Әулиеата уезі – әкімшілік-территориялық бөлік. 1867 ж. 11 шілдеде жарияланған «Жетісу Сырдария облыстарын басқару жөніндегі уақытша ережеге» сәйкес Түркістан ген.-губернаторлығына қарайтын Сырдария облысы құрамында ұйымдастырылды. Батыста – Шымкент, шығыста – Жетісу облысының Верный, солт-те – Ақмола облысының Ақмола уездерімен шектесті. Орт. Әулиеата (қазіргі Тараз) қ. болды. Уезде 200 мың халық тұрды. Тұрғындардың саны 1897 ж. 300 мыңға жетті. Уездің жерімен Ташкент – Верный тракты өтті. 1914 ж. Арыс – Бурный т. ж. тармағы салынды. 19 ғ-дың соңына қарай патша өкіметінің қоныс аудару саясатына сәйкес уезде орыс, украин, неміс қоныстары құрылды. Оларға қазақтар иелігіндегі ең құнарлы деген жерлер кесіліп берілді. Оның үстіне 1870 жылдары Шығыс Түркістаннан қоныс аударған ұйғырлар мен дүнгендердің біраз бөлігі Ә. у-не орналастырылды. Уез орталығында 15 кәсіпорын: диірмен, тері өңдейтін зауыттар, т.б. жұмыс істеді. Тұрғындардың негізгі кәсібі мал ш. болып, тау бөктерлері мен Шу өз. бойындағылар егіншілікпен, бау-бақша өсірумен шұғылданды. 1916 ж. ұлт-азаттық қозғалыстың үлкен бір ошағы Ә. у-нде болды. Ақкөз батыр бастаған қозғалыс әскери күш қолдану арқылы басылды. 1917 ж. Ақпан төңкерісінен кейін уездегі жергілікті халық мүддесін қорғау мақсатында Ә. Кенесарин жетекшілік еткен Ұлттық кеңес құрылды. Жергілікті тұрғындар 1917 ж. қарашада құрылған Түркістан (Қоқан) автономиясына қолдаушылық танытты. Кеңес өкіметі орнағаннан кейін Сырдария облысы құрамында Түркістан АКСР-іне, 1924 жылдан Қазақ АКСР-іне енді. 1928 ж. жаңа әкімш.-терр. аудандастыру шаралары жүзеге асырылуына байланысты Ә. у. жойылды.
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Әulieata uezi әkimshilik territoriyalyk bolik 1867 zh 11 shildede zhariyalangan Zhetisu Syrdariya oblystaryn baskaru zhonindegi uakytsha erezhege sәjkes Tүrkistan gen gubernatorlygyna karajtyn Syrdariya oblysy kuramynda ujymdastyryldy Batysta Shymkent shygysta Zhetisu oblysynyn Vernyj solt te Akmola oblysynyn Akmola uezderimen shektesti Ort Әulieata kazirgi Taraz k boldy Uezde 200 myn halyk turdy Turgyndardyn sany 1897 zh 300 mynga zhetti Uezdin zherimen Tashkent Vernyj trakty otti 1914 zh Arys Burnyj t zh tarmagy salyndy 19 g dyn sonyna karaj patsha okimetinin konys audaru sayasatyna sәjkes uezde orys ukrain nemis konystary kuryldy Olarga kazaktar ieligindegi en kunarly degen zherler kesilip berildi Onyn үstine 1870 zhyldary Shygys Tүrkistannan konys audargan ujgyrlar men dүngenderdin biraz boligi Ә u ne ornalastyryldy Uez ortalygynda 15 kәsiporyn diirmen teri ondejtin zauyttar t b zhumys istedi Turgyndardyn negizgi kәsibi mal sh bolyp tau bokterleri men Shu oz bojyndagylar eginshilikpen bau baksha osirumen shugyldandy 1916 zh ult azattyk kozgalystyn үlken bir oshagy Ә u nde boldy Akkoz batyr bastagan kozgalys әskeri kүsh koldanu arkyly basyldy 1917 zh Akpan tonkerisinen kejin uezdegi zhergilikti halyk mүddesin korgau maksatynda Ә Kenesarin zhetekshilik etken Ұlttyk kenes kuryldy Zhergilikti turgyndar 1917 zh karashada kurylgan Tүrkistan Қokan avtonomiyasyna koldaushylyk tanytty Kenes okimeti ornagannan kejin Syrdariya oblysy kuramynda Tүrkistan AKSR ine 1924 zhyldan Қazak AKSR ine endi 1928 zh zhana әkimsh terr audandastyru sharalary zhүzege asyryluyna bajlanysty Ә u zhojyldy Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet