімшілік бірлікке айналды.
Географиясы
Ауданның жер бедері ойпат, таулы және адырлармен сипатталады. Әндіжан облысының орталық бөлігінде орналасқан.
Солтүстігінде , солтүстік-батысы мен батысында — , оңтүстік-батысы мен оңтүстігінде — , оңтүстігінде — , шығысында — Әндіжан аудандарымен шектеседі.
Ауданның солтүстігінде Қарадария өзені, оңтүстігінде , Ұлықнұр арнасы және аудан аралық скид Коллектор-Асака ағып жатыр.
Климаты
Климаты биік субтропиктік таулы келеді. Шілденің орташа температурасы +25...+28˚С, ақпанда -5...-7˚С. Кейде жазда температура +42...+43˚С, ал қыста керісінше -15...-18˚С дейін жетеді. Өсімдік өсетін мезгіл 160-180 күн. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері 225 мм-ге дейін жетеді.
Табиғаты
Адыр бөлігіндегі топырақтар байытылған, қалғандары боз топырақты болып келеді. Көктемде адырлар қысқа тіршілікті өсімдіктермен жабылады. Тың жерлерде жусан мен көкпек өседі. Жабайы жануарлар сирек кездеседі. Кеміргіштер, бауырымен жорғалаушылар, құстар кездеседі.
Тұрғындары
2018 жылы бүкіл Алтынкөл ауданындағы халық саны 135 000 адамды құрады. Халықтың негізгі бөлігін өзбектер құрайды. Ресми және ең көп таралған тіл — өзбек тілі.
Әкімшілік-аумақтық бөлінісі
Алтынкөл ауданы 10 қалалық мекен (шаһарша; өзб. Shaharcha) мен 7 ауыл бұқаралары жиынынан (өзб. Qishloq fuqarolar yig’ini) тұрады:
Қалалық мекендер:
- ,
- ,
- ,
- ,
- ,
- ,
- ,
- ,
- ,
- .
Ауыл бұқаралары жиындары:
- Ахунбабаев (4 қыстақ),
- Жалабек (8 қыстақ),
- Қостепесарай (6 қыстақ),
- Қомақай (7 қыстақ),
- Мәслихат (6 қыстақ),
- Оразы (6 қыстақ),
- Сужұлдыз (14 қыстақ).
Сілтеме
- Алтынкөл түмені Әндіжан уәлаяты хәкімдігінің ресми сайтында
Дереккөздер
- Hududlar bo'yicha shahar va qishloq aholisi soni (өзб.). Andijan regional department of statistics.
- ЦК КПСС. [1] — Изд. Центрального комитета КПСС, 1991. — P. 135.
- Classification system of territorial units of the Republic of Uzbekistan (uz, ru). The State Committee of the Republic of Uzbekistan on statistics (July 2020).
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Altynkol audany tүmeni ozb Oltinkoʻl tumani Oltinkyl tumani Өzbekstandagy Әndizhan oblysynyn uәlayat әkimshilik birligi Әkimshilik ortalygy 30 2 myndaj turgyny bar kalasy Audan tүmen Altynkol audanyozb Oltinkoʻl tumani Oltinkyl tumaniӘkimshiligiEl ӨzbekstanKirediӘndizhan oblysyӘkimsh ort Tarihy men geografiyasyKoordinattary40 42 00 s e 72 10 00 sh b 40 70000 s e 72 16667 sh b 40 70000 72 16667 G O Ya Koordinattar 40 42 00 s e 72 10 00 sh b 40 70000 s e 72 16667 sh b 40 70000 72 16667 G O Ya Қurylgan uakyty1939 zhylyZher aumagy210 km Biiktigi Ortasha445 mUakyt beldeuiUTC 5TurgyndaryTurgyny184 700 adam 2022 Ұlttyk kuramyozbekter tәzhikter ujgyrlar kyrgyzdar tatarlar zhәne t b Telefon kody74Koordinattar 40 42 00 s e 72 10 00 sh b 40 70000 s e 72 16667 sh b 40 70000 72 16667 G O Ya TarihyAltynkol audany 1939 zhyly kuryldy 1963 1978 zhyldary Әndizhan audanynyn kuramynda boldy 1978 zhyldan bastap kajtadan Әndizhan oblysynyn kuramyndagy derbes әkimshilik birlikke ajnaldy GeografiyasyAudannyn zher bederi ojpat tauly zhәne adyrlarmen sipattalady Әndizhan oblysynyn ortalyk boliginde ornalaskan Soltүstiginde soltүstik batysy men batysynda ontүstik batysy men ontүstiginde ontүstiginde shygysynda Әndizhan audandarymen shektesedi Audannyn soltүstiginde Қaradariya ozeni ontүstiginde Ұlyknur arnasy zhәne audan aralyk skid Kollektor Asaka agyp zhatyr KlimatyKlimaty biik subtropiktik tauly keledi Shildenin ortasha temperaturasy 25 28 S akpanda 5 7 S Kejde zhazda temperatura 42 43 S al kysta kerisinshe 15 18 S dejin zhetedi Өsimdik osetin mezgil 160 180 kүn Zhauyn shashynnyn zhyldyk ortasha molsheri 225 mm ge dejin zhetedi TabigatyAdyr boligindegi topyraktar bajytylgan kalgandary boz topyrakty bolyp keledi Koktemde adyrlar kyska tirshilikti osimdiktermen zhabylady Tyn zherlerde zhusan men kokpek osedi Zhabajy zhanuarlar sirek kezdesedi Kemirgishter bauyrymen zhorgalaushylar kustar kezdesedi Turgyndary2018 zhyly bүkil Altynkol audanyndagy halyk sany 135 000 adamdy kurady Halyktyn negizgi boligin ozbekter kurajdy Resmi zhәne en kop taralgan til ozbek tili Әkimshilik aumaktyk bolinisiAltynkol audany 10 kalalyk meken shaһarsha ozb Shaharcha men 7 auyl bukaralary zhiynynan ozb Qishloq fuqarolar yig ini turady Қalalyk mekender Auyl bukaralary zhiyndary Ahunbabaev 4 kystak Zhalabek 8 kystak Қostepesaraj 6 kystak Қomakaj 7 kystak Mәslihat 6 kystak Orazy 6 kystak Suzhuldyz 14 kystak SiltemeAltynkol tүmeni Әndizhan uәlayaty hәkimdiginin resmi sajtyndaDerekkozderHududlar bo yicha shahar va qishloq aholisi soni ozb Andijan regional department of statistics CK KPSS 1 Izd Centralnogo komiteta KPSS 1991 P 135 Classification system of territorial units of the Republic of Uzbekistan uz ru The State Committee of the Republic of Uzbekistan on statistics July 2020