Аллергия — (көне грекше: ἄλλος— басқаша, ergon — әрекет, жауап) — организмнің қоршаған ортаның кейбір әсерлеріне әдеттегіден тыс сезімталдығы. Аллергия терминін алғаш 1906 жылы Австрия педиаторлары мен енгізген. Аллергия туралы деректер көне заманнан белгілі. Гален (2 ғасыр) раушан гүлінен адам мұрынының бітіп қалатыны туралы жазған. Аллергияны туындататын заттарды аллергендер дейді. Аллергендер организмге сырттан түсетін () және организмнің өзінде өндірілетін () болып ажыратылады. Экзогендік аллергендерге өсімдіктердің тозаңдары, жануарлардың түбіті, қайызғағы, үй шаңы, кір жуғыш ұнтақтар, кейбір тағамдық заттар, дәрі-дәрмектер (новокаин, пенициллин, витаминдер т.б.), микробтар мен вирустар, өндірістік өнімдер жатады. Эндогендік аллергендер көпшілік жағдайларда әртүрлі микробтардың, вирустардың, суық немесе ыстық температуралардың, улы химиялық заттардың, иондағыш сәулелердің әсерлерінен организімнің өзінде пайда болады. Аллерген организмге алғаш рет түскенде иммундық жүйелерге әсер етіп, оның сол аллергенге сезімталдығын көтереді. Кейін бұл аллергеннің қайталап түсуі салдарынан аллергиялық ауру пайда болады. Аллергияның кең тараған түрлеріне: бронхиалдық демікпе, есекжем, , (грекше pollen — шөп тозаңдарынан дамитын ауру) және анафилаксиялық жатады. Аллергиямен ауырған адам аллерголог-дәрігердің бақылауында болуы керек.
Дереккөздер
- О.Д.Дайырбеков, Б.Е.Алтынбеков, Б.К.Торғауытов, У.И.Кенесариев, Т.С.Хайдарова Аурудың алдын алу және сақтандыру бойынша орысша-қазақша терминологиялық сөздік. Шымкент. “Ғасыр-Ш”, 2005 жыл. ISBN 9965-752-06-0
- Қазақ энциклопедиясы
- Шаңырақ : Үй-тұрмыстық энциклопедиясы. Алматы : Қаз.Сов.энцикл.Бас ред., 1990 ISBN 5-89800-008-9
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Allergiya kone grekshe ἄllos baskasha ergon әreket zhauap organizmnin korshagan ortanyn kejbir әserlerine әdettegiden tys sezimtaldygy Allergiya terminin algash 1906 zhyly Avstriya pediatorlary men engizgen Allergiya turaly derekter kone zamannan belgili Galen 2 gasyr raushan gүlinen adam murynynyn bitip kalatyny turaly zhazgan Allergiyany tuyndatatyn zattardy allergender dejdi Allergender organizmge syrttan tүsetin zhәne organizmnin ozinde ondiriletin bolyp azhyratylady Ekzogendik allergenderge osimdikterdin tozandary zhanuarlardyn tүbiti kajyzgagy үj shany kir zhugysh untaktar kejbir tagamdyk zattar dәri dәrmekter novokain penicillin vitaminder t b mikrobtar men virustar ondiristik onimder zhatady Endogendik allergender kopshilik zhagdajlarda әrtүrli mikrobtardyn virustardyn suyk nemese ystyk temperaturalardyn uly himiyalyk zattardyn iondagysh sәulelerdin әserlerinen organizimnin ozinde pajda bolady Allergen organizmge algash ret tүskende immundyk zhүjelerge әser etip onyn sol allergenge sezimtaldygyn koteredi Kejin bul allergennin kajtalap tүsui saldarynan allergiyalyk auru pajda bolady Allergiyanyn ken taragan tүrlerine bronhialdyk demikpe esekzhem grekshe pollen shop tozandarynan damityn auru zhәne anafilaksiyalyk zhatady Allergiyamen auyrgan adam allergolog dәrigerdin bakylauynda boluy kerek Allergiyalyk reakciyalar DerekkozderO D Dajyrbekov B E Altynbekov B K Torgauytov U I Kenesariev T S Hajdarova Aurudyn aldyn alu zhәne saktandyru bojynsha oryssha kazaksha terminologiyalyk sozdik Shymkent Ғasyr Sh 2005 zhyl ISBN 9965 752 06 0 Қazak enciklopediyasy Shanyrak Үj turmystyk enciklopediyasy Almaty Қaz Sov encikl Bas red 1990 ISBN 5 89800 008 9Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet