Нейроглия (neuroglia, грек, neuron — нейроцит, жүйке клеткасы, glia — желім) — жүйке ұлпасының құрамына кіретін жасушалық құрылым. Нейроглия жасушаларын глиоциттер деп атайды. Нейроглия өз кезегінде: макроглия және микроглия болып екі топқа бөлінеді. Макроглиялар эктодермадан дамиды және олар: эпендимоциттер, астроциттер және олигодендроциттер болып үш топқа бөлінеді. Эпендимоциттер ми қарыншалары мен жұлынның орталық өзегінің қабырғаларын астарлайды. Астроциттер ми және жұлынның құрамына кіреді. Олар өз кезегінде протоплазмалық және талшықты астроциттерге бөлінеді. Олигодендроциттер орталық және шеткі жүйке жүйесінде орналасқан нейроциттердің денесін қоршап қаптап, нейроглиялық қабықшалар түзеді. Микроглия — жүйке жүйесі мүшелеріне өтетін моноциттерден жетілетін глиальдық макрофагтар. Ол қорғаныс қызметін атқарады. Нейроглия жүйке жүйесі мүшелеріндегі нейроциттер элементтері үшін қоректік (трофикалық), тіректік, қорғаныс, секреторлық, шекаралық қызметтер атқарады.
Функциялар
Нейроглия тірек, реттеуші, трофикалық, секреторлық, шектейтін (Шван жасушалары), қорғаныс функцияларын, нейрондардың оқу қызметін орындайды, есте сақтау процестерінде маңызды рөл атқарады.Тор қабықтың глиальды жүйесі орталық жүйке жүйесінің глиялары сияқты қызметтерді орындайды. Көз торының ұлпасы зақымданғанда астроциттер гипертрофияланып, көбейіп, тыртық түзеді.
Дереккөздер
- Биоморфология терминдерінің түсіндірме сөздігі / — Алматы: «Сөздік-Словарь», 2009 жыл. ISBN 9965-822-54-9
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Nejrogliya neuroglia grek neuron nejrocit zhүjke kletkasy glia zhelim zhүjke ulpasynyn kuramyna kiretin zhasushalyk kurylym Nejrogliya zhasushalaryn gliocitter dep atajdy Nejrogliya oz kezeginde makrogliya zhәne mikrogliya bolyp eki topka bolinedi Makrogliyalar ektodermadan damidy zhәne olar ependimocitter astrocitter zhәne oligodendrocitter bolyp үsh topka bolinedi Ependimocitter mi karynshalary men zhulynnyn ortalyk ozeginin kabyrgalaryn astarlajdy Astrocitter mi zhәne zhulynnyn kuramyna kiredi Olar oz kezeginde protoplazmalyk zhәne talshykty astrocitterge bolinedi Oligodendrocitter ortalyk zhәne shetki zhүjke zhүjesinde ornalaskan nejrocitterdin denesin korshap kaptap nejrogliyalyk kabykshalar tүzedi Mikrogliya zhүjke zhүjesi mүshelerine otetin monocitterden zhetiletin glialdyk makrofagtar Ol korganys kyzmetin atkarady Nejrogliya zhүjke zhүjesi mүshelerindegi nejrocitter elementteri үshin korektik trofikalyk tirektik korganys sekretorlyk shekaralyk kyzmetter atkarady Nejrogliya FunkciyalarNejrogliya tirek retteushi trofikalyk sekretorlyk shektejtin Shvan zhasushalary korganys funkciyalaryn nejrondardyn oku kyzmetin oryndajdy este saktau procesterinde manyzdy rol atkarady Tor kabyktyn glialdy zhүjesi ortalyk zhүjke zhүjesinin gliyalary siyakty kyzmetterdi oryndajdy Koz torynyn ulpasy zakymdanganda astrocitter gipertrofiyalanyp kobejip tyrtyk tүzedi DerekkozderBiomorfologiya terminderinin tүsindirme sozdigi Almaty Sozdik Slovar 2009 zhyl ISBN 9965 822 54 9 Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet