Құнанбай мешіті – Қарағанды облысының жергілікті маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштері тізіміне енген сәулет өнері ескерткіші.
Құнанбай қажы мешіті | |
Қала | Қарқаралы қаласы |
---|---|
Картада орналасуы | |
|
Координаттар: 49°24′21″ с. е. 75°28′27″ ш. б. / 49.40583° с. е. 75.47417° ш. б. (G) (O) (Я)
Орналасқан жері
Қарқаралы қаласы, Құнанбай қажы көшесі, 23.
Тарихи деректер
Мешіт құрылысы 1850 жылы басталып, 1851 жылы салынып. Мешіт салу жөнінде 1847 жылы әңгіме қoзғалып, арасында Күшік-Тобықты баласы Құнанбай бар, 16 болыс қол қойған. Аға сұлтан, майор Құсбек Тәукеұлы мөр басқан мешіт салу туралы акт дуанға тапсырылған. Оңда құрылыс үшін халықтан қаржы жиналатыны айтылады. 1849-52 жылдары Қарқаралы округіне аға сұлтан болған Құнанбай құрылыс жүргізу ісін өз қолына алып, тыңғылықты аяқтағаңдықтан - мешіт халық арасыңда Құнанбай мешіті аталып кеткен. Кейінірек мешіт жанынан медресе, шәкірттер үшін жатақ, молдалар үйі бой көтереді. Құнанбай мешіті Қарқаралы округіңдегі ислам дінін уағыздауға, балалардың қара танып, сауат ашуына көп қызмет еткен. Мешітке кезінде Абай да барып тұрған.
Құнанбай мешітінің күтімсіздіктен тозып, жойылып кетудің аз-ақ алдында тұрған кесенені қайта қалпына келтіру үшін 1989 жылы қарашада облыс, аудан жұртшылығының шақыруымен Алматы қаласынан Қазақтың мәдени-тарихи ескерткіштерін қорғау және қайта жабдықтау конструкторлық жобалау институты мен Көркем-сурет Ғылыми-реставрациялау өндірістік бірлестігінің мамандары мешітті алғашқы қалпына келтірді (1991 жылы).
Дереккөздер
- Абай. Энциклопедия. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясының» Бас редакциясы, «Атамұра» баспасы, ISBN 5-7667-2949-9
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Қunanbaj meshiti Қaragandy oblysynyn zhergilikti manyzy bar tarih zhәne mәdeniet eskertkishteri tizimine engen sәulet oneri eskertkishi Қunanbaj kazhy meshitiҚalaҚarkaraly kalasyKartada ornalasuy Koordinattar 49 24 21 s e 75 28 27 sh b 49 40583 s e 75 47417 sh b 49 40583 75 47417 G O Ya Ornalaskan zheriҚarkaraly kalasy Қunanbaj kazhy koshesi 23 Tarihi derekterMeshit kurylysy 1850 zhyly bastalyp 1851 zhyly salynyp Meshit salu zhoninde 1847 zhyly әngime kozgalyp arasynda Kүshik Tobykty balasy Қunanbaj bar 16 bolys kol kojgan Aga sultan major Қusbek Tәukeuly mor baskan meshit salu turaly akt duanga tapsyrylgan Onda kurylys үshin halyktan karzhy zhinalatyny ajtylady 1849 52 zhyldary Қarkaraly okrugine aga sultan bolgan Қunanbaj kurylys zhүrgizu isin oz kolyna alyp tyngylykty ayaktagandyktan meshit halyk arasynda Қunanbaj meshiti atalyp ketken Kejinirek meshit zhanynan medrese shәkirtter үshin zhatak moldalar үji boj koteredi Қunanbaj meshiti Қarkaraly okrugindegi islam dinin uagyzdauga balalardyn kara tanyp sauat ashuyna kop kyzmet etken Meshitke kezinde Abaj da baryp turgan Қunanbaj meshitinin kүtimsizdikten tozyp zhojylyp ketudin az ak aldynda turgan keseneni kajta kalpyna keltiru үshin 1989 zhyly karashada oblys audan zhurtshylygynyn shakyruymen Almaty kalasynan Қazaktyn mәdeni tarihi eskertkishterin korgau zhәne kajta zhabdyktau konstruktorlyk zhobalau instituty men Korkem suret Ғylymi restavraciyalau ondiristik birlestiginin mamandary meshitti algashky kalpyna keltirdi 1991 zhyly DerekkozderAbaj Enciklopediya Almaty Қazak enciklopediyasynyn Bas redakciyasy Atamura baspasy ISBN 5 7667 2949 9