Алакөл артезиан алабы (Алакольский артезианский бассейн) - Алматы және Шығыс Қазақстан облыстарының аралығындағы Алакөл ойысында орналасқан.
Аумағы 26 мың км2-ден астам. Су тұтқыш қабат төрттік кезеңнің борпылдақ шөгінділерінен тұрады. Қалыңдығы 3 – 15 м-ден 200 – 300 м-ге дейін жетеді. Шөгінділердің төмен қабаттарында (100 – 300 м тереңдікте) арыны күшті шапшымалы артезиан сулары жиналады. Ұңғымадан шыққан су жер бетінен 18 м-ге дейін көтеріледі, өнімд. 20 – 50 л/с-қа жетеді, минералдар 0,4 – 0,8 г/л. Көл жағалауларындағы арынсыз ыза суының минералдығы 10 – 30 г/л.
Алакөл ойысындағы бұрғылау кезінде жоғарғы плиоцен шөгінділерінің қиыршық және малтатасты сулы қабатынан 539 м тереңдіктен зор арынды артезиан суы алынған. Арынының күші жер бетінен 12,5 м-ге дейін шапшиды, минералдар 1,0 г/л-ден аспайды. Алакөл артезиан алабындағы арынды және арынсыз жер асты суларының жалпы табиғи қоры 80 млрд. м3-ден астам, жылдық ресурсы 72 м3/с. Алакөл артезиан алабының елді мекендерді сумен қамтамасыз етуде, егістік пен жайылымдарды суландыруда маңызы зор.
Дереккөздер
- Қазақстан Республикасының табиғаты туралы энциклопедия, V- том
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Alakol artezian alaby Alakolskij artezianskij bassejn Almaty zhәne Shygys Қazakstan oblystarynyn aralygyndagy Alakol ojysynda ornalaskan Aumagy 26 myn km2 den astam Su tutkysh kabat torttik kezennin borpyldak shogindilerinen turady Қalyndygy 3 15 m den 200 300 m ge dejin zhetedi Shogindilerdin tomen kabattarynda 100 300 m terendikte aryny kүshti shapshymaly artezian sulary zhinalady Ұngymadan shykkan su zher betinen 18 m ge dejin koteriledi onimd 20 50 l s ka zhetedi mineraldar 0 4 0 8 g l Kol zhagalaularyndagy arynsyz yza suynyn mineraldygy 10 30 g l Alakol ojysyndagy burgylau kezinde zhogargy pliocen shogindilerinin kiyrshyk zhәne maltatasty suly kabatynan 539 m terendikten zor aryndy artezian suy alyngan Arynynyn kүshi zher betinen 12 5 m ge dejin shapshidy mineraldar 1 0 g l den aspajdy Alakol artezian alabyndagy aryndy zhәne arynsyz zher asty sularynyn zhalpy tabigi kory 80 mlrd m3 den astam zhyldyk resursy 72 m3 s Alakol artezian alabynyn eldi mekenderdi sumen kamtamasyz etude egistik pen zhajylymdardy sulandyruda manyzy zor DerekkozderҚazakstan Respublikasynyn tabigaty turaly enciklopediya V tomBul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet