Мына мақаланы не бөлімін Мұрат Әбенұлы Айтхожин дегенмен біріктіруге ұсынылған. () |
Мұрат Əбенұлы Айтқожин – ірі қоғам қайраткері, Қазақстанда молекулярлық биология мен биотехнологияның негізін қалаушы, биология ғылымдарының докторы, профессор, академик. Ол 1939 жылы 29 мамырда Солтүстік Қазақстан облысының Петропавл қаласында туып, небәрі 48 жасында (19.12.1987 ж.) Алматы қаласында дүниеден өтті. Ол клеткалық макромолекулалардың (нуклеин қышқылдары мен белоктың) синтезі саласында аса құнды зерттеулерін жүргізді. Ол жануарлар мен өсімдіктер клеткаларының суббөлшектерінен әрекеті күшті будан рибосомалар алуаға болатындығын дәлелдеді. Адматыдағы Ғылым академиясы жанынан ол 1983 жылы молекулалық биология және биохимия ғылыми зерттеу институтын ашты. Қазір ол Мұрат Әбенұлы Айтқожиннің есімімен аталады. Өмір жолына көз салсақ, Мұрат аға қазақтың әл-Фараби атындағы университетін 1962 жылы бітірген. Оқу сонынан ол 1965 жылы Қазақ-ғылыми қызметкер, 1967 жылы аға ғылымии қызметкері, 1978 жлдан 1983 жылға дейін директоры болып жұмыс істейді. 1983 жылдан бастап өзі ұйымдастырған Молекулалық биология және биохимия институтын басқарды. 1986 жылдан өмірінің соңғы күндеріне дейін Қазақ Ұлттық ғылым академиясының президенті қызметін атқарады. Ол 1977 жылдан биология ғылымының докторы, 1980 жылы профессор, 1978 жылы Қазақ Ұлттық академиясының академигі атағын алды. Лениндік сыйлықтың иегері. 1987 жылы Халықаралық бейбітшілік қорының Алтын Медалімен, және "Халықтар достығы" орденімен марапатталды. Ғалымның аты өшпейді.
Дереккөздер
Тұңғыштар/Құрастырған Ш.Күмісбаев.-Алматы:"Алматыкітап", 2007-қазақ тілінде.
Дереккөздер
«Сен білесің бе?» энциклопедиясы./Құраст.: Қ.Ж. Райымбеков, Қ.Т. Байғабылова. – Алматы: «Аруна» баспасы. – 700 бет. ISBN 9965-26-407-4
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Myna makalany ne bolimin Murat Әbenuly Ajthozhin degenmen biriktiruge usynylgan Murat Ebenuly Ajtkozhin iri kogam kajratkeri Қazakstanda molekulyarlyk biologiya men biotehnologiyanyn negizin kalaushy biologiya gylymdarynyn doktory professor akademik Ol 1939 zhyly 29 mamyrda Soltүstik Қazakstan oblysynyn Petropavl kalasynda tuyp nebәri 48 zhasynda 19 12 1987 zh Almaty kalasynda dүnieden otti Ol kletkalyk makromolekulalardyn nuklein kyshkyldary men beloktyn sintezi salasynda asa kundy zertteulerin zhүrgizdi Ol zhanuarlar men osimdikter kletkalarynyn subbolshekterinen әreketi kүshti budan ribosomalar aluaga bolatyndygyn dәleldedi Admatydagy Ғylym akademiyasy zhanynan ol 1983 zhyly molekulalyk biologiya zhәne biohimiya gylymi zertteu institutyn ashty Қazir ol Murat Әbenuly Ajtkozhinnin esimimen atalady Өmir zholyna koz salsak Murat aga kazaktyn әl Farabi atyndagy universitetin 1962 zhyly bitirgen Oku sonynan ol 1965 zhyly Қazak gylymi kyzmetker 1967 zhyly aga gylymii kyzmetkeri 1978 zhldan 1983 zhylga dejin direktory bolyp zhumys istejdi 1983 zhyldan bastap ozi ujymdastyrgan Molekulalyk biologiya zhәne biohimiya institutyn baskardy 1986 zhyldan omirinin songy kүnderine dejin Қazak Ұlttyk gylym akademiyasynyn prezidenti kyzmetin atkarady Ol 1977 zhyldan biologiya gylymynyn doktory 1980 zhyly professor 1978 zhyly Қazak Ұlttyk akademiyasynyn akademigi atagyn aldy Lenindik syjlyktyn iegeri 1987 zhyly Halykaralyk bejbitshilik korynyn Altyn Medalimen zhәne Halyktar dostygy ordenimen marapattaldy Ғalymnyn aty oshpejdi DerekkozderTungyshtar Қurastyrgan Sh Kүmisbaev Almaty Almatykitap 2007 kazak tilinde Derekkozder Sen bilesin be enciklopediyasy Қurast Қ Zh Rajymbekov Қ T Bajgabylova Almaty Aruna baspasy 700 bet ISBN 9965 26 407 4